Ubóstwo w Polsce 2010

Przeczytaj także: Ubóstwo w Polsce na tle UE 2008

O terytorialnym zróżnicowaniu zasięgu ubóstwa ekonomicznego

Wskaźnik zagrożenia ubóstwem na wsi jest zdecydowanie wyższy niż w miastach; w przypadku ubóstwa relatywnego, jego wartość jest ponad dwukrotnie wyższa, a ubóstwa skrajnego i tzw. ustawowego – niemal trzykrotnie. Najrzadziej ubóstwo dotyka osób zamieszkałych w dużych aglomeracjach miejskich. Odsetek osób zagrożonych ubóstwem na wsi – w porównaniu z największymi miastami, liczącymi powyżej 500 tysięcy mieszkańców – jest niemal siedmiokrotnie wyższy w przypadku ubóstwa relatywnego, a ubóstwa ustawowego i skrajnego – ponad dziesięciokrotnie.

W 2010 r. ubóstwem relatywnym zagrożonych było 12% osób zamieszkałych w miastach (ok. 4% w miastach liczących ponad 500 tys. mieszk.) oraz ok. 25% mieszkańców wsi. Ubóstwo „ustawowe” dotyczyło ok. 4% ludności miejskiej (1% w największych miastach) oraz 12% mieszkańców wsi. W gospodarstwach domowych znajdujących się poniżej granicy ubóstwa skrajnego żyło ok. 3,5% ludności miast (niespełna 1% w przypadku miast powyżej 500 tys. mieszk.) oraz nieco ponad 9% mieszkańców wsi.
Obserwuje się znaczne regionalne zróżnicowanie zasięgu ubóstwa. W 2010 r. stopa ubóstwa ustawowego w poszczególnych województwach wahała się od poniżej 5 do ok. 12%, natomiast stopa ubóstwa skrajnego od 3,5% w województwie opolskim oraz ok. 4% - w łódzkim, lubuskim i mazowieckim do ok. 9% - w województwach: podlaskim, lubelskim i świętokrzyskim i 10% w województwie warmińsko-mazurskim.

Wewnątrz poszczególnych województw istnieją znaczące różnice – zarówno lokalne, jak i pomiędzy poszczególnymi klasami miejscowości, jednak ze względu na zbyt małą liczebność próby w badaniu budżetów gospodarstw domowych nie można precyzyjnie oszacować skali tych różnic.

Reasumując, głębokie ubóstwo w 2010 r., podobnie jak w latach poprzednich, wiązało się z bezrobociem (zwłaszcza wtedy, gdy głowa gospodarstwa domowego miała niski poziom wykształcenia), wielodzietnością, niepełnosprawnością oraz zdecydowanie częściej dotyczyło mieszkańców wsi niż miast – szczególnie na obszarach dotkniętych bezrobociem strukturalnym.