Europa: wydarzenia tygodnia 37/2010

Przeczytaj także: Europa: wydarzenia tygodnia 36/2010

• Zgodnie z danymi Ministerstwa Gospodarki poziom zamówień w przemyśle Niemiec spadł w miesiącu lipiec o 2,2 proc. m/m, a w ujęciu rocznym wzrósł o 17,7 proc. Ponadto według Federalnego Biura Statystycznego eksport niemiecki spadł w lipcu o 1,5 proc. m/m - podobnie zanotowano spadek importu o 2,2 proc. m/m. Natomiast produkcja przemysłowa urosła o 0,1 proc. w ujęciu miesięcznym - wzrost był poniżej oczekiwań o 0,9 pkt proc.
• Bank Francji poinformował, że w sierpniu nie zmieniły się nastroje w biznesie. Potwierdza to brak zmiany w wielkości wskaźnika zaufania wśród firm - jest on na poziomie 101 pkt, zgodnie z oczekiwaniami analityków.
• Według Insee w lipcu nastąpił wzrost produkcji przemysłowej dla Francji o 0,9 proc. m/m (5,5 proc. r/r).
• Bank centralny Anglii pozostawił bez zmian stopy procentowe - benchmarkowa stopa procentowa jest na poziomie 0,5 proc.
• Brytyjska produkcja przemysłowa urosła w miesiącu lipiec o 4,9 proc. w ujęciu rocznym - jest to rekordowo wysoki r/r wzrost od 1994 r.
• Polska koncepcja budowy terminala LNG w Świnoujściu natrafiła na poważne przeszkody w Unii i w efekcie realizacja tego projektu może się opóźnić o 2-3 lata. Podstawą powstałych problemów jest konwencja z Espoo o skutkach oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym z 1991 r. To ta sama konwencja, którą posługiwały się wcześniej Polska i inne państwa bałtyckie przeciwstawiając się planom budowy gazociągu Nord Stream, opóźniając ich realizację o kilka lat. Za takim rozwiązaniem lobbuje tak niemiecki rząd, jak i inwestorzy w gazociąg po dnie Bałtyku (E.On Ruhrgas, BASF/Wintershall oraz Gazprom).
• Urząd statystyczny Istat poinformował, że w miesiącu lipiec dla gospodarki Włoch zanotowano wzrost produkcji przemysłowej o 0,1 proc. m/m - wynik jest gorszy niż prognozy analityków, będących na poziomie 0,5 proc.
• Czeska gospodarka urosła w II kw. o 2,4 proc. w ujęciu rocznym, natomiast w ujęciu kwartalnym o 0,9 proc.
• Natomiast spadła dynamika wzrostu produkcji przemysłowej - w miesiącu lipiec wyniosła 5,3 proc. r/r, natomiast w ujęciu miesięcznym o 0,3 proc.
• Grecka gospodarka zmniejszyła się w II kw. o 3,7 proc. r/r, natomiast o 2,3 proc. k/k.
• W II kw. dla Łotwy PKB uległ redukcji o 2,1 proc. r/r , redukcja był mniejsza o 0,9 pkt proc. w stosunku do szacunkowych danych (3,0 proc.)
• PKB Estonii wzrósł w II kw. o 3,1 proc. r/r (o 0,4 pkt proc. poniżej prognoz) - jest to pierwszy wzrost PKB od ponad dwóch lat.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

NASZE BEZPIECZEŃSTWO ENERGETYCZNE, czyli DOBRE ZŁEGO POCZĄTKI

Polityka gospodarcza jest różnie definiowana. Niektórzy mówią krótko, że jest to skuteczne zaspokajanie sensownie wybranych społecznych potrzeb. Mam wrażenie, że niekiedy polska polityka nawet w ważnych sprawach wymyka się temu, co w biznesie nazywa się technologią skutecznego działania. Wydaje się, że niekiedy mamy problemy z wyborem potrzeb, z ich hierarchią, z wyborem sposobów ich realizacji, z doborem partnerów i sposobów neutralizacji oponentów, a także z organizacją samych przedsięwzięć. Postaram się uzasadnić swoje wątpliwości na przykładzie działań na rzecz bezpieczeństwa energetycznego, a mówiąc precyzyjnie na przykładzie dostaw gazu.

