Sytuacja finansowa sektora przedsiębiorstw III kw. 2011

Przeczytaj także: Sytuacja finansowa sektora przedsiębiorstw II kw. 2016

Rentowność
Poza rentownością sprzedaży, która zwiększyła się w ujęciu kw/kw, pozostałe analizowane miary zyskowności sektora przedsiębiorstw pogorszyły się w ujęciu rocznym (niewiele) i kwartalnym. Wskaźnik rentowności obrotu netto spadł w ciągu kwartału z 6,1% do 3,7%, ROE zmniejszył się z 3,7% do 2,3%, ROA obniżył się z 2% do 1,2%. Wszystkie trzy wskaźniki (rentowności obrotu, ROE i ROA) pozostały blisko przeciętnych poziomów z trzech ostatnich lat. Natomiast rentowność sprzedaży zwiększyła się z 5,5% w II kw. br. do 5,6%, przyjmując taki sam poziom co w III kw. ub.r.

Rentowność w analizowanych klasach

Spadek rentowności zanotowały niemal wszystkie analizowane branże i klasy przedsiębiorstw, poza przedsiębiorstwami zajmującymi się dostawą wody.

W klasyfikacji wg rynku sprzedaży i rynku zaopatrzenia najsilniejszy spadek rentowności (kw/kw) zanotowali eksporterzy zaopatrujący się wyłącznie w kraju. Firmy te zaobserwowały zarówno spadek rentowności sprzedaży (kw/kw), m.in. ze względu na spadek przychodów ze sprzedaży (mimo wysokiej opłacalności eksportu), jak i spadek wyniku na operacjach finansowych, będący efektem obniżenia wpływów z tytułu dywidend. W analizowanej klasyfikacji poprawę rentowności sprzedaży, przy dwucyfrowym wzroście sprzedaży, wypracowali eksporterzy importujący. Mimo tej poprawy, ze względu na znaczące straty na operacjach finansowych, wynikające zarówno z powstania ujemnych różnic kursowych, jak i spadku wpływów z dywidend, grupa ta zanotowała spadek rentowności obrotu. Taki spadek miał miejsce również w grupie importerów sprzedających w kraju, gdzie obniżeniu uległa sprzedaż oraz rentowność sprzedaży, jak też niższy był wynik na operacjach finansowych. Ten ostatni spadł przede wszystkim z powodu strat na różnicach kursowych. Wreszcie, klasa firm zaopatrujących się i sprzedających wyłącznie w kraju zanotowała spadek rentowności na sprzedaży, mimo utrzymania relatywnie wysokiego tempa sprzedaży, a także straty na operacjach finansowych, związane z niższymi dywidendami i ujemnymi różnicami kursowymi. Najbardziej rentowna w okresie I-III kw. br. pozostała grupa firm jednocześnie eksportujących i importujących; relatywnie wysoką rentowność utrzymali eksporterzy bez importu; natomiast importerzy zaopatrujący się w kraju oraz firmy obecne wyłącznie na rynku krajowym uzyskały wyniki wyraźnie poniżej przeciętnej dla sektora przedsiębiorstw.

W klasyfikacji branżowej utrzymały się znaczące dysproporcje w poziomie rentowności obrotu. Górnictwo, energetyka oraz sekcja Dostawa wody utrzymały wysoką rentowność; branże usługowe (poza handlem i transportem) osiągnęły przeciętny poziom rentowności, natomiast pozostałe sekcje uzyskały niskie wartości wskaźników, w tym kolejny kwartał z rzędu najniższą rentownością obrotu odznaczał się handel.
2. Aktywność inwestycyjna

W III kw. odnotowano wzrost aktywności inwestycyjnej przedsiębiorstw. Dynamika inwestycji wzrosła do 15,6% z 13,2% (r/r, c. stałe, Rys. 17) w poprzednim kwartale. Co istotne, przyspieszenie dynamiki inwestycji, odmiennie niż we wcześniejszych kwartałach, przebiegało już przy rosnącej bazie odniesienia z poprzedniego roku (w III kw. wygasł efekt statystyczny niskiej bazy, związany z głębokimi spadkami inwestycji na przełomie 2009 i 2010 r.). Ponadto utrzymuje się wysokie tempo wzrostu inwestycji w relacji kwartalnej, jednak było ono po odsezonowaniu nieco niższe niż w poprzednim kwartale.

Zarówno przyspieszenie dynamiki inwestycji jak i fakt, że na zwiększenie nakładów decyduje się stosunkowo duża część inwestorów wskazują na wzrost zainteresowania inwestycjami przedsiębiorstw. Niemniej jednak skala realizowanych inwestycji jest obecnie niewielka. Inwestycje są wciąż znacznie niższe niż w latach 2006-2008 np. w relacji do aktywów ogółem (chociaż pozytywnie należy ocenić fakt, że w 2010 r. relacja ta przestała się obniżać).