Świat: wydarzenia tygodnia 33/2011

Przeczytaj także: Świat: wydarzenia tygodnia 32/2011

• Według Eurostat-u PKB USA w II kwartale 2011 r. wzrósł o 0,3 proc. kw/kw i 1,6 proc. r/r, a w Japonii spadł o 0,3 proc. kw/kw i o 0,9 proc. r/r.
• W sierpniu niepokojąco spadło (do najniższego poziomu od 30 lat) zaufanie Amerykanów do gospodarki - tak wynika z najnowszych wskazań indeksu nastrojów konsumenckich (badania Uniwersytetu Michigan i Thomson Reuters). Indeks ten spadł w sierpniu do 54,9 z 63,7 w lipcu.
• Filadelfijski oddział zarządu Rezerwy Federalnej poinformował, że indeks aktywności gospodarczej spadł w sierpniu do -30,7 pkt i był to najniższy jego poziom od marca 2009 r. To zwiększyło prawdopodobieństwo globalnej recesji, co odbiło się na spadkach rynkowych cen surowców. Nastroje pogorszyły się, bo niektóre europejskie banki zaczęły płacić wyższe oprocentowanie od pożyczek udzielanych w dolarach, co powiększyło obawy, że kryzys zadłużeniowy w strefie euro może przenieść się na system finansowy.
• W ubiegłym miesiącu Chiny zakupiły w USA 21 mln buszli kukurydzy, i to więcej niż planowano sprzedać do Chin w ciągu całego roku. Warto tu dodać, że przez 15 lat aż do 2010 roku Chiny nie importowały kukurydzy, zaspokajając swoje potrzeby z krajowych zbiorów. Oznacza to, że zakupy powiększyły rezerwy strategiczne. Stany Zjednoczone eksportują rocznie na cały świat 1,8 mld bu kukurydzy. Największym importerem kukurydzy jest Japonia, która w 2010 roku kupiła w USA 610 mln bu kukurydzy.
• Tsunami i mocny jena spowodowały, że w lipcu wartość japońskiego eksportu spadła o 3,3 proc. r/r (75,6 mld USD). Eksport do USA spadł o 8,2 proc. r/r, do Chin o 1 proc.r/r, ale o 6 proc. r/r wzrósł handel z Europą. Mimo tych kłopotów Japonia ma nadwyżką w handlu zagranicznym (72,5 mld jenów).
• Na początku sierpnia podjęto decyzję o oszczędnościach na poziomie 900 mld dol. w ciągu 10 lat. Następne cięcia wydatków mają dać ok. 1,5 bln USD oszczędności (szczegóły ma ustalić do końca roku specjalna komisja złożona z przedstawicieli Demokratów i Republikanów). Biały dom poinformował, że już na początku września prezydent Barack Obama zaproponuje kolejny pakiet oszczędności wykraczający poza te 1,5 bln USD.Ma być w nich także podwyżka podatków dla bogatszych Amerykanów (sprzeciwiają się temu Republikanie).
• Biały Dom ma ogłosić program dot. szybszego tworzenia miejsc pracy. Obecnie bezrobocie w USA jest na poziomie 9,1 proc. Program ma zawierać m.in. ulgi podatkowe, inwestycje infrastrukturalne oraz pomoc dla długotrwale bezrobotnych.
• Japoński rząd rozważa stopniową rezygnację z energii atomowej na rzecz odnawialnych źródeł. Do marca ok. 30 proc. japońskiej energii dostarczały elektrownie atomowe. Do 2030 r. planowano podnieść ten wskaźnik do 53 proc. Jednak obecnie tylko 18 proc. po decyzjach o wyłączeniu z pracy starych siłowni jądrowych.
• Na początku sierpnia agencja ratingowa Standard & Poor's zredukowała rating Stanów Zjednoczonych z najwyższego AAA do AA+. Natomiast agencja Fitch potwierdziła dotychczasowy, najwyższy rating USA twierdząc, że gospodarka USA jest "elastyczna, zdywersyfikowana i bogata, a także zdolna do dostosowywania się do sytuacji na rynku i absorbowania potencjalnych szoków".
• Wenezuela zapowiedziała wyciągnięcie 11 mld USD rezerw w złocie z amerykańskich i europejskich banków. W ten sposób Wenezuela zamierza odciąć się od problemów strefy euro i USA, z powodu problemów gospodarczych w tych częściach świata. Z 365 ton wenezuelskiego złota 211 ton przechowywanych jest obecnie za granicą, głównie w Europie i USA. Zapowiedziano też wycofanie z zagranicznych banków rezerw walutowych (ok. 6,3 mld USD). Będą one ulokowane w bankach krajów wschodzących (Rosji, Chin i Brazylii). Rezerwy Wenezueli są też ulokowane w bankach Szwajcarii, Wielkiej Brytanii, Francji, Niemiec, a także w Rezerwie Federalnej USA i Banku Światowym.
• Spadają ceny ropy, w Nowym Jorku wynoszą one poniżej 80 USD za baryłkę, natomiast londyńska ropa Brent spadała do 105 USD. Cena ropy na nowojorskiej giełdzie spadła o 16 proc., a ropa Brent straciła natomiast od początku sierpnia 10 proc.
• W ciągu tygodnia ceny złota wzrosły do ok. 1870 USD za uncję.
• Prezydent Wenezueli H. Chavez zapowiedział nacjonalizację przemysłu wydobywczego złota i koltanu - rud zawierających tantal.
• W czerwcu Amerykanie kupili 1,1 mln nowych aut (wzrost o 7 proc. r/r). GM zwiększył sprzedaż o 10 proc. r/r, Ford o 14 proc. r/r, a Chrysler aż o 30 proc.r/r. Oznacza to, że ponad 50 proc. aut kupionych przez Amerykanów w zeszłym miesiącu pochodziło z fabryk tych trzech amerykańskich koncernów. Toyota i Honda, dwaj najwięksi dostawcy japońskich aut zanotowali spadek sprzedaży w USA po 21 proc.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

