Przewlekłe choroby układu oddechowego w Polsce

Przeczytaj także: Zdrowie Polaków 2009

Połączone działanie zapisów artykułów 5 i 15 nowej ustawy może doprowadzić do radykalnego zmniejszenia dostępności preparatów kombinowanych dla pacjentów chorych na astmę i POChP. Należy podkreślić, że zagrożenie takie nie dotyczy innych grup preparatów kombinowanych (łączonych) stosowanych w leczeniu innych schorzeń. Reasumując: Polska może stać się jedynym krajem w Europie, w którym terapia kombinowana nie będzie w astmie i POChP stosowana powszechnie. Oprócz podstawowego problemu etycznego i moralnego rodzi to również negatywny skutek ekonomiczny, gdyż oszczędność refundacyjna nie zrekompensuje kosztów leczenia zaostrzeń, absencji chorobowej itd. Nowa ustawa daje możliwość uniknięcia tego niebezpieczeństwa, ale wymagałoby to szybkiego powstania oraz podjęcia działań przez Radę Przejrzystości i utworzenia na jej wniosek odrębnej grupy refundacyjnej dla wziewnej terapii kombinowanej.

Inicjatywy polskich środowisk

Polskie środowiska medyczne od wielu lat stale monitorują i analizują sytuację epidemiologiczną chorób układu oddechowego. W ciągu ostatnich 13 lat przeprowadzono kilka bardzo znaczących badań:

• PMSEAD, 1998-1999r. - pierwsze ogólnopolskie badania epidemiologiczne nad częstością występowania chorób atopowych w Polsce zorganizowane przez Polskie Towarzystwo Alergologiczne. Badaniami objęto ponad 16 tys. mieszkańców w 11 ośrodkach na terenie kraju.
• Program Profilaktyki Chorób Alergicznych w Łodzi, 2000-2003r. – zaprojektowany przez dr hab. n. med. Włodzimierza Stelmacha, dyrektora Łódzkiej Regionalnej Kasy Chorych. Program, realizowany po konsultacjach z ekspertami w zakresie alergologii, był finansowany przez Łódzką Regionalną Kasę Chorych a następnie przez Łódzki Oddział NFZ. W Programie wzięło udział ponad 21 tys. dzieci.
• ECAP – Epidemiologia Chorób Alergicznych w Polsce, 2006-2008r. – badanie zrealizowane przez Zakład Profilaktyki Zagrożeń Środowiskowych i Alergologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego na zlecenie Ministra Zdrowia, stanowiło kontynuację międzynarodowych badań European Community Respiratory Health Survey II (ECRHS II) oraz International Study of Asthma and Allergies in Childhood (ISAAC). Badaniem objętoblisko 23 tys. dzieci i osób dorosłych w 9 regionach Polski. Było to pierwsze w Polsce badanie z zakresu epidemiologii chorób alergicznych przeprowadzone w tak szerokim formacie.
• BOLD (Burden of Obstructive Lung Disease) – Badanie „POChP - obciążenia społeczne i ekonomiczne” przeprowadzono w 2007r. w województwie małopolskim pod nadzorem prof. Ewy Niżankowskiej-Mogilnickiej, kierownika Kliniki Pulmonologii UJ. W badaniu uczestniczyło 606 osób, losowo wybranych spośród 173 tys. mieszkańców powiatu chrzanowskiego i proszowickiego powyżej 40. roku życia. Był to jedyny ośrodek na terenie Europy Środkowo-Wschodniej w grupie 20 krajów objętych tym międzynarodowym badaniem, a wyniki badania zostały opublikowane w prestiżowym piśmie LANCET 2007.

Wymienione badania i programy przyczyniły się do określenia aktualnej sytuacji epidemiologicznej i oszacowania skali zagrożeń ze strony chorób układu oddechowego oraz umożliwiły postawienie prognozy rozwoju tych chorób w Polsce na nadchodzące lata. Zestawienie wyników badań PMSEAD i ECAP wykazuje wzrost częstości występowania astmy oskrzelowej w Polsce o 28% wśród dzieci w wieku od 3 do 16 lat (8,6% w grupie wiekowej 3-16 lat w badaniu PMSEAD i 11% w grupie wiekowej 6 -14 lat w badaniu ECAP) i o 67% w grupie dorosłych powyżej 16. roku życia (5,4% wśród osób powyżej 16 lat w badaniu PMSEAD i 9% wśród dorosłych w wieku 20-44 lata w badaniu ECAP).