Rynek pracy: brakuje specjalistów

Przeczytaj także: Zmiana pracy: dla menedżera to żaden problem

Najważniejsze ustalenia raportu:

• Największy niedobór jest przewidywany wśród wykształconych specjalistów, inżynierów i menadżerów. Znakomita większość ofert pracy dla specjalistów pochodzić będzie z handlu, branży transportowej i komunikacyjnej w krajach rozwijających się.
• W ciągu dwudziestu najbliższych lat popyt na specjalistów w przemyśle przekroczy w szczytowym momencie 10% w krajach rozwijających się, jednocześnie utrzymując się na poziomie powyżej 4% we wszystkich objętych analizą krajach.
• Działalność badawczo-rozwojowa w zakresie ochrony zdrowia będzie kolejną branżą generującą miejsca pracy na całym świecie.
• Pracownicy nieposiadający specjalistycznej wiedzy ani konkretnych umiejętności przestaną się liczyć na rynku pracy.

Ograniczona i kurcząca się pula talentów stanowi zagrożenie dla utrzymania wzrostu gospodarczego, zwłaszcza w kontekście gospodarek opartych na wiedzy. „Dzisiaj to nie środki finansowe, lecz ludzie stanowią kapitał napędzający gospodarkę” – uważa Hans-Paul Bürkner, prezes i CEO the Boston Consulting Group.

Przyczyn opisywanego w raporcie ryzyka należy upatrywać w nierównej jakości systemów kształcenia, chaotycznym rynku pracy na półkuli południowej oraz zmianach demograficznych na półkuli północnej, gdzie odchodzące na emeryturę pokolenie powojennego wyżu zostawi ogromną wyrwę intelektualną. Okazuje się, że w Kanadzie, Niemczech, Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii ani napływ pracowników ani liczba urodzeń nie zrównoważą strat na rynku pracy spowodowanych tą zmianą pokoleniową.
Obecnie jedynie 2% pracowników w Europie pochodzi z innych krajów i posiada wyższe wykształcenie – w Stanach Zjednoczonych 4,5%, zaś w Kanadzie 10%. Poprawa edukacji i systemu szkoleń musi iść w parze z większym otwarciem na zagranicznych pracowników.

„Nie mówimy już o chwilowym zachwianiu proporcji. W świetle przewidywanego rozmiaru niedoboru należy podjąć zakrojone na szeroką skalę działania, których punktem wyjścia jest usunięcie utrudnień w mobilności talentów” – podsumowuje Piers A. Cumberlege ze Światowego Forum Ekonomicznego.

W raporcie zaproponowano siedem działań naprawczych:

• Strategiczne planowanie wykorzystania pracowników – aby utrzymać równowagę między popytem i podażą na pracę.
• Ułatwienie migracji – aby przyciągać najlepszych.
• Wspieranie mobilności wysoko wykwalifikowanych kadr – aby zniwelować skutki odpływu talentów.
• Podnoszenie kwalifikacji ¬– umiejętności i kompetencji pracowników.
• Stwarzanie możliwości rozwoju – tworzenie pionowych i poziomych ścieżek kariery i możliwości kształcenia.
• Ułatwienie zatrudnienia czasowego i mobilności wirtualnej – aby uzyskać szerszy dostęp do fachowców.
• Rozszerzenie bazy pracowników – kobiety, starsi fachowcy, osoby niepełnosprawne, imigranci.

Informacje o badaniu
W opracowaniu zaleceń przedstawionych w raporcie brali udział członkowie Rady ds. mobilności kadr i przepływu umiejętności, a także ponad stu wysokiej klasy ekspertów i praktyków. Wszyscy oni zabierali również głos w debatach organizowanych przez Światowe Forum Ekonomiczne wirtualnie oraz w Brukseli, Doha, Davos-Klosters, Dubaju, Montrealu, New Delhi i Nowym Jorku w latach 2009-2010.