Centra handlowe w Europie I poł. 2010 r.

Przeczytaj także: Centra handlowe przed wyzwaniami

Jak czytamy w raporcie, we Włoszech wyniki za lata 2010 i 2011 dotyczące planowanej powierzchni wskazują na ograniczenie aktywności deweloperskiej o 25-30%, biorąc pod uwagę 10-letnią średnią podaż roczną, jednak w porównaniu do innych dojrzałych rynków w Europie Zachodniej poziom aktywności deweloperskiej raczej się nie zmienia. Ilość nowoczesnej powierzchni centrów handlowych na jednego mieszkańca powoli osiąga poziom obserwowany na dojrzałych rynkach nieruchomości handlowych takich jak Wielka Brytania oraz Francja.

INWESTYCJE W I POŁ. 2010 r.
W pierwszej połowie 2010 r. na rynek trafiło jedynie 2,1 miliona mkw. powierzchni centrów handlowych brutto. Jest to najniższy wynik za ten okres od 2005 r. Średnia podaż powierzchni w centrach handlowych przypadająca na 1.000 mieszkańców dla 27 krajów UE wynosi obecnie 231 mkw. Ogółem w dziesięciu krajach nie otwarto żadnego centrum handlowego. Dotyczyło to między innymi Czech, Węgier i Irlandii. Aktywność deweloperska wyraźnie się zmniejszyła na kilku europejskich rynkach wschodzących, jednak w 1 poł. 2010 r. na Europę Środkowo-Wschodnią wciąż przypadała większość nowej podaży (nieco ponad 60%). Wynikało to przede wszystkim z niezmiennie wysokiego poziomu aktywności deweloperskiej w Rosji, Turcji, Polsce i Bułgarii.

Zdecydowanie największym projektem oddanym do użytku w pierwszych sześciu miesiącach 2010 r. było centrum handlowe Vegas w Moskwie o powierzchni 130.000 mkw. Obiekt został wybudowany przez firmę Crocus International, a jego oficjalne otwarcie nastąpiło w czerwcu br. Deweloper ogłosił także plany realizacji kolejnych dwóch centrów handlowych w okolicy Moskwy działających pod marką Vegas w ciągu najbliższych trzech lat.

GŁÓWNE TRENDY W EUROPIE

Raport wskazuje również, że w pierwszej połowie 2010 r. Rosja odnotowała największą podaż nowej powierzchni centrów handlowych (nieco poniżej 430.000 mkw. GLA), z czego 41% zlokalizowane było w Moskwie. Część deweloperów deklarowała chęć wznowienia projektów, które zostały wstrzymane na początku recesji. Jak dotąd jednak plany te się nie zmaterializowały i na rynku liczba rozpoczętych projektów jest nadal ograniczona.
Pod względem wzrostu procentowego najlepsze wyniki nadal są udziałem krajów Europy Środkowo-Wschodniej. Bułgaria odnotowała 96% wzrost w łącznej powierzchni centrów handlowych w pierwszej połowie 2010 r. W Bośni, Rumunii, Serbii, Słowacji oraz Słowenii ilość powierzchni podniosła się o ok. 5-10%. Na Malcie otwarto pierwsze od 2007 r. centrum handlowe o pow. 16.000 mkw., “The Point”, co powiększyło podaż nowoczesnej powierzchni centrów handlowych o 36%.

W Bułgarii ukończenie czterech nowych centrów handlowych dostarczyło na rynek ok. 200.000 mkw. GLA. Stanowią one część dużej liczby projektów rozpoczętych jeszcze przed recesją. W czerwcu 2010 r. w budowie znajdowało się 16 obiektów, z których większość ma zostać oddana do użytku przed końcem 2011 r. Jednak ograniczony popyt, wynikający z ostrożnego podejścia handlowców, spowodował, że niektóre nowe centra z trudem znajdują najemców, a część nowo otwartych obiektów ma wysokie wskaźniki pustostanów. Spodziewane podwojenie wielkości podaży do końca 2011 może jeszcze spotęgować ten problem.