Alternatywne źródła finansowania dla MSP

Przeczytaj także: Dotacje unijne jako źródło finansowania

Pożyczki mogą być przeznaczone na rozpoczęcie, prowadzenie i rozwój działalności gospodarczej. Szczegółową i aktualną informację o funduszach pożyczkowych można znaleźć na stronach intranetowych Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP): http://www.parp.gov.pl oraz Polskiego Stowarzyszenia Funduszy Pożyczkowych: http://www.psfp.org.pl/. Ponieważ fundusze te nie dysponują tak dużymi kapitałami jak banki komercyjne, kwoty pożyczek są stosunkowo niskie i nie zawsze są dopasowane do potrzeb poszczególnych firm. Jednak udzielane pożyczki mogą stanowić istotny zastrzyk kapitału dla firm w kluczowym momencie ich funkcjonowania, na przykład gdy trzeba sfinansować gwałtowny wzrost zamówień.

Jako zabezpieczenie spłaty pożyczek przyjmowane są poręczenia osób fizycznych lub funduszy poręczeniowych. Z takiej formy zabezpieczenia oferowanego przez fundusze poręczeniowe można również skorzystać w przypadku zaciągania kredytu bankowego, jeśli bank w którym złożyliśmy wniosek podpisał umowę o współpracy z takim funduszem. Podstawą otrzymania poręczenia jest decyzja o przyznaniu kredytu lub pożyczki i pozytywna weryfikacja zdolności kredytowej przez fundusz. Z reguły dokumentacja firmy wraz z decyzją warunkową o przyznaniu pożyczki czy też kredytu, przesyłana jest bezpośrednio do funduszu poręczeniowego przez pożyczkodawcę lub bank.

Źródłem finansowania funduszy poręczeniowych i pożyczkowych są głównie środki unijne.

Pewną pulą tych środków dysponuje Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK) jako Menedżer Funduszy Powierniczych w ramach inicjatywy JEREMIE (Joint European Resources for Micro-to-Medium Enterprises – Wspólne europejskie zasoby dla MSP). W ramach tego mechanizmu wsparcie kapitałowe otrzymują zarówno pośrednicy finansowi (na przykład fundusze poręczeniowe), jaki i przedsiębiorcy. Więcej informacji dostępnych jest na stronach internetowych banku BGK: http://www.bgk.com.pl/czym-jest-inicjatywa-jeremie.

Dzięki funduszom unijnym poszerzył się katalog źródeł finansowania dostępnych dla przedsiębiorstw. Doceniając rolę małych i średnich firm dla gospodarki, Unia Europejska kieruje bezpośrednio do nich szereg programów. Najbardziej pożądaną przez przedsiębiorców formą wsparcia są dotacje. Szczególnie promowane są projekty służące podniesieniu poziomu technologicznego i innowacyjności przedsiębiorstw oraz wytwarzanych przez nie produktów. Dotowane są nie tylko przedsięwzięcia inwestycyjne, ale też usługi doradcze i szkolenia. Jednak, jak przekonało się już wiele firm, uzyskanie dotacji nie jest proste.

Na jakie utrudnienia napotykają MSP, które chcą skorzystać z dotacji UE?

Procedury ubiegania się o dotacje są bardzo rozbudowane a dokumentacja wraz z załącznikami jest skomplikowana. Wiele wniosków o dotacje nie spełnia wymogów formalnych i merytorycznych. W przypadku tych programów pomocowych, w których wypłacane dotacje stanowią refundacje poniesionych nakładów, najpierw należy dysponować własnymi lub pochodzącymi z kredytu środkami, aby sfinansować określony w umowie dotacji zakres prac (całe przedsięwzięcie albo jego etap). W niektórych programach wręcz jest wymagane, aby udział własny pochodził z kredytu (wraz z wnioskiem składa się wówczas promesę kredytu). Realność, opłacalność projektu jest wówczas weryfikowana przez bank. Dodatkowo należy pamiętać, że dotacja stanowi refinansowanie poniesionych nakładów w części dotyczącej tzw. kosztów kwalifikowanych (czyli ściśle określonych w ramach danego programu).

Dla potrzeb rozliczenia dotacji należy prowadzić odrębną ewidencję wydatków. Jest wypłacana na podstawie dokumentów księgowych i wniosku o płatność, pod warunkiem, że zakończenie inwestycji, bądź jej etapu, nastąpiło zgodnie z planem. Tymczasem przy dużych inwestycjach budowlanych opóźnienia nie są rzadkością. Może więc wystąpić wiele okoliczności, które spowodują, że dotacji nie otrzymamy. Jeśli jednak wszystko się powiedzie, jeszcze przez 5 lat po zakończeniu realizacji projektu konieczne jest utrzymanie rezultatów inwestycji i własności zakupionych środków trwałych. W przeciwnym razie konieczny może być zwrot dotacji wraz z odsetkami. Zdarza się, że od momentu złożenia wniosku o dofinansowanie do wypłaty dotacji mija nawet kilkanaście miesięcy, co przy wahaniach kursu euro może istotnie zmienić strukturę finansowania projektu.