NBP: rynek pracy w Polsce w I kw. 2011

Przeczytaj także: NBP: rynek pracy w Polsce w I kw. 2017

PRACUJĄCY I POPYT NA PRACĘ

Pracujący

Jak czytamy w raporcie, w 1q2011 obserwowano wyraźne i potwierdzone przez wszystkie ważniejsze wskaźniki przyśpieszenie tempa wzrostu liczby pracujących i zatrudnionych w polskiej gospodarce. Do podwyższenia rocznego tempa wzrostu w całej gospodarce przyczyniła się przede wszystkim poprawa sytuacji w budownictwie i w przemyśle.

Po raz pierwszy od 3q2009 wzrost zatrudnienia wynikał głównie ze wzrostu liczby osób zatrudnianych na czas nieokreślony1, wyraźnie zmniejszyła się natomiast rola wzrastającej liczby osób samozatrudnionych poza rolnictwem.

Wzrost samozatrudnienia i pozarolniczej działalności na własny rachunek, który był głównym czynnikiem oddziałującym w kierunku wzrostu wykorzystania pracy w 2009 roku i w 2010 roku uległ osłabieniu. Trudno na razie jednoznacznie ocenić te dane, jednak jedną z przyczyn słabszego wzrostu mogło być ograniczenie (od początku roku) funduszy na rozwój firm tworzonych przez osoby bezrobotne.

Zgodnie z dotychczasową tendencją obniżała się liczba pracujących na własny rachunek rolników indywidualnych (tempo spadku w ostatnich czterech kwartałach nieznacznie zmniejszyło się, oscylując w długim okresie średnio wokół dynamiki -3,0% r/r), natomiast warto odnotować powolny wzrost liczby osób zatrudnionych w dużych gospodarstwach rolnych. Obie te tendencje wskazują na proces powolnej modernizacji dokonujący się w produkcji rolniczej.

Popyt na pracę

Pozytywnym tendencjom w zakresie wielkości zatrudnienia towarzyszył dalszy trend wzrostowy rynkowej części popytu na pracę. Najnowsze dane miesięczne sugerują jednak jego nieznaczne osłabienie, jak również istotnie mniejszą liczbę subsydiowanych ofert pracy w porównaniu z rokiem ubiegłym

Stopniowy wzrost popytu na pracę obserwowany w trakcie ubiegłego roku wyhamował w 1q2011. W szczególności obserwowano znaczne obniżenie liczby subsydiowanych miejsc pracy. Przyczyną spadku nierynkowej części popytu na pracę było radykalne ograniczenie w stosunku do ub. r. planowanych wydatków na tworzenie miejsc aktywizacji zawodowej w budżecie państwa na rok 2011.

Obserwowane w 1q2011 spadki wynikały przede wszystkim ze zmian po stronie liczby miejsc pracy subsydiowanych przez urzędy pracy (przeciętnie spadek o 43,3% kw/kw, sa), w tym tzw. miejsc aktywizacji zawodowej (spadek przeciętnie o 37,4% kw/kw, sa), w całości finansowanych z Funduszu
Pracy oraz Europejskiego Funduszu Społecznego. W styczniu oraz w kwietniu br. spadła wprawdzie również liczba niesubsydiowanych miejsc pracy (kolejno o 13,3% oraz 15,9% m/m, sa), jednak obserwacje te nie wpłynęły na zmianę trendu wzrostowego obecnego od początku 2010 r. w rynkowej części ofert.

Zgodnie z szacunkami MPiPS, po niewielkim spadku w kwietniu b.r. (o 4,5% m/m sa) nastąpił ponowny wzrost liczby ofert pracy ogółem w maju br. (o 6,5% m/m, sa). W stosunku do ub. r. liczba ofert pracy w maju pozostawała nadal na poziomie o 24,9% (sa) niższym, co potwierdza hipotezę, że skokowy spadek liczby ofert pracy w UP na początku roku jest głównie efektem permanentnego zmniejszenia środków przeznaczonych na finansowanie miejsc subsydiowanych. Miary popytu na pracę „oczyszczone” ze wspomnianego efektu wskazują na kontynuację tendencji wzrostowej.