Rynek nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych 2010

Przeczytaj także: Rynek nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych II kw. 2017

Wpływ na to miały też w Polsce zapisy w umowach kredytowych, określające wysokość marży w relacji do stóp na europejskim rynku międzybankowym, a nie kosztów pozyskania środków przez konkretny bank. Konsekwencją wzrostu kosztów finansowych pozyskania środków (efektu wzrostu premii za ryzyko) był spadek stóp zwrotu z tych portfeli. Stałe marże na większej części portfela kredytów denominowanych spowodowały jednak, że jakość portfela kredytów denominowanych mieszkaniowych nie uległa istotnemu pogorszeniu, co było widoczne poprzez w miarę stabilne odpisy na złe kredyty. Zaobserwowano jednak przejściowe pogorszenie jakości kredytów w największych miastach.

Wpływ na to miała również Rekomendacja S, która ograniczyła udzielanie kredytów dla słabszych ekonomicznie kredytobiorców. Stopy zwrotu uzyskiwane z kredytów denominowanych są nadal wyższe niż z portfeli złotowych. Jakość portfela kredytów mieszkaniowych, pomimo szoków kursowych, ulegała systematycznej poprawie we wszystkich większych miastach zarówno w okresie dekady, jak też po szokach związanych z kryzysem w latach 2008-2009. Nie ulega jednak wątpliwości, że znaczące i dłuższe szoki kursowe będą prowadzić do pogorszenia jakości portfeli, zwłaszcza mierzonych krótszymi opóźnieniami spłat oraz generacji kredytów najsilniej dotkniętych aprecjacją Należy jednak zwrócić uwagę, że wzrost kosztów obsługi kredytów złotowych i denominowanych biorąc pod uwagę obciążenie budżetów gospodarstw domowych był podobny.
Powolny charakter dostosowań na rynku mieszkań i związany z tym spadek cen powodują, że udział portfela, w którym wartość kredytu przekroczyła lub osiągnęła wartość zabezpieczenia na koniec 2010 r. nie przekracza 10% procent, zatem związane z tym ryzyko pogorszenia jego jakości można ocenić jako umiarkowane.

Jak podaje NBP, zawirowania na rynkach finansowych i związane z tym wzrosty stóp procentowych przełożyły się na spadki dostępności kredytów mieszkaniowych dla gospodarstw domowych. Wprawdzie w przypadku kredytów denominowanych w euro stopy procentowe powróciły do poprzedniego poziomu a w przypadku kredytów we frankach szwajcarskich stopy procentowe są obecnie nawet niższe niż przed załamaniem, to jednak znacznemu skróceniu uległa zapadalność kredytów. W konsekwencji ich dostępność finansowa jest obecnie niższa niż przed kryzysem. Podstawowe znaczenie z punktu widzenia rynku nieruchomości ma jednak faktyczna ich dostępność, która skutkuje spadkiem ich udziału rynkowego poniżej 20% w kredytach nowo udzielanych na koniec roku i dalszym spadkiem w roku 2011. Wynikiem tego jest wzrost średnich stóp procentowych i spadek ogólnej dostępności kredytu, wpływający na rynek mieszkań począwszy od III kw. 2010 r.

Podstawowe wskaźniki firm deweloperskich

Na podstawie analizy danych GUS można stwierdzić, że w 2010 r. przeciętna duża firma deweloperska odnotowała zysk, kontynuowana była jednak trwająca od 2007 r. tendencja pogarszania się wyniku netto. W porównaniu do 2009 r., zaobserwować można było wyraźne obniżenie się sprzedaży, zarówno w ujęciu nominalnym, jak i w przeliczeniu na sprzedane metry kwadratowe. Mimo spadku sprzedaży, w dużych firmach w 2010 r. zmniejszeniu uległy zapasy gotowych, niesprzedanych mieszkań.
W porównaniu do poprzedniego roku wyraźnemu ograniczeniu uległa wartość prowadzonych, niezakończonych projektów deweloperskich, zmniejszyła się także wartość posiadanych przez duże firmy zapasów ziemi. Oznacza to, że duże firmy dokańczały już rozpoczęte projekty, lecz nie rozpoczynały nowych oraz wstrzymały zakup nowych terenów.