Jak zrozumieć organizacje pozarządowe?

Przeczytaj także: Czy organizacje pozarządowe potrzebują PR?

Aby do tej współpracy doszło i aby przedostać się do opinii publicznej, organizacje pozarządowe korzystają z wachlarza różnych działań. Ponieważ działają w obronie moralnego stanowiska, mają do dyspozycji wiele narzędzi: od prowadzenia lobbingu politycznego, stosowania pozwów sądowych, przez ulotki i akcje informacyjne, protesty, marsze, obywatelskie nieposłuszeństwo, aż do bezpośrednich działań hamujące działalność gospodarczą, niszczenie mienia oraz przemoc.

Wybór konkretnych działań zależy oczywiście od charakteru prezentowanego stanowiska, adekwatności w stosunku do zagrożenia, poprzednich doświadczeń z kontaktów ze sferą publiczną oraz prywatną, reputacją własną organizacji, a także od cech indywidualnych menedżerów organizacji pozarządowej. Na przykład – dziwnie wyglądałby protest nauczycieli zakończony starciami z policją, co często zdarza się podczas marszów stowarzyszeń górniczych.

Generalnie istnieją trzy strategie działania organizacji pozarządowych: strategia konwencjonalna, neutralna, radykalna. Strategia konwencjonalna nadaje się do egzekwowania istniejącego prawa i norm, jej celem jest osoba lub podmiot, a typowe działania korzystają z dominujących instytucji egzekwujących prawo (np. policji, sądów) i działają raczej w obszarze racjonalnych wezwań niż emocjonalnych wystąpień. Jeśli zadaniem organizacji pozarządowej jest niewielka zmiana instytucji/prawa lub ich nowa interpretacja, celem organizacji stają się wybrani przedstawiciele z danej branży, a działania odbywają się zarówno z wykorzystaniem prawa, jak i opinii publicznej poprzez media. Strategię radykalną uruchamia się, gdy celem jest zasadnicza zmiana w stosunku do problemu. Celem działań są wtedy symbole dominującej instytucji lub dominującego podejścia, zaś narzędzia korzystają z bezpośredniego antagonizmu, opartego na emocjach opinii publicznej.

Typowy przebieg rundy aktywności organizacji pozarządowych to: prowokacja, odpowiedź firmy, konsekwencje. Prowokacje to narzędzia opisane wcześniej, które mają na celu zwrócić uwagę firmy oraz społeczeństwa na problem. Rodzaj prowokacji wynika z cech firmy, jej zachowania w mediach oraz w praktyce biznesowej, kontekstu instytucjonalnego (m.in. podejmowanych przez regulatorów prób rozwiązania problemu) oraz kontekstu społecznego (m.in. oczekiwań społecznych). Po przeprowadzeniu prowokacji następuje odpowiedź firmy oraz reakcja mediów, instytucji publicznych oraz samych obywateli. Odpowiedzi te powodują określone konsekwencje – podjęcie lub niepodjęcie działań naprawczych w stosunku do problemu, działań medialnych w stosunku do organizacji pozarządowej, innych działań, a także dalszy sposób postępowania organizacji pozarządowej (np. kolejne prowokacje).

Po przeczytaniu tego tekstu posiadasz podstawową znajomość tematyki działania organizacji pozarządowych. Przestaną ci się one kojarzyć z oszołomami, hipisami czy grupami kolesi walczącymi o niesprawiedliwe przywileje. Rozumiesz już, że ich istnienie jest zarówno logiczne, konieczne dla społeczeństwa, jak i korzystne dla biznesu.




Jeśli zaciekawiła cię tematyka ich funkcjonowania i skuteczności, więcej informacji znajdziesz w książce „Organizacje pozarządowe a korporacje” Michaela Yazijiego i Jonathana Doha (Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011).