Polskie firmy działają w trudnych warunkach

Przeczytaj także: Szanse i zagrożenia dla firm w 2010 r.

Według autorów raportu, niepokojące wydaje się być również aktualne podniesienie stawek podatku VAT. Uderzy ono bezpośrednio w konsumentów, jak zwykle w tych najbiedniejszych, a pośrednio odbije się również negatywnie na przedsiębiorcach. Według wielu ekonomistów jednym z najważniejszych czynników, które zapewniły Polsce w miarę łagodne przejście przez niedawny kryzys gospodarczy na świecie, był właśnie silny popyt wewnętrzny. Decyzja rządu o podwyższeniu podatku VAT w sposób oczywisty wpłynie na zmniejszenie konsumpcji w społeczeństwie, a tym samym obniży popyt wewnętrzny, co może doprowadzić do spowolnienia gospodarczego oraz zmusić przedsiębiorców do ograniczenia produkcji oraz zwolnień pracowników. Ponadto autorzy raportu zauważają, że wiele regulacji skarbowych jest sprzecznych z podstawowymi prawami człowieka, gwarantowanymi przez Konstytucję RP i martwymi w praktyce.

Finanse publiczne

Za niepokojącą kwestię uznano również ogromne wydatki rządowe oraz powolną prywatyzację majątku państwowego, która bardzo często jest blokowana z powodów politycznych. Należy pamiętać, że prywatyzacja nie tylko przyciąga zagranicznych i polskich inwestorów oraz zapewnia dodatkowe dochody dla budżetu państwa, ale także podnosi konkurencyjność na rodzimym rynku dając sygnał dla przedsiębiorców, że rządzący mają nastawienie prorynkowe.

Jak czytamy w raporcie, w 2009 roku dochody z nieefektywnego systemu podatkowego stanowiły 33,5% PKB Polski, zaś wydatki budżetowe aż 42,1%, przy planowanym deficycie budżetowym oscylującym na poziomie 27 mld PLN, co stanowi ponad 10% wpływów podatkowych w 2009 roku. Prognoza OECD przewiduje wzrost długu publicznego w 2010 roku do 56,5% PKB, co niebezpiecznie zbliża nas do konstytucyjnej górnej granicy zadłużenia – 60% PKB. Z punktu widzenia rozwoju przedsiębiorczości należałoby zatem myśleć raczej o zmniejszaniu wydatków budżetowych oraz zwiększeniu efektywności systemu niż o podnoszeniu podatków.

Rynek pracy

Heritage Foundation wyraźnie krytykuje również regulacje prawne na rynku pracy. Efektywność polskiego rynku pracy, jak i przejrzystość administracji jest przez ekspertów oceniana negatywnie. Wprawdzie wiele regulacji musi być zgodnych z dość restrykcyjnymi przepisami unijnymi, to jednak sztywne prawo pracy oraz wysokość pozapłacowych kosztów pracy są w Polsce zdecydowanie wyższe niż w innych krajach europejskich.
OECD wskazuje na konieczność reformy systemu edukacji oraz inwestycji w kapitał ludzki, z uwagi na rozbieżność pomiędzy wykształceniem potencjalnych pracowników, a oczekiwaniami pracodawców. Zdaniem autorów raportu, dobrym rozwiązaniem z punktu widzenia biznesu wydawać się może ściślejsza współpraca pomiędzy uczelniami wyższymi, a firmami prywatnymi, a także powrót do popularyzacji szkół zawodowych jako formy zdobywania wiedzy praktycznej na poziomie nieakademickim. Nowe regulacje rynku pracy powinny więc dążyć do zwiększania elastyczności zatrudnienia, co pozwala bowiem nie tylko na szybsze dostosowania cenowe, ale także na efektywniejszą realokację siły roboczej w przypadku szoków zewnętrznych.