Polscy przedsiębiorcy ostrożnie optymistyczni

Przeczytaj także: KIG: polscy przedsiębiorcy optymistami

Połowa inwestuje wyłącznie za swoje

Od lat nie zmienia się tendencja jeśli chodzi o sposób finansowania. Również w 2012 r. ponad połowa przedsiębiorstw (52,9%) zamierza finansować swój rozwój przede wszystkim dzięki środkom własnym. Drugim głównym źródłem finansowania pozostają kredyty – 21,5 proc. Znacznie mniejsze znaczenie w finansowaniu rozwoju firm przypada funduszom europejskim – 4,1 proc., a w zasadzie śladowa liczba firm (0,8%) zamierza pozyskiwać środki na rozwój poprzez rynek kapitałowy (emisję akcji) oraz inne źródła (również 0,8%), jak choćby leasing czy faktoring. Warto jednak podkreślić, że wiele przedsiębiorstw sięga po kilka źródeł kapitału jednocześnie – najczęściej jest to kombinacja środków własnych, kredytów oraz unijnych dotacji, czy leasingu.

Rok temu, podobnie jak obecnie, firmy wymieniały jako źródła finansowania: środki własne (50%), środki własne i kredyty (ponad 20%), wyłącznie kredyty (12%), a 4,6 proc. zamierzało wyemitować akcje lub obligacje. Spadek zainteresowania emisjami papierów wartościowych wydaje się po doświadczeniach drugiej połowy 2011 r. oczywisty – to skutek znacznej przeceny akcji na giełdach spowodowany oczekiwaniami spadku tempa wzrostu gospodarczego na świecie, zwłaszcza w Stanach Zjednoczonych i Europie. W związku z tym sprzedaż papierów udziałowych nie jest dziś wystarczająco opłacalna dla emitentów. Więcej, ograniczając inwestycje firmy zaoszczędziły sporo środków (wg najnowszych danych NBP – 183 mld zł na koniec października) które przeznaczają na skupowanie z rynku własnych akcji po atrakcyjnych cenach.

Zatrudnienie i płace

W kontekście powyższych danych nie dziwi niechęć firm do zmian w stanie zatrudnienia. Blisko połowa (47,6%) zamierza utrzymać status quo, co w obliczu spowolnienia gospodarczego jest dobrą informacją. Natomiast ponad jedna czwarta (26,2%) ankietowanych przez BCC przedsiębiorstw przewiduje wzrost liczby nowych pracowników.

Wśród nich, 53 proc. deklaruje, że wyniesie on od kilku do dziesięciu procent (średni 5%), zaś 47 proc. przewiduje wzrost rzędu 10-25 proc. Dokładnie taki sam odsetek firm (26,2%) zamierza zredukować liczbę zatrudnionych osób – ok. dwie trzecie (66%) chce zmniejszyć zatrudnienie średnio o 5 proc., zaś nieco ponad jedna trzecia przedsiębiorstw (34%) planuje redukcję zatrudnienia o conajmniej 10 proc. (w pojedynczych przypadkach nawet o 25-30%). W poprzednim sondażu utrzymanie zatrudnienia na tym samym poziomie w 2011 r. deklarowało ponad 34 proc. przedsiębiorców, ale już wzrost liczby pracowników – ponad 42 proc. Zredukować miejsca pracy planowało blisko 23 proc. firm.

Wśród przedsiębiorstw – członków BCC przeważają te, które planują w 2012 r. wzrost wynagrodzeń pracowników – 45,1 proc., a wśród nich 85,7 proc. zamierza podnieść je o kilka procent (średnio 5%), zaś 14,3 proc. o 10-15 proc. Jeżeli więc pensje będą rosły to najczęściej o tyle, o ile rosną ceny (inflacja). Jednak niewiele mniej, bo 44,4 proc. firm planuje pozostawić płace na tym samym poziomie. Mniej więcej co dziesiąta firma (10,5%) odpowiedziała, że będzie zmuszona obniżyć pensje pracownikom, z czego 54 proc. przewiduje, że będzie to obniżka o 10 proc., a 46 proc. zmniejszy wynagrodzenia o maksymalnie 5 proc.

Rok wcześniej około 57 proc. ankietowanych przedsiębiorców nie deklarowało żadnych zmian w wynagrodzeniach w 2011 r., podnieść płace zamierzało 37 proc., a blisko 6 proc. obniżyć.

Wzrost składki rentowej ograniczy nabór nowych pracowników

W 2012 r. niebagatelny wpływ na decyzje firm w kwestii zatrudniania i wynagradzania pracowników będzie miało podniesienie od 1 lutego składki rentowej. Starając się oddzielić wpływ wzrostu składki rentowej od innych czynników rzutujących na politykę kadrową firm, zapytaliśmy wprost – jakie skutki na zatrudnienie i wynagrodzenia spowoduje podwyższenie składki rentowej o 2 punkty procentowe.

29,3 proc. ankietowanych firm odpowiedziało, że z powodu podwyższenia składki rentowej ograniczy liczbę przyjmowanych do pracy nowych pracowników, co w kontekście rosnącego ostatnio bezrobocia, nie jest niestety dobrą dla polskiej gospodarki informacją. Blisko jedna piąta przedsiębiorców (19,5%) stwierdziła, że wyższa składka rentowa spowoduje spadek zatrudnienia w ich firmach. Dokładnie tyle samo przewiduje natomiast spadek poziomu
wynagrodzeń.