Tydzień 1/2005 (03-09.01.2005)

Przeczytaj także: Tydzień 8/2005 (21-27.02.2005)

• Prestiżowa agencja Standard & Poor's utrzymała dotychczasowy rating Polski.
• Relacja długu publicznego do PKB wyniosła na koniec roku 50,4%-50,6%. W planie było 54%. To skutek wyższych wpływów z prywatyzacji, silnej złotówki i niższego deficytu budżetwego.
• W 2004 roku bezpośrednie inwestycje zagraniczne (w pierwszych 10 miesiącach roku) wyniosły 19,6 mld zł. To dobry wynik po 12,3 mld zł w 2002 roku i 12,46 mld zł w 2003 roku. Czołówkę inwestorów zagranicznych w Polsce stanowią Niemcy, Holandia i USA.
• Polskie długi wobec Klubu Paryskiego wynoszą 12,3 mld euro i winny być spłacone do 2009 roku. Silna złotówka sugeruje, by wcześniej spłacić nasze zadłużenie. Rząd zadeklarował spłatę zadłużenia w 2005 roku zdobywając na to środki przez emisje obligacji.Nie jest jeszcze znana rola NBP w tej transakcji. Naszą propozycję popierają Niemcy, a ostateczną decyzję 19 krajów podejmie w pierwszej połowie stycznia.
• Od nowego roku minimalna płaca w Polsce wynosi 849 zł (208 euro) (we Francji-1154 euro, a w Wielkiej Brytanii 1226 euro).
• Złotówka traci wobec USD i euro, a USD umocnił się wobec euro i jena.
• Od 1 września nie możemy eksportować do Rosji żywności rzędu 100 mln zł miesięcznie. Rosjanie nie przyznają nam zaswiadczeń o przestrzeganiu przez naszych producentów norm sanitarnych. Kraje "15" mają bez zmian dostęp do rosyjskiego rynku.
• Wpływy z prywatyzacji w 2004 roku wyniosły 10,25 mld zł, tj. o 16% mniej, niż to przewidziano w tegorocznym budżecie.
• Polska poszukuje alternatywnych żródeł dostaw ropy. Przewiduje się w tym zakresie rozwój współpracy z Libią, która posiada 2% udokumentowanych, światowych zasobów ropy. Niski jest też koszt wydobycia baryłki ropy w tym kraju, wynosi on 5USD. Libijskie złoża są na głębokości 600-800m.
• W ubiegłym roku Polska zużyła 13 mld m sześciennych gazu, z czego 6,5 mld to rosyjskie dostawy z Gazpromu, 1 mld kupujemy od Niemiec (Norwegia), 1,5 mld to dostawy z Ukrainy (gaz z Turkmenii, Uzbekistanu i Kazachstanu), a 4 mld wydobywamy z własnych złóż.
• W ubiegłym roku Polskie firmy sprzedały uzbrojenie za ok. 1 mld USD.
• Do końca stycznia będie ogłoszona lista stanowisk likwidowanych w 2005 roku. Plany koncernu przewidują zmniejszenie zatrudnienia o 4 tysiące do 26,4 tys. osób.
• Grupa PZU w 2004 roku osiągnęła zysk na poziomie ponad 2 mld zł. W1999 roku Minister MSP E. Wąsacz sprzedał konsorcjum Eureko i Banku Millennium (wówczas BIG Bank Gdański) 30% akcji PZU, co zapewniło wpływy budżetowe w wysokości ok. 3 mld zł.
• Plany prywatyzacyjne na rok 2005 przewidują sprzedaż 150 spółek, które mają dać 5,7 mld zł przychodów do budżetu.
• Indywidualne konta emerytalne zainteresowały tylko ok. 200 tys. osób, które w roku ubiegłym wpłaciły na nie nieco ponad 160 mln zł. To znacznie mniej, niż przewidywano. Rząd prognozował, że takich umów będzie 2 mln. Najwięcej umów w ramach IKE podpisało ING (80 tys.) oraz PZU (38 tys.).
• Trwają dyskusje na temat ostatecznego sformowania składu Grupy Lotos. Dotychczas pewnymi uczestnikami tego przedsięwzięcia są rafinerie w Gdańsku, Czechowicach i Jaśle. Do rozstrzygnięcia jest sprawa włączenia do niej rafinerii Glimar, która jest obecnie w trakcie procesu upadłosciowego. Zadłużenie Glimaru wobec banku wynosi ok. 300 mln złotych.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

