Szara strefa a wyroby akcyzowe 2010

Przeczytaj także: Przemyt papierosów w Polsce

W ujęciu wartościowym wielkość szarej strefy w 2010 r. można szacować na ok. 3,8 mld zł . Straty w dochodach podatkowych przy takich wielkościach można kalkulować na ponad 3 mld zł rocznie. Skumulowane straty budżetu za ostatnie 4 lata sięgają 9 mld zł.

Niepokojący jest silny rosnący trend wskazujący, że wartość nielegalnego rynku wyrobów tytoniowych oraz strat budżetowych związanych z tym nielegalnym rynkiem wzrósł od roku 2007 aż dwuipółkrotnie.

Główne źródła nielegalnych wyrobów tytoniowych w Polsce

Zagrożenia związane z nielegalnym obrotem wyrobami tytoniowymi to przede wszystkim ryzyko wynikające z ich przemytu zza wschodniej granicy (Obwód Kaliningradzki, Białoruś, Ukraina) oraz z Chin. Co najmniej połowa przemyconych wyrobów tytoniowych jest sprzedawana na terenie Polski przez różne kanały dystrybucji (bazary, targowiska, sprzedaż bezpośrednia, internetowa i inne). Pozostała część jest następnie nielegalnie przemieszczana na obszar innych państw Unii Europejskiej (takich jak Niemcy, Francja). Oznacza to, iż na terytorium Polski dostaje się znacznie więcej przemycanych papierosów niż 8 miliardów sztuk, które jest w Polsce konsumowane.

Biorąc pod uwagę wysokie podwyżki akcyzy i wymuszane nimi podwyżki cen legalnych wyrobów tytoniowych w Polsce, należy się spodziewać, że coraz większa część przemycanych papierosów będzie zostawać w Polsce. Wynika to z faktu zmniejszania się różnicy pomiędzy cenami wyrobów tytoniowych w Polsce i innymi krajami UE (np. Niemcami) i rosnącą atrakcyjnością rynku polskiego dla osób i grup zajmujących się przemytem. Analiza geograficzna nielegalnego handlu wyrobami tytoniowymi w Polsce wskazuje na duży potencjał wzrostu tego problemu. Zmniejszanie się znaczenia Polski jako kraju tranzytowego dla przemycanych papierosów a zwiększanie znaczenia jako kraj docelowy, może doprowadzić do wzrostu podaży przemycanych wyrobów na terenie Polski do poziomu, jaki obserwujemy obecnie w województwach wschodnich.
Zgodnie z danymi Służby Celnej, w ostatnich latach liczba wykrytych nielegalnych (bez polskich znaków akcyzy) papierosów waha się od ok. 500 mln sztuk (w 2005 r.) do ok. 800 mln (w 2008 r.). W 2010 r. Służba Celna wykryła 563 mln sztuk a łącznie organy ścigania ok. 744 mln . Wartości te stanowią jednak tylko 8% wielkości podaży papierosów w szarej strefie.