Nieruchomości komercyjne w Polsce 1991 - 2011

Przeczytaj także: Nieruchomości komercyjne: redukcja brakujących kredytów

Rynek powierzchni magazynowo-przemysłowych

Zmiany gospodarcze otworzyły nowe możliwości rozwoju także w sektorze magazynowo-przemysłowym. Powstawał on zgodnie z zasadami rynkowymi – szybko zapełniające się półki i zaplecza sklepowe oznaczały wzrost zapotrzebowania na usługi magazynowania towarów i usługi logistyczne. Siłą napędową rynku była dostępność towarów i usług, otwarcie rynku konsumentów, rozwój technologii informatycznych i telekomunikacyjnych.

„W 1995 r. powstał pierwszy nowoczesny magazyn (ProLogis Park Warsaw, wtedy o nazwie Warsaw Industrial Center). Czynsze w tym okresie sięgały 12 USD/mkw./miesięcznie” – mówi Joanna Sinkiewicz, negocjator z działu powierzchni przemysłowo-magazynowych firmy Cushman & Wakefield.

SYTUACJA OBECNA

Rynek biurowy

Według „European Cities Monitor” Warszawa znajduje się w ścisłej czołówce europejskich miast postrzeganych przez inwestorów jako atrakcyjna lokalizacja dla przyszłej ekspansji firm. Stolica zajmuje wysokie miejsca w rankingu pod względem niskich kosztów zatrudnienia pracowników, niskich kosztów i dostępności powierzchni biurowej oraz przyjaznego klimatu biznesowego tworzonego przez rząd.

„Obecnie podaż nowoczesnej powierzchni biurowej w Warszawie w porównaniu z rokiem 1991 wzrosła o 1.400% – z 250 tys mkw. do 3,5 mln mkw. Warszawa może się pochwalić ponad 375 nowoczesnymi biurowcami. Powierzchnie biurowe, oddane do użytku w ostatnich 10 latach, należą do jednych z najbardziej nowoczesnych w Europie pod względem standardu i rozwiązań technicznych. Przykładem są budynki takie jak Rondo 1 czy Metropolitan. Gabinety i niekończące się korytarze zastąpione zostały powierzchniami typu open space, a wizytówką firmy nie jest już gabinet prezesa tylko recepcja” – mówi Paulina Misiak.

Rynek oferuje duże możliwości wyboru powierzchni, a średnie stawki czynszowe spadły ponad dwukrotnie w porównaniu do poprzedniego okresu. Bazowe stawki czynszu w najlepszych lokalizacjach w centrum wynoszą 24-27 EUR/mkw./miesiąc, natomiast w lokalizacjach poza centrum 15,5-16,5 EUR. Wyraźnym trendem na rynku jest rozwój parków biznesowych, które są atrakcyjne głównie ze względu na niższe koszty najmu oraz możliwość ekspansji najemców. Warszawa wciąż pozostaje głównym rynkiem biurowym kraju. Wśród miast regionalnych największe zasoby powierzchni biurowej (łącznie 1.913.000 mkw.) znajdują się w Krakowie, Wrocławiu, Trójmieście, Katowicach, Poznaniu i Łodzi. Czynsze wywoławcze w tych miastach wahają się między 12 a 16 EUR/mkw./miesiąc.

Rynek handlowy

Jak podaje Cushman & Wakefield, polski rynek handlowy jest dojrzały, atrakcyjny dla inwestorów instytucjonalnych, deweloperów, sieci handlowych oraz klientów.

„W tej chwili w Polsce działa ponad 370 centrów handlowych, o łącznej powierzchni 7,2 mln mkw., z czego 56,5% zlokalizowanych jest w głównych aglomeracjach miejskich. Największe z nich liczą ponad 100.000 mkw. powierzchni, jak Arkadia w Warszawie, Manufaktura w Łodzi czy Port Łódź. Centra handlowe budowane są obecnie również w mniejszych miastach (50.000-100.000 mieszkańców). Na rynku działają profesjonalni międzynarodowi i krajowi deweloperzy i inwestorzy, a najemcami lokali handlowych są znane sieci handlowe (rodzime i zagraniczne). Wśród głównych graczy na rynku spożywczym należy wymienić Tesco, Carrefour, Real i Auchan. Sektor sklepów z art. budowlanymi reprezentują Castorama, OBI, Leroy Merlin i Praktiker. Najwyższe czynsze osiągają powierzchnie w śródmiejskich centrach handlowych w Warszawie – na poziomie 75-80 EUR/mkw./miesiąc” – mówi Katarzyna Michnikowska.