Dotacje unijne "Paszport do eksportu"

Przeczytaj także: Bony na innowacje dla MŚP: nowe terminy, wyższe kwoty

Ponad 121 mln euro to kwota, która została przeznaczona w okresie programowania 2007-2013 w ramach działania 6.1 Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka na podniesienie konkurencyjności polskiej gospodarki na rynku międzynarodowym oraz zwiększenie polskiego eksportu i liczby przedsiębiorców prowadzących działalność eksportową. Cel ten osiągany jest przez bezpośrednie wsparcie firm rozwijających eksport – w rozumieniu sprzedaży na Jednolity Rynek Europejski, jak i na rynki państw spoza tego obszaru.

Działanie zostało podzielone na dwa niezależne, ale bezpośrednio powiązane ze sobą etapy. W pierwszym przedsiębiorcy mogą pozyskać wsparcie na opracowanie profesjonalnego Planu Rozwoju Eksportu (PRE). W drugim mogą uzyskać wsparcie na działania, które przyczynić się mają do rozpoczęcia lub rozwinięcia działalności eksportowej (wdrożenie PRE). W związku ze wzrastającym zainteresowaniem tym działaniem przypominamy o najważniejszych zasadach, których znajomość pomoże w odpowiednim przygotowaniu wniosku o dofinansowanie I i II etapu oraz opracowaniu Planu Rozwoju Eksportu.

Wniosek o dofinansowanie I etapu

Beneficjentem działania 6.1 programu Innowacyjna Gospodarka w ramach I etapu może zostać mikro, małe lub średnie przedsiębiorstwo, którego wielkość przychodów z eksportu nie przekroczyła poziomu 30 proc. przychodów całkowitych (mierzone dla roku poprzedzającego rok złożenia wniosku). Firma ubiegająca się o wsparcie musi spełniać ogólne ustawowe wymogi stawiane beneficjentom funduszy unijnych. Jako że oferowana pomoc w ramach pierwszego etapu ma charakter pomocy de minimis, dotychczas otrzymane przez przedsiębiorcę wsparcie tego typu nie może przekraczać określonego w rozporządzeniu limitu 200 tys. euro (liczone dla roku bieżącego i dwóch lat wstecz). Ponadto wsparcie w ramach działania 6.1 w okresie programowania 2007-2013 można uzyskać tylko raz, co podlega sprawdzeniu na etapie oceny formalnej wniosku. Niemniej istotnym wymogiem formalnym jest złożenie wniosku we właściwej instytucji, którą dla wnioskodawcy jest przypisana mu regionalna instytucja finansująca (RIF).

Celem pierwszego etapu jest przygotowanie Planu Rozwoju Eksportu, który posłuży firmie jako wskazówka do podejmowania działań na rynkach zagranicznych. Aby zachęcić przedsiębiorców do korzystania w tym zakresie z pomocy specjalistycznych firm doradczych, wysokość dofinansowania projektu wynosi aż 80 proc. kosztów kwalifikowalnych (przy czym maksymalnie dotacja może wynieść 10 tys. zł). Jednym z najważniejszych elementów wniosku o dofinansowanie jest przedstawienie argumentów na rzecz innowacyjności i wysokiej jakości produktu lub świadczonej usługi, które mają szansę być konkurencyjne na rynkach zagranicznych. Ważnym atutem jest posiadanie odpowiednich patentów i certyfikatów oraz finansowanie badań i rozwoju produktów, które będą stanowiły przedmiot eksportu. Coraz większa konkurencja wśród wnioskodawców w każdym z kolejnych naborów sprawia, że na etapie przygotowania wniosku warto skorzystać z usług instytucji lub firm świadczących pomoc i doradztwo w tym zakresie.

Opracowanie Planu Rozwoju Eksportu

Wraz z decyzją o przyznaniu dotacji beneficjent staje przed szeregiem wymagań, które musi spełnić, aby zawarta umowa o dofinansowanie pierwszego etapu została należycie zrealizowana, co jest podstawą wypłaty dotacji (w formie refundacji poniesionych kosztów). Podstawowymi zasadami, których dopilnować musi beneficjent jest wybór wykonawcy usługi zgodnie z zasadą konkurencyjności. W praktyce oznacza to udokumentowanie wysłania minimum 3 zapytań ofertowych i wyboru wykonawcy, w oparciu o ustalone kryteria, spośród nadesłanych ofert oraz dotrzymanie przez wykonawcę terminu 6 miesięcy na opracowanie PRE, zgodnego z wytycznymi zawartymi w rozporządzeniu Ministra Rozwoju Regionalnego (Dz. U. Nr 68, poz. 414 z późn. zm.). Nie do przecenienia jest również aktywna współpraca beneficjenta z wykonawcą PRE, co pozwoli na przygotowanie planu odpowiednio dopasowanego do jego potrzeb i możliwego do wdrożenia w odpowiedniej perspektywie czasowej. Dzięki temu, iż PRE przygotowywany jest z wykorzystaniem wielu źródeł informacji – zwłaszcza oficjalnych danych statystycznych, samodzielnie opracowywanych baz danych oraz opinii ekspertów - pozwala spojrzeć na kwestię eksportu produktów lub usług danej firmy w szerszej perspektywie i zaplanować rozwój przedsiębiorstwa w długim okresie.

Aby umowa o dofinansowanie została należycie zrealizowana Plan Rozwoju Eksportu musi zostać zatwierdzony przez beneficjenta i pozytywnie zweryfikowany przez regionalną instytucję finansującą. W tym celu PRE musi zawierać wszystkie niezbędne elementy, które zostały szczegółowo wskazane we wspomnianym rozporządzeniu. Pierwszym z nich jest analiza pozycji konkurencyjnej przedsiębiorstwa i wskazanie rynków docelowych działalności eksportowej pod kątem produktów lub usług przedsiębiorcy. Niezbędne są badania przeprowadzane wewnątrz przedsiębiorstwa, w których nacisk należy położyć zwłaszcza na charakterystykę oferty produktowej, opis polityki cenowej danej firmy, charakterystykę działań promocyjnych oraz analizę bieżących działań eksportowych (jeżeli takie działania zostały już przez firmę podjęte).