Sytuacja gospodarcza w Europie Środkowej i Wschodniej 2010

Przeczytaj także: Gospodarka polska 2010 wg PKPP Lewiatan

Rynek pracy

NBP informuje, że sytuacja na rynku pracy w Polsce w 2010 r. poprawiła się w porównaniu z 2009 r. Przejawiało się to zarówno wzrostem dynamiki zatrudnienia, jak również względną stabilizacją stopy bezrobocia (na poziomie 9,6%, przy czym w końcu 2010 r. nastąpił jej wzrost spowodowany czynnikami sezonowymi do poziomu 9,8%). Na stabilizację stopy bezrobocia – pomimo obserwowanego ożywienia po stronie zatrudnienia, głownie w sferze prywatnej gospodarki – wpłynął wzrost aktywności zawodowej w grupie osób 45-59/64 lata (o 1,3 pp. r/r). Począwszy od maja 2010 dynamika zatrudnienia w sektorze przedsiębiorstw utrzymuje się na dodatnim i rosnącym poziomie. Łącznie przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw zwiększyło się w okresie od stycznia do listopada 2010 r. o 80 tys. (w porównaniu ze spadkiem o 109 tys. w analogicznym okresie 2009 r.). W szczególności przyśpieszenie tempa wzrostu zatrudnienia dotyczyło usług. Począwszy od połowy 2010 ożywienie gospodarcze przekładało się jednak także na stopniowo rosnącą dynamikę zatrudnienia w przemyśle i budownictwie. Nie odnotowano natomiast wzrostu presji płacowej.

Inflacja i koszty pracy

Do sierpnia 2010 roku obserwowane było obniżanie się zharmonizowanego wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych (HICP) w ujęciu rocznym z 3,9% w styczniu do 1,9% w lipcu i sierpniu. Obniżaniu się wskaźnika w tym okresie sprzyjała aprecjacja kursu złotego w stosunku do głównych walut, niska presja popytowa oraz obniżająca się dynamika jednostkowych kosztów pracy w gospodarce.
Z analizy wynika, że spadek dynamiki HICP w okresie styczeń – sierpień odnotowano w większości głównych grup towarów i usług. Przyczyniły się do tego ujemne efekty bazy wynikające ze znacznego wzrostu w analogicznym okresie 2009 r. cen żywności i napojów bezalkoholowych oraz cen usług związanych z użytkowaniem mieszkania, a także z przeprowadzonych w 2009 r. podwyżek stawek akcyzy na wyroby alkoholowe. Na obniżenie rocznego wskaźnika inflacji w analizowanym okresie miały też wpływ zmiany cen administrowanych tj. niższe niż w 2009 r. podwyżki cen nośników energii (elektrycznej i cieplnej). Natomiast do ograniczenia skali spadku inflacji w badanym okresie przyczynił się wzrost cen wyrobów tytoniowych (efekt podwyżek stawek podatku akcyzowego w 2009 i 2010 r.) oraz wzrost cen paliw.

Od sierpnia 2010 r. obserwowany jest stopniowy wzrost inflacji HICP. Wpływ na takie zachowanie się wskaźnika miała rosnąca dynamika cen żywności i napojów bezalkoholowych związana głownie z niekorzystnymi warunkami agrometeorologicznymi w okresie wiosenno letnim 2010 roku, co spowodowało niższą podaż oraz ze wzrostem cen surowców rolnych na rynkach światowych. Drugim istotnym czynnikiem wpływającym na wzrost dynamiki HICP była rosnąca dynamika w grupie Transport, na co wpływ miały rosnące ceny ropy naftowej na rynkach międzynarodowych.

Wskaźnik inflacji bazowej obniżył się z 2,6% w styczniu ub.r. do 1,2% w lipcu. W kolejnych miesiącach, pozostawał na niezmienionym poziomie. Na takie kształtowanie się wskaźnika wpłynęła ograniczona presja popytowa oraz wcześniejsza aprecjacja kursu złotego, a co za tym idzie niska dynamika cen towarów importowanych.

Bilans płatniczy
Według NBP, deficyt obrotów bieżących bilansu płatniczego na koniec III kw. 2010 r. (w ujęciu rocznym) wyniósł 9,7 mld EUR, a więc zwiększył się w porównaniu do deficytu w wysokości 8,3 mld EUR na koniec III kw. 2009 r. (w ujęciu rocznym). Po okresie stabilizacji deficytu obrotów bieżących w relacji do PKB obserwuje się ponowne pogłębianie nierównowagi. Zdecydowało o tym zwiększenie deficytu dochodów oraz obniżenie nadwyżki w transferach bieżących i w usługach. Deficyt w obrotach towarowych stopniowo narasta, ale nie powrócił jeszcze do poziomu sprzed kryzysu. Napływ środków na rachunek kapitałowy był wyższy niż na koniec III kw. 2009 r. dzięki rosnącemu napływowi funduszy z Unii Europejskiej i wyniósł ok. 5,4 mld EUR (w porównaniu do odpowiednio 3,9 mld EUR).

W okresie IV kw. 2009 r. - III kw. 2010 r. miał miejsce dalszy napływ netto kapitału zagranicznego do Polski. Nadwyżka na rachunku finansowym wyniosła ok. 35,5 mld EUR (wobec ok. 21,0 mld EUR na koniec III kw. 2009 r.) , na co złożył się przede wszystkim dalszy napływ netto inwestycji portfelowych w wysokości ok. 21,2 mld EUR (wobec 5,1 mld EUR w porównywalnym okresie).