Europa: wydarzenia tygodnia 25/2011

Przeczytaj także: Europa: wydarzenia tygodnia 24/2011

• Przywódcy unijni stwierdzili, że jeśli Grecja przyjmie program oszczędnościowy, to stanie się możliwe udzielenie następnej transzy 12 mld euro w ramach pomocy przyznanej w ubiegłym roku (110 mld euro), ale też rozpocznie opracowanie nowego pakietu, szacowanego na około 90 mld euro. Naczelnym hasłem tej części ostatniego szczytu było"zrobić wszystko dla ustabilizowania euro". Szczegółowych decyzji należy spodziewać się na posiedzeniu eurogrupy 3 lub 11 lipca.
• Po wszystkich niezbędnych procedurach unijnych Rada UE oficjalnie mianowała Maria Draghiego na stanowisko przyszłego prezesa Europejskiego Banku Centralnego. Stanowisko to zajmie po zakończeniu kadencji Jeana-Claude'a Tricheta na początku listopada 2011.
• Mario Draghi jest szefem włoskiego banku centralnego od początku 2006 roku. Wcześniej przez 3 lata był wiceszefem i dyrektorem zarządzającym banku inwestycyjnego Goldman Sachs.
• Gospodarka turecka szybko rozwija się i ubiegły rok zakończyła wzrostem na poziomie 8,9-proc. Tak szybki wzrost gospodarczy wynikł jednak z niskiej bazy spowodowanej kryzysowym 2009 r. Według deklaracji rządu w 2023 r., (w stulecie republiki), Turcja dzięki będzie potęgą gospodarczą. Od 2002 r. PKB uległ potrojeniu, dochód per capita wzrósł dwukrotnie, a inwestycje zagraniczne dynamicznie rosną.Buduje się nowe szkoły, szpitale, autostrady, linie kolejowe i lotniska.
• Rosja przekazała Białorusi 800 mln USD kredytu - to pierwsza rata z 3 mld USD pomocy. W tym roku Mińsk otrzyma jeszcze 400 mln USD, w przyszłym roku w dwóch ratach ma dostać 800 mln dol. kredytów, a w 2013 r. - 1 mld dol.W zamian. W tym okresie Mińsk ma wprowadzić uzgodniony z Rosją program reform gospodarczych, a w ramach prywatyzacji ma sprzedać w ciągu 3 lat strategiczne firmy państwowe za ok. 7,5 mld USD.
• Czechy planują ujednolicić podatek VAT i podnieść go z 17,5% do 19% na wypadek głębszego kryzysu strefy euro. - Ten scenariusz bierzemy pod uwagę, jeśli pogłębi się kryzys zadłużeniowy strefy euro i zahamuje się wzrost europejskiej gospodarki, a Czechy nie będą mogły obniżyć deficytu w finansach publicznych tak, jak planowano.
• 10 czerwca rosyjskie embargo na import warzyw zostało częściowo uchylone pod warunkiem, że Unia Europejska będzie dawać gwarancje bezpieczeństwa poszczególnych rodzajów warzyw z konkretnych krajów UE. Obecnie Rosja ogłosiła całkowite zniesienia embarga na europejskie warzywa. Przedstawiciele WTO twierdzili, że wprowadzone ograniczenie jest niezgodne z zasadami Organizacji (Rosja nie jest członkiem WTO).
• Obecne zadłużenie Grecji ocenia się na 330 do 340 mld euro. Z możliwością utraty zdolności płatniczej przez Grecję liczy się szef funduszu inwestycyjnego obligacji Pimco (największy tego rodzaju fundusz na świecie). Jednak ma wątpliwości, czy bankructwo Grecji miałoby istotny wpływ na polska gospodarkę (zbyt mały kraj).
• Według analityków MFW PKB Holandii w tym roku wzrośnie o 1,9 proc. (1,8 proc. w roku ubiegłym), natomiast ceny wzrosną o 2,3 proc. Głównym problemem kraju jest demografia i starzejące się społeczeństwo. Wymagać to będzie reformy emerytur i rent.
• Nowy grecki rząd otrzymał votum zaufania i zatwierdził projekt ustawy, wprowadzającej zmiany w systemie podatkowym i oszczędności w wydatkach państwowych (to część pięcioletniego planu uzdrowienia finansów publicznych i warunek otrzymania dodatkowych funduszy od UE i MFW). Na przyjęcie tego plany ma parlament czas do końca czerwca.
• Według wcześniejszych zobowiązań (z 2008 roku) konsorcjum Gazpromu (z francuskim Totalem i norweskim Statoilem) zapowiadało, że od 2013 r. gaz ze złóż Sztokmana popłynie do Europy gazociągiem Nord Streem. Obecnie eksploatacja tych złóż zacznie się od 2014 lub nawet od 2018. Mówiono też, że od 2014 r. zacznie się eksport skroplonego gazu z tych złóż głównie do USA. Teraz eksport skroplonego gazu z tych złóż stoi pod znakiem zapytania, gdyż rozwój eksploatacji gazu łupkowego zapewnia ich niezależność od importu gazu i od dostaw skroplonego surowca z Rosji. Złoża Sztokmana to jedno z największych gazowych pól na świecie, szacuje się je na 3,6 bln m sześc. gazu.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

