Ewolucja spamu 2003-2011

Przeczytaj także: Spam w VIII 2011 r.

Kampania antybotnetowa z 2010 r. bez wątpienia spowodowała relokację wielu źródeł spamu. Wykres przedstawiający dystrybucję źródeł spamu według regionu pokazuje dynamikę tych zmian.
Co ciekawe, udział spamu pochodzącego z Europy Wschodniej wzrósł w marcu i październiku, ale współczynniki spamu dla Ameryki Łacińskiej były wyższe w czerwcu. Z kolei udział Stanów Zjednoczonych i Kanady zaczął spadać od września.

Znaczący spadek ilości spamu pochodzącego ze Stanów Zjednoczonych był spowodowany zamknięciem centrów kontroli botnetów Pushdo/Cutwail. Likwidacja programu partnerskiego SpamIt, specjalizującego się w spamie farmaceutycznym, prawdopodobnie również miała wpływ na ilość spamu wysyłanego ze Stanów Zjednoczonych.

Kampania antybotnetowa zmusiła cyberprzestępców do eksplorowania nowych i korzystniejszych dla nich terytoriów, z których mogliby wysyłać spam. W październiku ilość spamu z Rosji, Ukrainy i innych państw wschodnioeuropejskich znacznie wzrosła. Tendencja wzrostowa utrzymała się również w listopadzie – w miesiącu tym zwiększyła się też ilość spamu pochodzącego z Wietnamu, Indii oraz Indonezji. W 2010 roku udział w dystrybucji spamu miał prawie każdy region świata. Nawet z Afryki - która wcześniej nie stanowiła źródła niechcianych wiadomości pochodziło 1,64% ogółu spamu.

Analiza liczby wiadomości e-mail zawierających szkodliwe załączniki może pomóc zidentyfikować nowe obszary na świecie, z których spamerzy zaczynają przeprowadzać masowe wysyłki. Podczas tworzenia botnetu spamerzy zwykle wysyłają do użytkowników wiadomości z takimi załącznikami. Wiadomości te zawierają boty, które infekują komputery użytkowników w celu rozprzestrzeniania spamu. Między październikiem a grudniem 2010 r. znacznie zmniejszył się odsetek szkodliwych programów wykrytych w poczcie elektronicznej w Stanach Zjednoczonych i Europie Zachodniej, podczas gdy w Europie Wschodniej i Azji ilość szkodliwego oprogramowania wykrywanego w ruchu pocztowym wzrosła.

2011: stabilizacja

W przeciwieństwie do poprzedniego roku, w 2011 roku nie zarejestrowaliśmy wahań w udziale spamu rozprzestrzenianego z różnych regionów. Ogólnie, pierwszy kwartał 2011 r. był stosunkowo stabilny.
Jednym z najbardziej wyraźnych trendów pierwszej połowy 2011 r. był stopniowy wzrost udziału Azji i Ameryki Łacińskiej w globalnym spamie, czemu towarzyszył spadek w ruchu spamowym pochodzącym z Europy Zachodniej i Wschodniej. Jak już wspomniano wcześniej, z wielu względów Azja i Ameryka Łacińska są atrakcyjne dla spamerów. To dlatego w regionach tych wzrosła liczba zainfekowanych komputerów wykorzystywanych do rozsyłania spamu.

W 2011 r. w rankingu państw stanowiących największe źródła spamu pojawiły się spore zmiany: nie można już powiedzieć, że za połowę spamu krążącego na świecie odpowiadają tylko trzy państwa. Obecnie rozkład maszyn zombie wykorzystywanych do rozprzestrzeniania niechcianych wiadomości jest dość równomierny.