Europa: wydarzenia tygodnia 21/2011

Przeczytaj także: Europa: wydarzenia tygodnia 20/2011

• Z agencji ratingowej Moody's wyszło ostrzenie, że ogłoszenie bankructwa Grecji może „stać się impulsem do zdestabilizowania wiary­godności kredytową w całej Europie oraz może przyczynić się do zepchnięcia ratingów Portugalii i Irlandii do poziomu śmieciowego (i bez oceny inwestycyjnej) i kraje te mogą znależć się w podobnej sytuacji co Grecja. Agencja ostrzegła, że ratingi Hiszpanii, Włoch i Bel­gi też mogą być obniżone, chociaż są one w innej sytuacji.
• Według Federalnego Urzędu Statystycznego w I kwartale tego roku produkt krajowy brutto Niemiec wzrósł o 1,5 proc. kw/kw i o 5,2 proc. r/r. Eksport wzrósł o 3,1 proc. kw/kw, a import o 4,1 proc. Obecny wzrost PKB to skutek rosnącego popytu krajowego (głównie inwestycji, budownictwa oraz konsumpcji).
• Agencja ratingowa Fitch obniżyła perspektywę ratingu Belgii do "negatywnej" ze "stabilnej". Fitch potwierdził długoterminowy rating Belgii w walucie obcej i krajowej na poziomie "AA plus" oraz rating krótkoterminowy na poziomie "F1 plus".
• Dzięki decyzji włoskiego rządu o obniżce deficytu o 40 mld euro S&P nie obniżyło ratingu Włoch, jednak zmieniło jego perspektywę ze "stabilnej" na "negatywną", pozostawiając bieżący rating tego kraju, na poziomie A+ dla długoterminowego zadłużenia i A-1+ dla krót­koterminowego. Moody's obecnie ocenia Włochy na Aa2 a Fitch na AA-. Na mediolańskiej giełdzie utrzymują się spadki...
• Białoruś znajduje się w trudnej sytuacji. Ratując się zdewaluowała swojego rubla o 50 proc. , przez najbliższe trzy lata otrzyma 3 mld. USD kredytu stabilizacyjnegp. Zobowiązała się do wprowadzenia reform w tym do prywatyzacji, z której planuje uzyskać 3 mld USD.
• Według oficjalnych informacji w Hiszpanii poziom bezrobocia osiągnął poziom 21 procent, a wśród osób młodych nawet 45 procent.
• Aktualnie w Czechach są dwie stawki podatku VAT - 10 i 20 proc. Od 1 stycznia 2012 roku niższa stawka wyniesie 14 proc., a w 2013 roku wprowadzona będzie jedna stawka podatku VAT na poziomie 17,5 proc. jest to podyktowane koniecznością obniżki poziomu deficy­tu budżetowego ( 4,7 proc. PKB w 2010 roku, do poniżej 3 proc. PKB w 2013 roku). Innego zdania jest Raiffeisen Bank, którego specja­liści są zdania, że w tym roku Czechy jako jedyny unijny kraj może mieć wyższy deficyt (nawet na poziomie 5,2 proc. PKB).
• Agencja ratingowa Fitch obniżyła rating Grecji do poziomu "B plus" równocześnie zaznaczając, że nie wykluczyła dalszych obniżek. Oznacza to, że wiarygodność kredytowa Grecji uznawana jest za śmieciową.
• Były niemiecki kanclerz Niemiec Gerhard Schröder jest kandydatem do rady nadzorczej Gazpromu. Od 2005 roku Schröder prowadził projekt Nord Stream, który jest operatora Gazociągu Północnego, który łączy Rosję z Niemcami. Gazociąg Norg Streem buduje Gazprom we współpracy z koncerny: niemieckim BASF i E.ON, holenderski mGasunie i francuskim GDF Suez.
• Wpływowy w UE premier Luksemburga Jean-Claude'a Junckera powiedział, że Międzynarodowy Fundusz Walutowy może wstrzymać kolejną ratę pomocy finansowej dla Grecji. Ta wypowiedź wywołała silne reakcje na rynku osłabiając waluty wobec szwajcar­skiego franka. Za jedno euro płacono tylko 1,22 franka, najmniej w historii.
• Ukraina chce renegocjować warunki dostaw rosyjskiego gazu. Ma nadzieję, że obniży ceny o 20% (do 240 USD za 1000 m sześc.).
• Wartość kredytów hipotecznych Węgrów wynosi 21,3 mld USD. Połowę tej sumy stanowią kredyty zaciągnięte we frankach. Wraz ze wzrostem szwajcarskiej waluty zwiększała sięliczna rodzin mających problemy ze spłatą (dziś jest to już ponad 90 tys. rodzin. W ciągu ostatniego roku forint stracił do franka ponad 11,3 proc. Rząd Viktora Orbána wspólnie z węgierskimi bankami opracował sposób ochro­ny kredytobiorców. Jego podstawowym elementem jest ustalenie maksymalnego kursu wymiany dla kredytobiorców na poziomie 180 forintów za franka (o ponad 20 proc. niższy od aktualnego).

