Szara strefa a wyroby akcyzowe 2010

Przeczytaj także: Przemyt papierosów w Polsce

Szara strefa w branży paliwowej

Rynek paliw charakteryzuje się obrotami na dużą skalę oraz możliwością osiągnięcia dużych zysków i jest tym samym szczególnie narażony na nasilone występowanie szarej strefy. Jego istotną cechą jest wysoki udział obciążeń podatkowych w cenie paliwa wynoszący ok. 50% ceny detalicznej. W 2010 roku przychód budżetu państwa z tytułu akcyzy wyniósł 22,67 mld zł, tj. był na poziomie zbliżonym do lat ubiegłych.

Działania podmiotów w szarej strefie paliwowej przybierają bardzo często postać przestępczości zorganizowanej o strukturze mafijnej. Stanowi to zagrożenie dla stabilności państwa nie tylko w sensie ekonomicznym, ale również i społecznym. Znaczne dochody pochodzące z nieodprowadzania do budżetu państwa należnego podatku akcyzowego są wprowadzane w rozmaitych formach do legalnego obrotu gospodarczego (proceder prania brudnych pieniędzy).

Szara strefa w obrocie paliwami funkcjonuje w oparciu o dwa istotne procesy. Pierwszy związany jest z próbami wykorzystania różnic w poziomie opodatkowania różnego rodzaju paliw, jak np.

• wykorzystywanie niżej opodatkowanych bądź zwolnionych z podatku akcyzowego olejów: opałowego i żeglugowego do napędu pojazdów silnikowych,
• nielegalną produkcję paliw poprzez mieszanie komponentów służących także do wyrobu innych produktów chemicznych,
• dodawanie do paliw pełnowartościowych innych dodatków w celu zwiększenia objętości
• stosowanie do napędu różnego rodzaju biopaliw - olejów roślinnych, estrów wyższych kwasów tłuszczowych itp. bez uiszczenia należnego podatku akcyzowego.

Drugim procesem istotnie wspierającym rozwój szarej strefy jest nielegalny przywóz paliw zza wschodniej granicy. Proceder ten jest ściśle związany z występującymi między Polską a krajami sąsiednimi (zwłaszcza krajami spoza UE) znacznych różnic w cenach detalicznych paliw, co czyni przemyt szczególnie opłacalnym.
Wykrywalność szarej strefy a zwłaszcza przemytu paliw znajduje się na względnie niskim poziomie. W 2010 r. Służba Celna wykryła w ramach działań podjętych przez Izby Celne ok. 8 mln litrów paliwa silnikowego. Wielkość ta stanowi ułamek całości rocznej konsumpcji paliw silnikowych w Polsce. Eksperci branżowi Polskiej Izby Paliw Płynnych, w oparciu o wyniki kontroli stacji, jakie przeprowadziła Inspekcja Handlowa
i badania próbek paliw przeprowadzonych w Centralnym Laboratorium Naftowym, szacują szarą strefę w obrocie detalicznym w ramach rynku paliw na ok. 2-3 mld zł w skali roku. Potencjalne straty Skarbu Państwa z tego tytułu (VAT i akcyza) wynoszą więc około 1,4 mld zł