TRZĘSIENIE ZIEMI NA RYNKACH KAPITAŁOWYCH

Patrząc na to, co się działo na rynkach kapitałowych w kończącym się tygodniu można powiedzieć, że byliśmy świadkami prawdziwej paniki. Inwestorzy wyprzedawali akcje, których kursy silnie spadały, spadły też rentowności obligacji skarbowych, a cena złota pobiła kolejny rekord. Obawy przed kolejnym etapem globalnego kryzysu spowodowały, że inwestorzy uciekali z rynku w kierunku bardziej bezpiecznych aktywów. Warto więc zastanowić się nad przyczynami i odpowiedzieć sobie na pytanie: jakie są realne przyczyny tych niepokojów...

Już dawno na Wall Street nie widziano takiej panicznej wyprzedaży. Jej bezpośrednią przyczyną były dane makroekonomiczne z USA w połączeniu z obawami, że kryzys zadłużeniowy w krajach strefy euro przeniesie się na europejskie banki. W czwartek (33 tygodnia roku) kilkuprocentowe spadki były na zamknięciu giełdy (Dow Jones Industrial spadł o 3,68, Nasdaq Comp. spadł o 5,22 proc., a Indeks S&P 500 spadł o 4,46 proc.). Trzęsienie ziemi było na rynkach całego świata, w tym także na giełdach azjatyckich i europejskich. Silnie spadały akcje banków i spółek przemysłowych i surowcowych, które są mocno uzależnione od światowej koniunktury. Po ok. 10 proc. traciły m.in. Deutsche Bank i Barclays, potaniały też m.in. Citigroup i Morgan Stanley. Spadły też ceny ropy, powodując obniżkę notowań takich potentatów jak Chevron, ExxonMobil i ConocoPhillips.

Na obecne nastroje w USA i narastanie obaw, że światowa gospodarka wchodzi w fazę recesji mają też wpływ:

• słabe dane makroekonomiczne z gospodarki amerykańskiej (PKB USA w II kwartale 2011 r. wzrósł o 0,3 proc. kw/kw i 1,6 proc. r/r)
• spadek nastrojów konsumenckich i aktywności przedsiębiorstw, które wcześniej były siłą napędową ożywienia, a teraz mogą osłabić kondycję sektora przemysłowego,
• utrzymujące się słabe wyniki na rynku nieruchomości,
• brak wyraźnej poprawy na rynku pracy (stopa bezrobocia powyżej 9 proc.),
• niepokojące informacje dot. poziomu inflacji (lipcowe ceny konsumpcyjne wzrosły o 0,5 proc. m/m, a lipcowy wskaźnik CPI licząc r/r wyniósł 3,6 proc., a po odliczeniu cen żywności i energii wzrósł o 1,8 proc.).

Prestiżowy Morgan Stanley ostrzegł, że "gospodarka światowa znalazła się niebezpiecznie blisko recesji". W swoim komunikacie obniżył on prognozę globalnego wzrostu gospodarczego na rok bieżący (z 4,2 proc. do 3,9 proc.) i przyszły (z 4,5 proc. do 3,8 proc.). Skrytykował też rządy Stanów Zjednoczonych i Unii Europejskiej zarzucając im "nieodpowiednie działania zaradcze wobec kryzysu zadłużenia. M-S zarzuca politykom krajów strefy euro oraz Stanów Zjednoczonych, "brak właściwych działań na miarę rozszerzającego się kryzysu zadłużenia, co doprowadziło do obecnego załamania na rynkach finansowych oraz spadku zaufania przedsiębiorców oraz konsumentów w tych gospodarkach".