Europa: wydarzenia tygodnia 27/2011

Przeczytaj także: Europa: wydarzenia tygodnia 26/2011

• Stopa bezrobocia w Unii Europejskiej w maju wyniosła 9,3 proc., a w strefie euro wskaźnik ten wyniósł 9,9 proc. Oznacza to, że w całej Unii ponad 22 mln osób jest bez pracy, a 15,5 mln jest bez pracy w strefie euro. Najwyższą stopę bezrobocia ma Hiszpania (20,9 proc.), a najniższą Holandia (4,2 proc.). Polsce wg metodologii Eurostatu bezrobocie wyniosło 9,2 proc., a wg GUS stopa bezrobocia wyniosło 12,2 proc.
• Europejski Bank Centralny podniósł stopy procentowe w strefie euro o 0,25 pkt proc. Główna stopa procentowa banku będzie teraz wynosić 1,5 proc. W czerwcu inflacja w strefie euro wyniosła 2,7 proc. Prezes ECB stwierdził, że dane wskazują na pewne wyhamowanie wzrostu gospodarczego.
• Po przejęciu przez Christine Lagarde steru w MFW pojawiło się wiele komentarzy. Ogólnie można powiedzieć, że wybór ten jest pozytywnie oceniany, podkreśla się wysokie kompetencje Francuzki, odpowiadające obecnej, znaczącej roli Funduszu, w którym składki wynoszą obecnie ponad 750 mld USD. Zwraca się też uwagę na to, że najpoważniejszym dziś problemem stojącym przez MFW jest zadłużeniem USA i państw europejskich. Podkreśla się, że pani Lagarde jest bardzo dobrym negocjator i menedżerem, potrafi budować porozumienie.
• Po spektakularnym obniżeniu przez agencję ratingową Moody's długoterminowego ratingu Portugalii do poziomu "śmieciowego", szef Komisji Europejskiej José Manuel Barroso zapowiedział w piątek przedstawienie propozycji uregulowań dotyczących działalności agencji ratingowych. Komisja Europejska krytycznie zareagowała na ostatnią decyzję Moody's.
• Mimo nacisków prezydenta Unii Europejskiej Herman Van Rompuya premier Słowacji Iveta Radicova odrzuciła możliwość uczestniczenia w udzieleniu gwarancji finansowych dla Grecji. Słowacja jest dotąd jedynym krajem strefy euro, który odmówił pomocy Grekom. W ubiegłym roku na Słowację przypadała w pakiecie greckim (pożyczka) kwota 800 mln euro (ogólna wartość pakietu ze strony eurolandu to 80 mld euro), jednak słowacki parlament odmówił udziału. Zostało to przyjęte jako "pogwałcenie solidarności ze strefą euro".
• Eksport Niemiec w maju wzrósł o 4,3 proc. m/m, po spadku w kwietniu o 5,6 proc.m/m. Licząc r/r eksport wzrósł o 19,9 proc. Majowy import wzrósł o 3,7 proc. m/m, po spadku w kwietniu o 2,5 proc. m/m. Licząc r/r wzrost importu wyniósł w maju 15,6 proc.
• Produkcja przemysłowa w Niemczech w maju wzrosła o 1,2 proc. m/m (w kwietniu spadła o 0,6 proc. m/m) i o 9,6 proc. r/r (w kwietniu o 11,7 proc.). W Wielkiej Brytanii wzrosła w maju o 0,9 proc. m/m (w kwietniu spadła o 1,7 proc. ) a produkcja liczona r/r spadła w maju o 0,8 proc. (w kwietniu spadek wyniósł 1,2 proc. ).
• Szwedzki bank centralny podniósł stopy procentowe o 0,25 pkt proc. Obecnie główna stopa procentowa wynosi 2 proc. To już kolejna - siódma podwyżka w ciągu roku. Wg ocen banku centralnego w tym roku wzrost PKB wyniesie 4,4 proc. Poprawia się sytuacja na rynku pracy, rośnie stopa wzrostu płac.
• Agencja ratingowa S&P stwierdziła, że Grecja będzie musiała ogłosić bankructwo, jeżeli francuskie banki zdecydują się tylko tzw. rolowanie greckiego długu. Podobnego zdania jest agencja S&P.
• Po greckim głosowaniu dotyczącym reform gospodarczych (oszczędności na poziomie 28,3 mld euro do 2015 roku) UE zdecydowała o wypłacie następnej transzy 12 mld euro pomocy finansowej dla Grecji (jego wartość 110 mld euro) i szybkim postępie w sprawie drugiego pakietu pomocy, wartości ok 100 mld euro.
• Według raportu finansowego za 2010 rok Watykan uzyskał nadwyżkę budżetową po trzech kolejnych latach deficytu.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

KTO BĘDZIE PARTNEREM POLSKIEJ ENERGETYKI W ROZWOJU TECHNOLOGII NUKLEARNYCH

Postawione wyżej pytanie jest ważne, bo odpowiedź na nie będzie mówiła, z kim polska energetyka będzie związana przez minimum dwie dekady, a jak wiadomo ten związek będzie miał wartość kontraktową wielu miliardów euro. Pozornie wydawać się może, że odpowiedź na nie jest prosta. Jako unijny kraj powinniśmy w pierwszej kolejności z dużą uwagą przyglądnąć się ofercie francuskiej firmy Areva – która dominuje w Europie i jest światowej klasy dostawcą technologii nuklearnych. Jej najlepszą wizytówką jest francuska energetyka nuklearna (praktycznie w ponad 80 procentach zaspokajająca potrzeby energetyczne kraju) i liczne instalacje praktycznie na wszystkich kontynentach. Jednak jak pokazuje historia niekiedy Polska podejmuje niekiedy zaskakujące decyzje, czego przykładem jest chociażby zakup amerykańskich F15. Postanowiliśmy więc przybliżyć naszym czytelnikom sam problem i francuską firmę Areva...

