Strefa przygraniczna w Polsce: ludność i powierzchnia 2009

Przeczytaj także: Strefa przygraniczna w Polsce: ludność i powierzchnia I kw.2010

W strefie przygranicznej przy zewnętrznej granicy Unii Euro pejskiej po stronie polskiej znajduje się 214 gmin. Obejmują one obszar ponad 35 tys. km² (ponad 11% powierzchni Polski), który zamieszkuje około 1,9 mln osób (5% ludności Polski). Spośród gmin omawianej strefy przygranicznej najwięcej znajduje się w województwie lubelskim – 73, następnie podlaskim – 52, podkarpackim – 43, warmińsko-mazurskim – 39, a także 5 gmin leży w województwie mazowieckim i 2 w pomorskim. Pod względem wielkości powierzchni największa jest strefa przygraniczna przy granicy polsko-białoruskiej (39,1%), następnie przy granicy z Ukrainą (35,6%) i najmniejsza z Rosją (25,3%). Natomiast najwięcej ludności mieszka w strefie przygranicznej z Ukrainą (42,2% w 2009 r.), następnie z Białorusią (29,3%) i Rosją (28,5%).

Strefa przygraniczna zdelimitowana została na podstawie definicji zawartej w Rozporządzeniu (WE) nr 1931/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. przy założeniu, że najmniejszą jednostką administracyjną jest gmina. Jako strefę przygraniczną przyjęto obszar gmin sięgający nie dalej niż 30 km od granicy. Jeśli część gminy jest położona w odległości między 30 a 50 km od linii granicy zaliczona została do strefy przygranicznej.

W 2009 r. w strefie przygranicznej przy zewnętrznej granicy Unii Europejskiej na terenie Polski współczynnik urodzeń żywych wyniósł 10,4‰ i był niższy od współczynnika dla kraju (11,0‰).

W strefie przygranicznej przy zewnętrznej granicy Unii Europejskiej po stronie polskiej w 2009 r. urodziło się 19,7 tys. dzieci, a liczba zgonów wyniosła 19,8 tys. Współczynnik urodzeń żywych wyniósł 10,4‰, a współczynnik umieralności – 10,5‰. Współczynniki te były mniej korzystne niż w kraju, gdzie wynosiły odpowiednio 11,0‰ i 10,1‰.

Przyrost naturalny, stanowiący różnicę pomiędzy liczbą urodzeń żywych i zgonów, w analizowanej strefie przygranicznej był ujemny i wyniósł 171 osób. W przeliczeniu na 1000 ludności kształtował się na poziomie -0,1. W tym samym okresie przyrost naturalny w Polsce, jak i łącznie w województwach, których gminy przynależą do strefy, był dodatni i wyniósł odpowiednio 0,9‰ i 1,3‰.

Analizując strefę przygraniczną według województw można zauważyć, że na terenie trzech województw wystąpił dodatni przyrost naturalny. Najwyższym przyrostem naturalnym na 1000 ludności charakteryzowała się strefa przygraniczna województwa pomorskiego (3,3), następnie podkarpackiego (1,3) i warmińsko-mazurskiego (1,1). Z kolei ujemny przyrost naturalny wystąpił w strefie przygranicznej województw mazowieckiego (-2,9‰), podlaskiego (-1,7‰) i lubelskiego (-0,9‰).

Przyrost naturalny na 1000 ludności w strefie przygranicznej poszczególnych województw był niższy od wskaźników dla województw (mapa 1).