Polska: wydarzenia tygodnia 40/2011

Przeczytaj także: Polska: wydarzenia tygodnia 39/2011

• Według planów MF do 2015 roku deficyt finansów publicznych ma spaść do zera, a przez następne trzy lata będą utrzymywane finanse zrównoważone. W rezultacie dług publiczny ma spaść z obecnych 53,8 proc. PKB w 2011 roku do 45 proc. PKB w 2018 r.
• Według Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej stopa bezrobocia we wrześniu wyniosła 11,7 proc. (wzrost o 0,1 pkt proc. w stosunku do poprzedniego miesiąca). Bezrobotnych było 1.862,8 tys.
• W I kwartale napłynęło do nas 3,8 mld euro inwestycji zagranicznych, a w drugim tylko 600 mln euro. To wynik o 5 % gorszy niż w I połowie 2010 roku. Obecnie 60 proc. inwestycji w Polsce pochodzi z wypracowanych już przez zagraniczne firmy zysków. W ciągu ostatnich trzech lat Agencja zakończono 131 projektów inwestycyjnych na sumę 2,6 mld euro, a dały one pracę dla 28 tys. osób.
• Rada Polityki Pieniężnej nie zmieniła stóp procentowych i w dalszym ciągu główna stopa referencyjna jest na poziomie 4,5 proc.
• Komisja ds. środowiska Parlamentu Europejskiego chce zakazać jedynej dostępnej technologii wydobycia gazu łupkowego tzw. szczelinowania hydraulicznego ze względu na jej szkodliwość dla środowiska i zdrowia człowieka. Metoda ta jest zakazana we Francji, obiekcje wyrażają też Niemcy.
• PARP podpisała z MŚP umowy na unijne dofinansowanie inwestycji w wysokości ponad 8,5 mld zł.
• W trzech kwartałach 2011 r. polskie sądy ogłosiły 521 upadłości firm - to o 4 proc. licząc r/r, natomiast w czasie pierwszego półrocza 2011 roku w KRS zarejestrowano 7491 nowych spółek prawa handlowego.
• Do zakupu pakietu kontrolnego TVN przez grupę ITI zgłosiły się Time Warner, Vivendi i RTL. Decyzja w sprawie wyboru oferty ma zostać podjęta w połowie października.
• Chińska firma Liugong zaakceptowała warunki związkowców Huty Stalowa Wola odnośnie pakietu gwarancji pracowniczych. Oznacza to, że pokonano kolejny etap prowadzący do przejęcia cywilnej części Huty Stalowa Wola (producenta spycharek, koparek i ciężkiego sprzętu budowlanego). Koszt transakcji jest szacowany na ok. 250 mln zł. W HSW ma powstać europejskie centrum rozwojowe chińskiego koncernu i ośrodek dystrybucji sprzętu, a sumaryczne nakłady mogą przekroczyć 1,2 mld zł.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

GAZ ŁUPKOWY - SPOJRZENIE Z DRUGIEJ STRONY

Niekiedy mam wrażenie, że zbyt często dzielimy przysłowiową "skórę na niedźwiedziu". Dziś odnoszę to powiedzenie do tego, co obecnie mówi się na temat eksploatacji polskich złóż gazu łupkowego. Przez kilka ostatnich miesięcy nasi politycy z dystansem podchodzili do tego problemu, a ich wypowiedzi były starannie formułowane w trybie warunkowym, z częstym używaniem słowa "jeżeli". Ostatnio jednak zrezygnowali z niezbędnej w tej sytuacji ostrożności. Niestety w przedwyborczych wypowiedziach najważniejsi politycy przeszli już do do etapu prezentacji koncepcji prawnych dot. licencji na wydobycie tego gazu, podziału i zagospodarowania pieniędzy, jakie uzyskamy ze sprzedaży i eksportu tego surowca. Słyszałem już nawet prognozę rozwoju finansów publicznych w najbliższych dekadach, która uwzględnia dochody ze sprzedaży gazu i to, co z tego będą mieć emeryci... Panowie! Może dla moich czytelników ten komentarz będzie jak zgrzyt żelaza po szkle, ale uważam, że w swoich rozważaniach przekroczyliście już granicę rozsądku, bo...

Polska została zaczarowana kwietniowym raportem amerykańskiej Agencji ds. Energii (EIA) o tym, że pod nogami mamy prawdziwe bogactwo, że w skałach łupkowych mamy złoża gazu łupkowego możliwego do eksploatacji, a szacowanego na ok. 5,3 bln m sześc. Wyliczono, że zaspokoi to nasze potrzeby na gaz na najbliższe 300 lat! Zaczęto też snuć prognozy dochodów dla skarbu państwa z eksploatacji tych złóż. Nie zrobiły na nas wrażenia informacje o wycofaniu się z tej koncepcji na Węgrzech i w Szwecji z powodu nieudanych próbnych wierceń (nieopłacalne wydobycie), a także informacja, że w Polsce będzie trzeba robić wiercenia na głębokość dwukrotnie większą, co wpłynie na koszty i opłacalność ekonomiczną. Nie zrobiło też wrażenia decyzja ograniczająca stosowanie tej technologii we Francji, a przede wszystkim nie zgłębiono podstaw merytorycznych tej decyzji. Obecne dyskusje w Parlamencie Europejskim i głosy wzywające do dyskusji nad konsekwencjami środowiskowymi szereg naszych polityków uznało za nieprzyjazny akt...

Nowym elementem w dyskusji jest raport prof. Robert W. Howartha z amerykańskiego Cornell University. Zwraca on uwagę na to, że technologia ta wymaga tysięcy odwiertów (w Pensylwanii jest ich sto tysięcy). Przy ich eksploatacji wypadki zdarzają się raz na sto odwiertów, a wypadki poważne - raz na tysiąc odwiertów (w stanie Pensylwania jest to odpowiednio sto poważnych i tysiąc mniejszych wypadków). Te wypadki to wyciek metanu lub szkodliwych substancji.

Jak wiadomo metoda tzw. szczelinowania hydraulicznego polega na tym, że aby rozsadzić skałę łupkową i uwolnić gaz, w wykonany odwiert wpompowuje się pod wysokim ciśnieniem duże ilości wody z domieszką substancji chemicznych, których skład zalicza się do toksyn. Wydobywa się ze skał gaz, ale jako konsekwencje technologiczne wydobywa się z powrotem 20-30 proc. płynu technologicznego dodatkowo zanieczyszczonego zawartymi w skałach substancjami toksycznymi, a nawet radioaktywnymi. Co z tym płynem "zwrotnym" zrobić? Jego utylizacja to koszty, o których dotąd nie było mowy...

Oczywiście jak to bywa opinia R.W. Howartha jest konfrontowana z innymi opiniami (również profesorskimi), jednak problem środowiskowy jest i wszystkie wątpliwości winny być obecnie wyjaśnione, abyśmy wiedzieli z jakimi konsekwencjami należy się liczyć. Powinniśmy o tym wiedzieć jeszcze przed dawaniem licencji na próbne odwierty, a przynajmniej przed dawaniem licencji na przemysłowe wydobycie!

Zwolennicy ochrony środowiska wskazują na przykład Francji, gdzie metoda ta jest zakazana i postulują rozszerzenie tego zakazu na UE. Moim zdaniem problem jest i poważne mogą być konsekwencje nie do końca przemyślanych decyzji. Dlatego warto poważnie sprawę zbadać. Warto też nie stwarzać sytuacji, do której będzie pasował znane polskie powiedzenie, że "mądry Polak po szkodzie"...