CO Z TĄ GRECJĄ

Już trzy tygodnie rynki finansowe przeżywają na nowo sprawy Grecji. Brak konsensusu w sprawie programu oszczędnościowego budzi niepokój inwestorów na rynkach kapitałowych i walutowych. I na rozsądek nie należy liczyć, bowiem trudno zrezygnować z nabytych uprawnień socjalnych, do których człowiek latami się przyzwyczajał. Demonstrujący 60-letni krewcy emeryci na ulicach Aten to osiągnięcie tamtejszego socjalistycznego systemu, nie obce poniekąd w naszym kraju. Życie na kredyt, cudzy koszt, czy rachunek przyszłych pokoleń to przyjemna alternatywa, aczkolwiek wynikająca z egoizmu. Nie należy zapominać, że przyszłe pokolenia, którebędą płacić rachunki to nasze dzieci i wnuki. Ignorowanie problemu, czyli przysłowiowe "zamiatanie pod dywan", to gra na jedną lub dwie kadencje władz.

W zakłopotanie może wprowadzić, kiedy ktoś powie "sprawdzam" i zajrzy pod ów dywan. Z solidarną pomocą ojczyźnie Homera chcą pospieszyć kraje członkowskie strefy euro, szczególnie Niemcy i Francja. To chwalebne lecz w znacznej mierze stanowi efekt dbania o własne interesy. Deklarację pomocy w postaci gwarancji złożyła również Polska, co w obecnej sytuacji finansowej naszego kraju jest ryzykownym zagraniem. Oznacza to, że w skrajnym przypadku będziemy spłacać Niemcom lub Francuzom greckie długi. Ratowanie na siłę bankruta jest nieracjonalne i nie służy ani jemu samemu ani sprawie Unii. Nie byłby to pierwszy upadek - bankrutowało już wiele krajów, również 30 lat temu Polska i dziś mało kto o tym pamięta.

Nierozwiązane problemy Grecji przekładały się ostatnio na ocenę ryzyka inwestycyjnego na rynkach finansowych, co spowodowało perturbacje na rynku walutowym, w szczególności notowań euro. Przy okazji zyskiwał na wartości frank szwajcarski, który jest uważany w świecie finansów za oazę bezpieczeństwa, analogicznie jak złoto. Silny frank to wyższe raty kredytów zaciągniętych przez Polaków w tej walucie oraz kłopoty szwajcarskich eksporterów, którym coraz trudniej będzie konkurować, mając nawet w ręku atut szwajcarskiej jakości.

Od zgody narodowej Greków zależy, czy otrzymają oni pomoc, czy nie. Jak o nią trudno – wiemy sami. Lekcja, jaką życie dało "Ojczyźnie Homera" winna być przestrogą dla innych krajów, że "udawanie Greka" w sprawach ekonomii nikomu nie wychodzi na dobre.

Investors Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.