Europa: wydarzenia tygodnia 52/2011

Przeczytaj także: Europa: wydarzenia tygodnia 51/2011

• Europejskie banki obawiają się o swoją kondycję, maleje ich wzajemne zaufanie. Potwierdza to zdeponowanie w EBC kwoty 347 mld euro w Europejskim Banku Centralnym.
• Według Insee w III kw. 2011 r. PKB Francji wzrósł o 0,3 proc. kw/kw (po spadku w II kw. o 0,1 proc.) i o 1,5 proc. r/r (po wzroście w II kw. o 1,7 proc.
• Deficyt sektora publicznego Hiszpanii w 2011 roku wyniesie 8 proc. PKB. Rząd ogłosił podwyżkę podatku dochodowego i od nieruchomości, oraz zamrożenie płac urzędników państwowych.
• W 2011 roku udało się Portugalii znacznie ograniczyć deficyt budżetowy do ok. 4 procent PKB, czyli będzie on znacznie mniejszy niż spodziewały się międzynarodowe instytucje. Jak wiadomo Portugalia otrzymała pożyczki w wysokości 78 mld euro.
• Inwestorzy Nord Streem we własnym gronie dyskutują 3 i 4 nitkę tego gazociągu (wówczas jego zdolność przesyłowa wzrośnie do ok 110 mld m sześć rocznie), to pod znakiem zapytania stanie też przyszłość polskiej nitki przesyłającej gaz na Zachód...
• Hiszpański minister gospodarki Luis de Guindos. De Guindos prognozuje, że w IV kwartale 2011 roku gospodarka tego kraju skurczy się o 0,2-0,3 proc. kw/kw. Podobną sytuację przewiduje też na I kw. 2012 roku. Jak wiadomo w pierwszym i drugim kwartale 2011 roku odnotowała wzrost, a w trzecim był on zerowy. Bezrobocie w Hiszpanii sięga 21,5 proc., a premier Mariano Rajoy zapowiedział oszczędności w wysokości 16,5 mld euro i reformę rynku pracy.
• Utrzymuje się stan napięcia pomiędzy Rosją i Ukrainą w sprawie cen gazu. Wobec braku gotowości Rosji nie jest wykluczone, że Ukraina skieruje spór w tej sprawie do rozstrzygnięcia przez międzynarodowy arbitraż.
• Agencja ratingowa Standard&Poor's obniżyła wiarygodność kredytową Węgier z perspektywą negatywną. Długoterminowa ocena wiarygodności Węgier została obniżona przez agencję z BBB- do BB+, a krótkoterminowa z A-3 do B.
• Bułgaria i Rumunia przystąpiły do UE w 2007 r., a kilka miesięcy temu KE oficjalnie stwierdziła, że spełniają wymagania dla przystąpienia do Schengen.
• Węgierski parlament przyjął ustawę znacznie ograniczającą niezależność banku centralnego. Sprzeciwiały się temu MFW, EBC i KE, które zawiesiły rozmowy ws. pożyczki ratunkowej dla Węgier. Ustawa przewiduje m.in. połączenie banku centralnego i nadzoru finansowego, zmniejsza kompetencje prezesa banku centralnego i znacznie obniża jego zarobki, wprowadza zmiany w trybie powoływania zastępców prezesa (będzie to w uprawnieniach premiera), rozszerza radę polityki pieniężnej powoływaną przez parlament (zdominowany przez Fidesz).
• Agencja ratingowa Moody's obniżyła wiarygodność kredytową Słowenii z "Aa3" na "A1" z perspektywą negatywną. Zdaniem agencji w najbliższych latach Słowenia będzie musiała przeznaczyć od 2 do 8 proc. swojego PKB na pomoc bankom, a w średnim horyzoncie czasowym gospodarka nie będzie rosła. Agencja utrzymała długoterminową ocenę wiarygodności kredytowej Austrii w walucie zagranicznej i lokalnej na poziomie "AAA" z perspektywą stabilną.
• Turcja podpisała z Azerbejdżanem umowę, że 2017 r. zbudują przez teren Turcji gazociąg Transanatolijski, umożliwiający dostawę azerskiego gazu do Europy. Rurociąg ma docelowo transportować 24 mld m sześc. azerskiego gazu, uniezależniając Azerbejdżan od korzystania i zależności od rosyjskich gazociągów.
• Rosja otrzymała oficjalna zgodę Turcji na South Streem po dnie Morza Czarnego. Oznacza to, że inwestorzy zaangażowani w to przedsięwzięcie mogą zacząć go realizować. Oznacza to też, że europejska magistrala gazowa Nabucco nie będzie realizowana.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

