Europa: wydarzenia tygodnia 17/2011

Przeczytaj także: Europa: wydarzenia tygodnia 16/2011

• Mimo, że w 2010 roku w strefie euro ograniczono deficyt do 6 proc. (z 6,3 proc. w roku poprzednim), to jednak dług publiczny przekroczył już 7,8 bln euro, a więc 85 proc. PKB.
• Eksperci prognozują dla Wielkiej Brytanii tegoroczny wzrost gospodarczy maksymalnie do 1,5 proc.
• Według rosyjskiego premiera morska część gazociągu Nord Streem zostanie zakończona 15 maja, w lipcu gazociąg zostanie napełniony gazem technologicznym, a w październiku lub listopadzie zaczną się dostawy do naszych odbiorców w Europie (pierwsza nitka ma zdolność przesyłową 27 mld m sześc. gazu rocznie. Budowa drugiej nitki zacznie się w maju i potrwa ok. 12 miesięcy.
• Bezrobocie w Hiszpanii wzrosło do 21,3 proc. i jest obecnie najwyższe w Unii (wg rządu pod koniec roku ma spaść do 19,8 proc). Wzrasta też inflacja (3,5 proc. r/r). Wg rządu w tym roku PKB ma wzrosnąć o 1,3 proc. (w następnych latach kolejno o 2,3 i 2,4 proc.), a deficyt budżetowy ma spaść do 6 proc. PKB.
• Deficyt budżetowy Grecji w 2010 roku wyniósł 10,5 proc. PKB (jesienią ubiegłego roku Komisja Europejska prognozowała, że grecki deficyt nie przekroczy 9,6 proc.). Dług publiczny Grecji był najwyższy z unijnych państw Unii Europejskiej i wg Eurostatu wynosi 142,8 proc. PKB. Wzrosło więc oprocentowanie greckich obligacji. Stopa zwrotu z dwuletnich papierów dłużnych wynosiła ponad 23,24 proc., oprocentowanie obligacji 10-letnich wzrosło do 15,5 proc.
• Najwyższy deficyt finansów publicznych w UE w 2010 zanotowała Irlandia - 32,4 proc. PKB. To skutek ratowania przez rząd banków, które w czasie kryzysu poniosły duże straty. W tym celu rząd udzielił im pomocy rzędu 50 mld euro. Warto tu dodać, że do końca 2010 roku dług publiczny Irlandii wzrósł do 96,2 proc. PKB, chociaż jeszcze w 2007 r. był na poziomie 25 proc. PKB
• Litewska gospodarka rośnie już 11. kwartał z rzędu (w I kwartale PKB wzrosło o 6,9 proc. r/r). W połowie marca litewski rząd podniósł roczną prognozę wzrostu z 2,8 proc. do 5,8 proc.
• Rządy Białorusi i Rosji dyskutują o warunkach udzielenia pomocy finansowej białoruskiej gospodarce. Strona rosyjska przedstawi także swoją ocenę planu reform, do których zobowiąże się Białoruś w zamian za kredyty. Na tym etapie mówi się o pomocy rzędu 3 mld USD.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

EUROPA W DŁUGACH, CZYLI KRAJOBRAZ PO KRYZYSIE

Każdy kryzys z zasady ujawnia słabe strony gospodarki. Stan finansów publicznych jest jednym z tych parametrów, według których ocenia się aktualne zagrożenia w niej. Ostatni kryzys ujawnił liderów w tym rankingu. W gronie największych gospodarek liderami są Stany Zjednoczone i Japonia, do których w ostatnich latach szybko dołączyła się Wielka Brytania. Polska nieustannie deklaruje chęć przystąpienia do strefy euro, więc warto przypatrzeć się finansom publicznym tej grupy krajów. W strefie euro obowiązują wymagania, wg których kraje członkowskie nie powinny wielkością deficytu sektora finansów publicznych przekraczać 3 proc. PKB, a dług publiczny powinien być poniżej 60 proc. PKB. Mimo, że w 2010 roku w strefie euro ograniczono deficyt do 6 proc. (z 6,3 proc. w roku poprzednim), to jednak dług publiczny przekroczył już 7,8 bln euro, a więc 85 proc. PKB.

W poziomie deficytu budżetowego rekordzistą jest Irlandia. W 2010 roku miała ona najwyższy deficyt finansów w UE w 2010, wyniósł on 32,4 proc. PKB. Tłumaczyć to można koniecznością ratowania przez rząd banków, które w czasie kryzysu poniosły duże straty. W tym celu rząd Irlandii udzielił im pomocy rzędu 50 mld euro.Warto tu dodać, że do końca 2010 roku dług publiczny Irlandii wzrósł do 96,2 proc. PKB, chociaż jeszcze w 2007 r. był na poziomie 25 proc. PKB. Deficyt budżetowy Grecji w 2010 roku wyniósł 10,5 proc. PKB (jesienią ubiegłego roku Komisja Europejska prognozowała, że grecki deficyt nie przekroczy 9,6 proc.). Dług publiczny Grecji był najwyższy z unijnych państw Unii Europejskiej i wg Eurostatu wynosi 142,8 proc. PKB. W konsekwencji wzrosło więc oprocentowanie greckich obligacji, stopa zwrotu z dwuletnich papierów dłużnych jest na poziomie ponad 23,24 proc., oprocentowanie obligacji 10-letnich wzrosło do 15,5 proc. W Portugalii okazało się, że ubiegłoroczny deficyt sięgnął 9,1 proc. PKB, a pierwotnie miał wynieść 7,3 proc. PKB! Warto tu dodać, że wielkość naszego deficytu jest szacowana na ok. 7,8 proc., a poziom długu publicznego jest oceniany na ok. 54 proc. PKB (liczony wg polskiej metodologii).

Niestety w 2010 roku kryterium poziomu deficytu udało się spełnić tylko pięciu krajom UE, w tym jedynie dwa ze strefy euro (nie zaliczamy jeszcze do tej grupy Estonii, bo wtedy stała się członkiem strefy dopiero od 1.01.2011 roku). Kryterium wysokości długu publicznego spełniły cztery kraje strefy (tu też nie wliczamy Estonii, która jednak jako jedyny w UE miała nadwyżkę w swoim budżecie.