Świat: wydarzenia tygodnia 1/2011

Przeczytaj także: Świat: wydarzenia tygodnia 53/2010

• Według danych ONZ w grudniu ceny żywności osiągnęły najwyższy poziom od czerwca 2008 roku. W grudniu indeks cen (zwiera 55 podstawowych płodów rolnych) sporządzany przez FAO osiągnął wartość 214,7 punktu, (to już szósty miesiąc z rzędu wzrostu cen). Według obliczeń ONZ w ciągu sześciu ostatnich lat koszty żywności na świecie uległy podwojeniu. W samym grudniu ceny były o 25% wyższe licząc r/r.
• Około stu amerykańskich banków i instytucji finansowych, które dostały rządową pomoc (w ramach TARP) w wysokości ponad 4 mld USD jest na granicy bankructwa, a ponad 800 z ogólnej liczby 7,7 tys. nie spełnia obowiązujących dziś wymagań.
• OPEC, która zapewnia 40 procent światowych dostaw. Postanowiła ona, że utrzyma poziom wydobycia ustalony w 2008 roku i wynoszący 24,845 milionów baryłek dziennie.
• Analitycy Wall Street, między innymi Goldman Sachs, Morgan Stanley, JPMorgan Chase i Bank of America Merrill Lynch prognozują, że w 2011 roku cena ropy znów wzrośnie do stu dolarów po raz pierwszy od dwóch lat z powodu rosnącego światowego popytu.
• W 2010 r. ceny ropy na giełdzie paliw w Londynie (ICE Futures Europe baryłka ropy marki brent) wzrosły o 21 proc.
• Według ONZ wzrost cen żywności wynika rosnąca populacja Ziemi obecnie na ziemi żyje około 6,8 miliarda ludzi, a do roku 2050 liczba ta wzrośnie do 9,1 miliarda). Drugą przyczyną jest szybkie bogacenie się społeczeństw w wielu krajach rozwijających się (chodzi tu przede wszystkim o Indie i Chiny). Jednak główna przyczyną wzrosty tych cen jest polityka amerykańskiego Fed-u, która wprowadza do obrotu setki miliardów dolarów bez pokrycia, który trafia na rynki surowcowe, podnosząc ceny miedzi, ropy i złota, ale także cukru, kukurydzy czy kawy.
• Większość krajów należących do konferencji Organizacji Arabskich Krajów Eksportujących Ropę Naftową (Organization of Arab Petroleum Exporting Countries - OAPEC, powstała w 1968r.) prezentuje pogląd, że wkrótce ceny osiągną poziom ok. 100USD/baryłkę i na jakiś czas ustabilizują się na nim. Do OAPEC należą Libia, Arabia Saudyjska, Katar, Kuwejt, Irak, Zjednoczone Emiraty Arabskie i Algieria. Z tej grupy tylko Arabia Saudyjska jest zdania, że opłacalna ceną dla producentów ropy wynosi 70-80 USD/baryłkę i cena ta powinna być do przyjęcia także przez gospodarki krajów importerów
• W 2010 roku Rosja po raz kolejny wyprzedziła Arabię Saudyjską w produkcji ropy (Rosja - ok. 500 mln ton, a Arabia Saudyjska ok. 400 mln ton).
• W 2010 r. największym producentem gazu na świecie (drugi rok z rzędu) były USA wyprzedzając Rosję, która dominowała w branży gazowniczej przez niemal dwie dekady (2010 roku w USA wydobyto 730 mld m³, a w Rosji - 650,3 mld m³). Amerykańska produkcja spowodowała, że gwałtownie spadły też ceny gazu w USA (ostatnio na giełdzie w Nowym Jorku za 1000 m³ gazu płacono 164 USD, czyli ponad dwa razy taniej, niż płaci europejski klient za rosyjski gaz).

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

NIEPOKOJE NA RYNKACH SUROWCÓW ENERGETYCZNYCH

Rosną ceny ropy i obecnie są już na poziomie najwyższym w ciągu ostatnich 2 lat. Większość krajów należących do konferencji Organizacji Arabskich Krajów Eksportujących Ropę Naftową (Organization of Arab Petroleum Exporting Countries - OAPEC, powstała w 1968r.) prezentuje pogląd, że wkrótce ceny osiągną poziom ok. 100 USD/baryłkę i na jakiś czas ustabilizują się na nim. Do OAPEC należą Libia, Arabia Saudyjska, Katar, Kuwejt, Irak, Zjednoczone Emiraty Arabskie i Algieria. Z tej grupy tylko Arabia Saudyjska jest zdania, że opłacalna ceną dla producentów ropy wynosi 70-80 USD/baryłkę i cena ta powinna być do przyjęcia także przez gospodarki krajów importerów. W ciągu ubiegłego roku ceny ropy (na giełdzie paliw w Londynie ICE Futures Europe baryłka ropy marki brent) wzrosły o 21 proc. Najwięksi importerzy, a więc Stany Zjednoczone, Chiny i Japonia z uwagą obserwują i komentują wzrost cen ropy i gazu. Ich zdaniem nie jest prawdopodobne utrzymanie się tego wzrostowego trendu.

Siódemka krajów OAPEC (a są one również członkami OPEC) w istotny sposób wpływa na politykę OPEC, która decyduje o wielkości dostaw ropy na światowe rynki i zapewnia 40 procent globalnych dostaw. Postanowiła ona, że utrzyma poziom wydobycia ustalony w 2008 roku i wynoszący 24,845 milionów baryłek dziennie. Jednak wg prognoz Międzynarodowej Agencji Energetycznej z siedzibą w Paryżu, światowe zużycie ropy wzrośnie w przyszłym roku do rekordowego poziomu. W tej sytuacji analitycy Wall Street, między innymi Goldman Sachs, Morgan Stanley, JPMorgan Chase i Bank of America Merrill Lynch prognozują, że w 2011 roku cena znów wzrośnie do stu dolarów po raz pierwszy od dwóch lat z powodu rosnącego światowego popytu. W 2010 roku Rosja po raz kolejny wyprzedziła Arabię Saudyjską w produkcji ropy (Rosja - ok. 500 mln ton, a Arabia Saudyjska ok. 400 mln ton).

Przez wiele lat na rynku surowców energetycznych była pewna współbieżność w handlowych warunkach dostaw ropy i gazu. Teraz ta sytuacja nieco zmieniła się z powodu dynamicznie rozwijającej się produkcji gazu łupkowego w USA. To spowodowało, że w 2010 r. największym producentem gazu na świecie (drugi rok z rzędu) były USA wyprzedzając Rosję, która dominowała w branży gazowniczej przez niemal dwie dekady (2010 roku w USA wydobyto 730 mld m³, a w Rosji - 650,3 mld m³). Amerykańska produkcja spowodowała, że gwałtownie spadły też ceny gazu w USA (ostatnio na giełdzie w Nowym Jorku za 1000 m³ gazu płacono 164 USD, czyli ponad dwa razy taniej, niż płaci europejski klient za rosyjski gaz). W 2010 r. Gazprom dostarczył do UE tylko 138 mld m³ gazu czyli o 2 mld m³ mniej niż w 2009 r. , a ponieważ sprzedaż gazu w Europie wzrosła w zeszłym roku o prawie 8 proc. to oznacza, że zwiększono import gazu po innych dostawców.