Nie ulega wątpliwości, że sporo zamieszania w gronie polskich decydentów i w naszej opinii publicznej zrobiła katastrofa w elektrowni nuklearnej Fukushima oraz podjęcie przez Niemcy decyzji o skróceniu eksploatacji obecnych elektrowni atomowych do 2020 roku i zablokowaniu nowych inwestycji w ten typ elektrowni. Jak wiadomo podobną decyzję dotyczącą budowy nowych elektrowni nuklearnych podjęli także Włosi. Wydaje się jednak, że już ucichły emocje, w Polsce wszystko powróciło do normy i w dalszym ciągu aktualne są rządowe plany dotyczące realizacji tego typu inwestycji. Wydaje się też, że energetyka nuklearna w dalszym ciągu ma sprzyjające warunki dla dynamicznego rozwoju w całym świecie. Największe inwestycje w tym zakresie są planowane w Chinach, Indiach i w Rosji. Nie można też lekceważyć planów dotyczących rozwoju tych technologii w Europie, szczególnie w Wielkiej Brytanii, Polsce, Czechach, Holandii, Finlandii i we Francji. Poważnym klientem firm oferujących dostawę takich instalacji zaczyna być obecnie Bliski Wschód.Oferta rynkowa w zakresie budowy siłowni atomowych nie jest zbyt bogata, bo jest to dziedzina elitarna, bardzo zaawansowana technologicznie i bardzo kapitałochłonna. Czołówkę światową w tym zakresie oprócz Francuzów stanowią dziś także firmy amerykańskie, japońskie, koreańskie i rosyjskie.

W Europie dwa kraje przewidują duże inwestycje w tej dziedzinie. Jest to Wielka Brytania, która przewiduje modernizację swojej energetyki nuklearnej, w tym zamknięcie starych, już wyeksploatowanych reaktorów i zastąpienie ich nowymi. W tym procesie na bazie międzyrządowego porozumienia będzie uczestniczyć francuski koncern Areva. W Rosji plany przewidują budowę w ciągu najbliższych 10 lat 32 nowych reaktorów jądrowych dużej mocy (obecnie Rosja ma 10 elektrowni jądrowych, w których pracuje 31 energobloków, które zapewniają 16% zapotrzebowania kraju e energię elektryczną). Realizacja tego programu tylko do 2015 r kosztować będzie ok. 56 mld USD (z tego tylko 26 mld USD z budżetu państwa). Nas szczególnie interesuje budowa nowej elektrowni pod Kaliningradem (ok. 60 km od granicy z Polską). Ma ona składać z dwóch bloków o mocy po 1150 MW, ma kosztować 5 mld euro i ma rozpocząć swoją działalność w 2015 r. Prawdopodobnie także na rosyjskiej technologii będzie oparta budowa białoruskiej elektrowni.

Z firmą Areva już jakiś czas temu nawiązaliśmy robocze kontakty. We Francji szkolona jest w technologiach nuklearnych kolejna grupa polskich specjalistów. Wydaje się to korzystne, bo ta firma jest nie tylko największym konglomeratem przemysłowym w sektorze nuklearnym, ale też zwolennikiem energii wolnej od emisji CO2. Jest więc aktywna także w sektorze energii odnawialnej. Jej przewodnią ideą jest dostarczanie wszystkim energii "bezemisyjnej". To dobrze, że nawiązano współpracę z Francją, która jest liderem w tych technologiach (jej moce wytwórcze oparte na energetyce jądrowej są w stanie w pełni zaspokoić krajowe potrzeby), a wiedza i doświadczenie koncernu Areva w tym zakresie są uznawane za wiodące nie tylko w Europie.

Jednak droga do polskiej energetyki nuklearnej nie będzie prosta. Zapewnienie finansowania tych przedsięwzięć też nie będzie łatwe, bo mówi się o budowie bloków energetycznych o łącznej mocy 4,5 tys. MW, przy czym ostatnie przykłady (np. budowa elektrowni wg francuskiej technologii w Finlandii) wskazują, że koszt bloku energetycznego szacowane są na poziomie ok. 3 mld euro.

Areva ma dobre doświadczenia we współpracy z krajami, gdzie buduje instalacje nuklearne. Aktualnie w Chinach buduje dwa reaktory EPR, a dwa kolejne są w fazie kontraktowania. Francuzi przekazali Chińczykom swoją technologię, na której podstawie będą oni opracowywać własne konstrukcje. Areva współpracuje z polskimi firmami w realizacji swoich kontraktów. I tak do budowy elektrowni nuklearnej w Finlandii polskie firmy dostarczyły system wentylacji, wyposażenie elektryczne oraz stalową wewnętrzną wykładzinę obudowy bezpieczeństwa. Oferując Polsce swoje technologie, Francuzi zadeklarowali, że będą w realizacji inwestycji korzystali z kooperacji z polskimi firmami.