ZASKAKUJĄCY ŚWIĄTECZNY PREZENT DLA POLSKI OD PRZEWODNICZACEGO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

Polska otrzymała od przewodniczącego Parlamentu Europejskiego, Hiszpana Josepa Borrella prezent świąteczny i noworoczny. Tuż przed świętami (21 grudnia) wystąpił on w prestiżowej Fundacji Foro Nueva Economía w Madrycie. Wśród słuchaczy byli m.in. wicepremier Hiszpanii i minister gospodarki, Pedro Solbes - poprzednio członek Komisji Europejskiej. W trakcie swojego wystąpienia wypowiedział się on krytycznie, na temat Polski, a szczególnie o naszym zaangażowaniu w Iraku i na Ukrainie. Stwierdził, że "Polsce jest bliżej do Ukrainy niż do innych członków UE", że " zażegnanie ukraińskiego kryzysu oznacza wielki sukces UE, mimo że Polacy i Litwini nie mieli takiego samego zdania jak pozostałe kraje Unii, gdyż działały pod wpływem USA", oraz że "Turcja nie stwarza zagrożenia dla tożsamości UE, jej wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, gdyż do Unii weszły już Wielka Brytania i Polska! Hiszpan ma opinię człowieka o gorącym, południowym temperamencie, jednak jest doświadczonym politykiem rangi europejskiej i nie można go posądzić o nieostrożność w wypowiedzi, a już absurdem jest posądzenie komentatorów politycznych o nieudolność w tłumaczeniu tej wypowiedzi. Zatem na progu nowego, 2005 roku zastanówmy się nad tym, jak powinno się potraktować ten incydent.

Gdy kończyliśmy negocjacje akcesyjne z Unią, mimo twardej postawy naszego rządu spotykaliśmy się na ogół z życzliwością "15". Mieliśmy duże wsparcie Niemiec oraz umiarkowaną życzliwość Francji, a także akceptację pozostałych unijnych krajów. Zakończone negocjacje to początek pogarszania się naszych stosunków z "możnymi" w Unii 25 krajów. Przez ostatnie dwa lata usilnie pracowaliśmy u nich (a szczególnie u Niemiec i Francji) na opinię kraju, który wstąpił do Unii przede wszystkim dla swoich korzyści finansowych, a który na codzień w gronie 25 krajów reprezentuje i realizuje politykę amerykańską. Opinię tę utrwalało nasze stanowisko w sprawie systemu głosowania w Radzie UE, a także nasza postawa wobec amerykańskiej interwencji w Iraku (mimo, że zdecydowana większość unijnego społeczeństwa było przeciw). W drugiej połowie ubiegłego roku zdecydowanie sprzeciwiliśmy się propozycji ograniczenia swobody ustalania wysokości podatków zgłoszonej przez Niemcy i Francję i obniżeniu wysokości składki unijnej popieranej przez grupę najbogatszych krajów-płatników netto. Ostatnim tematem sporu było nasze forsowanie koncepcji złożenia przez Unię obietnicy przyjęcia Ukrainy do Unii. Tę ostatnią propozycje uznano za mało odpowiedzialną, bo większość krajów "15" mocno akcentuje trudności związane z "konsumpcją" decyzji o włączeniu "10" do Unii, nie mówiąc już o kompletnym nieprzygotowaniu Ukrainy do tego członkostwa. Dlatego wypowiedź Borella należy lokować w obszarze braku zrozumienia dla koncepcji naszej polityki realizowanej w ciągu ostatnich dwóch lat.

Dziś każdy jest tak uzależniony od swego otoczenia, że trudno jest mówić o możliwości realizacji swoich koncepcji w pojedynkę. To stwierdzenie dotyczy tak każdego z nas indywidualnie, każdej firmy, a nawet kraju. Każdy z nas potrzebuje sojuszników, życzliwości, a przynajmniej neutralności tych, którzy stanowią nasze otoczenie. Jedno jest pewne, że w Unii musimy starać się znaleźć zrozumienie dla swoich poglądów i realizowanej polityki, musimy przekonać, że także zainteresowani jesteśmy umacnianiem Unii i jej sukcesem w rywalizacji w coraz bardziej globalizującym się świecie. Musimy nauczyć się prezentować swoje poglądy, przekonywać do nich, ale też musimy nauczyć się lojalnie realizować wspólne zadania. Czy chcemy tego, czy nie pierwsze skrzypce w Unii grają dziś Niemcy, Francja, Wielka Brytania, Włochy i Hiszpania. Ostatni rok pokazał, że trzy z nich krytycznie oceniają naszą politykę w wielu ważnych sprawach, co może mieć spore znaczenie w najbliższej przyszłości.

A teraz kilka informacji z naszego podwórka. Bardzo dobre wyniki w 2004 roku uzyskało nasze górnictwo. Jeszcze w 2003 roku cała branża miała 2,2 mld zł strat. Obecnie przewiduje się, że w 2004 roku zysk netto wyniesie 1,8 mld zł. To w pierwszej kolejności skutek korzystnych cen na rynkach światowych (75USD/tonę) i skutek wzrostu cen na rynku krajowym ze 153 zł w 2003 roku do 187,5 zł w roku 2004. Najlepsze wyniki ma Jastrzębska Spółka Węglowa wydobywająca węgiel koksowniczy (+1,3 mld zł). Jednak mimo spadku zatrudnienia o 8,2 tys. górników, koszty wydobycia tony węgla wzrosły aż o 9%. W pierwszych 11 miesiącach roku wydobyto 90,3 mln ton tj. o 1,3 mln ton mniej, niż w tym samym okresie roku poprzedniego. W ciągu roku zobowiązania kopalń spadły o 1,7 mld zł do 7,17 mld zł.