Matryca logiczna pomaga planować projekty unijne

Przeczytaj także: Projekty unijne: jak zadbać o ich marketing?

Kolumna druga matrycy logicznej zawiera obiektywnie weryfikowalne wskaźniki osiągnięć bezpośredniego celu strategicznego, rezultatów i działań. Są to ilościowe lub jakościowe mierniki, za pomocą których można monitorować prowadzone działania, a po zakończeniu wdrażania dokonać oceny projektu według wcześniej określonych kryteriów.

Wyróżnia się cztery podstawowe grupy wskaźników:

1. wskaźniki wkładu, odnoszące się do nakładu zasobów zaangażowanych na rzecz wykonania danego projektu (wdrażania danego priorytetu lub realizacji danego działania). Najczęściej wkład odnosi się do środków finansowych (wtedy wskaźnikiem jest zaangażowana kwota środków), lecz może obejmować też zasoby ludzkie, materialne czy organizacyjne (wtedy wskaźnikiem jest miara kwantyfikowalna danego zasobu: np. wartość materialna pracy osób ogółem, wartość rynkowa wynajmu udostępnionych pomieszczeń itp.);
2. wskaźniki produktu, opisujące wszystkie produkty materialne i usługi bezpośrednio powstałe w ramach projektu (odpowiednio – wdrażania projektu lub realizacji działania), które otrzymuje beneficjent. Są one mierzone w jednostkach fizycznych (np. długość zbudowanej drogi, liczba godzin szkolenia);
3. wskaźniki rezultatu, związane z bezpośrednimi efekty projektu, które odczuł beneficjent końcowy (bezpośrednimi korzyściami). Mogą przybierać formę wskaźników materialnych (liczba wypadków drogowych, zmniejszenie ilości zanieczyszczeń przedostających się do środowiska) lub finansowych (oszczędności z tytułu zużycia energii, wody, wzrost wydajności produkcji);
4. wskaźniki oddziaływania, odnoszące się do rezultatów danego projektu, wykraczających poza natychmiastowe efekty dla bezpośrednich beneficjentów. Takim wskaźnikiem może być wzrost liczby osób zainteresowanych szkoleniami.

Pomiar oddziaływania realizowany jest na dwóch poziomach:

• bezpośrednich celów projektu, zorientowanych na bezpośrednich beneficjentów – pomiarów oddziaływania projektu dokonuje się w miejscu jego realizacji w określonym czasie po zakończeniu (np. wzrost zatrudnienia);
• celu szerszego, którego osiągnięcie jest warunkowane innymi czynnikami niż wyłącznie wykonaniem danego projektu; oddziaływanie szersze dotyczy podmiotów pozostających poza bezpośrednim oddziaływaniem projektu – chodzi o średnio- lub długoterminowe efekty, wykraczające poza bezpośrednich beneficjentów (np. o liczbę nowych inwestorów).

Kolumna trzecia matrycy logicznej to źródła informacji i weryfikacji. Określając wskaźniki osiągnięć, należy sprecyzować, skąd będą czerpane te informacje – czyli podać ich źródło lub określić sposób sprawdzenia (weryfikacji). Kolumna ta zawiera ona dane o źródłach informacji, które pozwolą na pomiar/ocenę wskaźników osiągnięć projektu i weryfikację czy założone wartości (charakterystyki tych wskaźników) zostały osiągnięte. Mogą to być wewnętrzne dokumenty projektu lub dane zewnętrzne np. wyniki specjalnych badań, raporty, oficjalne dane statystyczne, ankiety, dokumenty rządowe itp.

Kolumna czwarta matrycy logicznej to założenia i czynniki ryzyka. Informacje zawarte w tej kolumnie identyfikują czynniki zewnętrzne, które mogą mieć wpływ na prawidłową realizację projektu oraz osiągnięcie założonych celów wyższego rzędu. Założenia muszą być spełnione, żeby projekt zakończył się sukcesem.