PRAWIE WSZYSTKO JASNE W SPRAWIE DOSTAW GAZU DO EUROPY

W ostatnich dniach nastąpiły ostatnie rozstrzygnięcia w sprawie dostaw gazu ze Wschodu od Zachodniej Europy. Po uruchomieniu pierwszej nitki Nord Streem-u po dnie Bałtyku i rozpoczęciu montażu drugiej nitki, Rosja otrzymała oficjalna zgodę Turcji na South Streem po dnie Morza Czarnego. Oznacza to, że Rosja znalazła wystarczająco wpływowych partnerów do obu strategicznych przedsięwzięć i jej koncepcje wygrały, a równocześnie wszystko wskazuje też na to, że projekt europejskiego gazociągu Nabucco przestaje być aktualny...

Rosyjska koncepcja gazociągu South Streem wymagała zgody Turcji na przesył gazu rurociągiem na tureckich wodach Morza Czarnego. Ma dostarczać gaz do Europy Południowej i Środkowej. W swojej zgodzie Turcja postawiła warunek, że będzie on też transportował gaz ze złóż nad Morzem Kaspijskim. Nie ulega wątpliwości, że duży wpływ na pozytywna decyzję miała sytuacja polityczna w Północnej Afryce (Libia) i na Bliskim Wschodzie (Iran).

Jak wiadomo, kilka miesięcy temu podpisano wiążącą umowę o utworzeniu konsorcjum, które zbuduje South Stream. Jego udziałowcami są Gazprom (50 proc.), włoski koncern ENI (20 proc.), francuskiego EDF (15 proc.) i niemieckiego BASF (15 proc.).

Gazociąg przez Morze Czarne będzie transportował do Bułgarii, a stamtąd odnogą południową przez Grecję do Włoch, a odnogą północną przez Serbię i Węgry do Austrii i północnych Włoch. Przewidziane są dodatkowe odgałęzienia są planowe do innych państw bałkańskich.

Zdolność transportowa South Streemu ocenia się na 63 mld m sześc. gazu rocznie. Gazociąg ma być złożony z czterech rur, a pierwsza z nich będzie oddana do eksploatacji do końca 2015 r.

W tle negocjacji Rosji z Turcją na temat South Streemu toczyły się rozmowy na temat cen dostaw gazu do Turcji (nie opublikowano ich wyniku).

Nie należy zapominać, że w trakcie oczekiwania na turecka zgodę dla Rosji, Turcja podpisała z Azerbejdżanem umowę, że 2017 r. zbudują przez swój teren gazociąg Transanatolijski, umożliwiający dostawę azerskiego gazu do Europy. Rurociąg ma docelowo transportować 24 mld m sześc. azerskiego gazu, uniezależniając Azerbejdżan od korzystania i zależności od rosyjskich gazociągów. Wydaje się, że obydwie umowy z udziałem Turcji: zgoda na South Streem i budowa dodatkowego gazociągu Transanatolijskiego ostatecznie wykluczają możliwość budowy europejskiego rurociągu Nabucco. Decyzja ta redukuje też dotychczasową rolę ukraińskich rurociągów w tranzycie gazu do Europy Zachodniej...