Zdajemy sobie sprawę z potrzeby zapewnienia krajowi bezpieczeństwa energetycznego. Wiemy, jaką rolę odgrywa gaz energetyczny tak jako surowiec dla przemysłu chemicznego, jak i jako źródło energii w przemyśle oraz w gospodarstwach domowych. Wiemy jakie mamy zasoby dziś udokumentowane i jakie mamy możliwości przygotowania nowych złóż do eksploatacji. Jest też nasza wielka nadzieja, jaką jest gaz łupkowy (lecz, czy jest ona realna, będziemy wiedzieli dopiero za kilka lat). Osobiście nie chcę, aby była to taka nadzieja, jak kilka dekad temu odkrycie ropy w Karlinie, co miało być początkiem „Polskiego Kuwejtu” i wiemy, czym to się skończyło...

Jako jedni z pierwszych (a na pewno najdłużej) protestowaliśmy przeciwko budowie Nord Streem-u (popieraliśmy też budowę gazociągu Nabucco, alternatywnego do rosyjsko-włoskiego projektu South Streem-u). Zostało to na ogół pozytywnie przyjęte przez polską opinię społeczną, ale na tym skończyły się nasze „sukcesy”. Na początku gazociąg po dnie Bałtyku początkowo był tylko wspólną inicjatywą rosyjsko-niemiecką, jednak dziś interesy w jego realizacji widzi też Francja, Holandia, Dania, a nawet Wielka Brytania. Warto przypomnieć, że już wcześniej Czechy załatwiły sobie dostawy gazu z tego rurociągu i odgałęzienie do tego kraju jest realizowane (po stronie niemieckiej wzdłuż granicy z Polską). Od samego początku było wiadomym, że ta inwestycja wynika przede wszystkim z interesów politycznych Rosji i Niemiec. Dziś widać, że będąc niewolnikiem naszej pierwotnej decyzji, jesteśmy poza polem tej gry, na aucie. Nord Streem jest realizowany, w niedalekiej przyszłości może też całkowicie przejąć dostawy gazu na Zachód transportowane dotąd polska rurą. W „czarnym” scenariuszu polska część gazociągu może dostarczać gaz tylko do nas i naszym problemem będzie jego utrzymanie (warto ty dodać, że czas jego eksploatacji przekroczył planowany okres jego użytkowania). Gdyby kontynuacja jego eksploatacji okazała się nieopłacalna, to alternatywą będzie zakup rosyjskiego gazu z... Niemiec, transportowanego tam Nord Streem-em (oczywiście po znacznie wyższych cenach niż dziś)...

W tym roku staramy się wprowadzić w życie nową, wieloletnią umowę na dostawy gazu z Rosji na okres przeszło 25 lat. Natrafiliśmy jednak na poważne kłopoty ze strony... KE, która nie zgadza się na zawarte w niej zapisy dot. tranzytu. Rosjanie zaś nie chcą renegocjować uzgodnionych zapisów, a obowiązujące umowy kończą się w IV kwartale br...

Wymyśliliśmy tez sobie koncepcje rezerwowe, a więc dostawy norweskiego gazu (dziś niewiele się dzieje w tej sprawie) i budowę terminala do odbioru skroplonego gazu w Świnoujściu (dostawy z Kataru). Ta druga koncepcja również natrafiła na spore opory ze strony... Unii i w efekcie realizacja tego projektu może się opóźnić o 2-3 lata. Podstawą powstałych problemów jest konwencja z Espoo o skutkach oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym z 1991 r. Jak na ironię jest to ta sama konwencja, którą posługiwały się wcześniej Polska i inne państwa bałtyckie przeciwstawiając się planom budowy gazociągu Nord Stream, opóźniając ich realizację o kilka lat. Tak niemiecki rząd, jak i inwestorzy w gazociąg po dnie Bałtyku (E.On Ruhrgas, BASF/Wintershall oraz Gazprom) silnie lobbują za decyzją, by polski terminal był zbadany na zgodność z ta konwencją. Na pewno budowa terminala to coś konkurencyjnego w stosunku do Nord Streem-u. Jakby tego było mało, w końcu sierpnia Niemcy głosowały przeciwko przyznaniu Polsce 80 mln euro z UE, które umożliwiłyby rozpoczęcie prac nad terminalem...

W czwartek była dyskusja polityków rządowych i opozycyjnych. Opozycja lekceważy możliwość przerwana dostaw gazu z Rosji (rezerwy wystarczą na ok. 2 miesiące, chociaż nie ma możliwości zaspokoić z nich potrzeb całego kraju, a krajowe wydobycie to tylko ok. 30-40% potrzeb). Zaniepokoiło mnie gdy jeden z rozmówców dodał, że przerwa w dostawach gazu to tylko zagrożenie dla kilku dużych zakładów chemicznych, które w tym roku poniosłyby straty rzędu 200 mln... tylko...
Dlatego może warto pamiętać o tym, że polityka gospodarcza to skuteczna realizacja sensownie wybranych, realnych i realizowalnych celów...