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

Jeszcze raz okazało się, że świat jest systemem naczyń połączonych, w którym wszyscy są wzajemnie uzależnieni od siebie i to w znacz­nie większym stopniu, niż im się wydaje.Obserwując w ostatnich miesiącach sytuację gospodarczą na Białorusi zyskuje się potwierdzenie znanej tezy, że nie można prowadzić polityki ekonomicznej w oderwaniu od jej uniwersalnych reguł i tego, co dzieje się w świecie. Wi­dzimy też, czym kończy się próba stworzenia i zapewnienia skutecznego funkcjonowania enklawy, opartej na ideologii korzeniami tkwią­cej w przeszłości...

Jest takie stare powiedzenie, że jeśli ktoś nie przestrzega gospodarczych reguł rządzących światem to on przypomni mu o nich na po­czątku szturchnięciem "przywołując go do porządku", a gdy to nie pomoże, to nawet przetrącając mu przysłowiowy krzyż.Już od kilku lat można było zauważyć narastajace zagrożenia przed gospodarką białoruską.Te niebezpieczeństwa można było znacząco zmniejszyć lub nawet wyeliminować przez reformowanie kraju i jego gospodarki. Niestety w polityce rządu trudno było zauważyć tak niezbędnej w obecnych czasach pragmatyki, była ona dotąd pod przemożnym wpływem koncepcji będących przedłużeniem starego systemu. Zmiany gospodarcze w sąsiadujących krajach też nie wpłynęły na koncepcje rządu, a wewnętrzne ruchy polityczne były dotąd skutecznie hamo­wane.

Powiązania gospodarcze gospodarek Białorusi i Rosji są tradycyjnie duże, także silne są związki polityczne tych krajów. Jednak jak dotąd ich współpraca strategiczna nie przekroczyła pewnego poziomu zaawansowania. Powszechnie uważa się, że wynika to z polityki realizo­wanej przez obecne kierownictwo białoruskie.Od pewnego już czasu władze w Mińsku uczestniczą też w negocjacjach w sprawie unii celnej Rosji, Białorusi, Ukrainy i Kazachstanu.Eksperci oceniają, że jest to końcowy etap przygotowań do powstania tej organizacji, jed­nak na przeszkodzie do jej zakończenia stoi Ukraina, która ma dylemat: unia celna z Rosją, Kazachstanem i Białorusią, lub umowa sto­warzyszeniowa obejmująca strefę wolnego handlu z Unią Europejską.

Obecny etap białoruskiej gospodarki charakteryzuje się kryzysem tak w finansach publicznych jak i w licznych firmach niezdolnych do zapewnienia sobie dostaw surowców ze strefy pozarublowej.Tego problemu nie uda się pokonać tylko siłami wewnętrznymi, niezbędna jest pomoc zewnętrzna. Według analityków ustabilizowanie białoruskiej gospodarki wymaga ok. 6 mld USD. O pomoc trudno będzie roz­mawiać Białorusi z międzynarodowymi organizacjami, bo z nimi Mińsk ma obecnie ograniczone kontakty będące skutkiem rządowej re­akcji na powyborcze protesty.Taką pomoc może udzielić przede wszystkim Rosja, ale ona zdając sobie sprawę z trudnej sytuacji rządu białoruskiego postawiła ostre warunki, których częścią ma być proces prywatyzacji (między innymi rosyjskie firmy są zainteresowane przejęciem pełnej kontroli nad Biełtransgazem, który jest gazowym monopolistą na Białorusi, a który już w 50 proc. należy do Gazpro­mu).

Wydaje się, że na tą pomoc złoży się kredyt z antykryzysowego funduszu Związku Euroazjatyckiego oraz pomoc kredytowa udzialona na poczet przyszłych dostaw towarów do Rosji. Analitycy podkreślają też, że drugie 3 mld USD Białoruś może uzyskać z prywatyzacji (w branży gazowej, paliwowej, chemicznej, telekomunikacyjnej i przemysłu motoryzacyjnego).

Jak na razie Białoruś zobowiązała się do końca kwietnia znosić ograniczenia w kursie wymiany białoruskiego rubla. Pierwsze decyzje w tym zakresie spowodowały obniżkę rynkowej wartości białoruskiej waluty o ponad 20 proc. lecz potem było coraz gorzej. Nic więc dziw­nego, że dla ustabilizowania sytuacji rząd zdecydował się na radykalne działania. W ostatnich godzinach Mińsk poinformował o dewalu­acji o ponad 50 proc. kursu białoruskiej waluty wobec euro i rosyjskiego rubla, a także wobec kruszców (złota, srebra i platyny).Od koń­ca 2010 r. białoruska waluta straciła już 72 proc. wartości w stosunku do amerykańskiego dolara...

Z ostatniej chwili:

Rząd zdewaluował białoruskiego rubla o 50 proc....