Świat: wydarzenia tygodnia 5/2012

Przeczytaj także: Świat: wydarzenia tygodnia 4/2012

• Po Indiach i Chinach także Turcja poinformowała, że nadal będzie kupować ropę i gaz ziemny z Iranu, mimo nałożonego na kraj amerykańskiego embargo.
• W ciągu ostatnich pięciu lat Chiny zainwestowały na świecie 218 mld USD (61 mld USD w Ameryce Południowej i 45,8 mld USD w Eu­ropie. Między innymi za 1,25 mld USD chińskie Lenovo przejęło dział produkcji komputerów osobistych od amerykańskiego koncernu IBM. Chiński koncern Geely za 1,8 mld USD kupił od Forda produkcję szwedzkiego producenta samochodów Volvo.Chiński koncern Liu­Gong kupił w Polsce cywilną część Huty Stalowa Wola. Firma Cosco przez najbliższe 35 lat będzie kontrolowała największy terminal w porcie w greckim Pireusie. Chińczycy zainwestowali też w rozwój lotniska w islandzkim Keflaviku i w przebudowę jednego z islandzkich portów. jest prawdopodobne, że Chińczycy przejmą bankrutujące węgierskie państwowe linie lotnicze Malev.
• W IV kwartale PKB Stanów Zjednoczonych wzrósł o ok. 2,8 proc.(w III kwartale, gdy wzrost był na poziomie 1,8 proc.), a inflacja wy­niosła 3 proc. Prognozy mówią o spadku tempa wzrostu gospodarczego. Nie ma możliwości jej pobudzenia tradycyjnymi środkami, bo stopy procentowych już nie można obniżyć, bo są na zerowym poziomie i maja takie być do końca 2014 r. Przewiduje się więc kolejny dodruk dolarów, aby gospodarka znowu przyspieszyła. Jeśli tak się stanie, to będzie to już trzecia taka operacja od 2008 r. Dotąd dodru­kowano w sumie 2,3 bln dol. Świeży pieniądz w gospodarce pozwolił jej wyjść z najgłębszej i najdłuższej recesji od Wielkiego Kryzysu w latach 30. poprzedniego wieku.
• Światowa Organizacja Handlu (WTO) wydała werdykt, że Chiny nie mają prawa nakładać ograniczeń na eksport rzadkich surowców. WTO stwierdziło, że Chiny ograniczając ten eksport faworyzuje w ten sposób rodzimy przemysł.
• Spada tempo wzrostu wydajności pracy w USA. spowolnił do najniższego tempa od 2008 roku. W ciągu ostatnich trzech miesięcy 2011 roku wydajność wzrosła tylko o 0,7 proc.
• W Japonii stopa bezrobocia w grudniu 2011 r. wzrosła do 4,6 proc. (w listopadzie była na poziomie 4,5 proc.).
• Nie jest wykluczone, że wprowadzone przez USA i UE embargo na ropę może spowodować wzrost cen nawet do 150 USD/baryłkę.
• Władze antymonopolowe Unii Europejskiej zablokowały fuzję Deutsche Boerse z NYSE Euronext.
• Władze antymonopolowe Unii Europejskiej zablokowały fuzję Deutsche Boerse z NYSE Euronext.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

IRAN ROZWIJA TECHNOLOGIE KOSMICZNE

Spór Iranu ze Stanami Zjednoczonymi i z Zachodnią Europą wszedł w decydującą fazę. Oficjalnym jego powodem jest realizowany przez Teheran program nuklearny, który wg Zachodu jest ściśle związany z budową broni atomowej. Kraje zachodnie chcą jego wstrzymania. Wielu analityków zwraca jednak uwagę na to, że Iran posiada znaczące w skali świata złoża i gazu, a przy tym ich zdaniem prowadzi samodziel­ną, zbyt niezależną politykę...

Wobec odmowy przez Iran rezygnacji z rozwoju technologii nuklearnej, Stany Zjednoczone i UE wprowadziły embargo i wezwały inne kraje do dołączenia się do tych restrykcji gospodarczych. Na to embargo Iran odpowiedział groźbą zablokowania Cieśniny Ormuz. W re­wanżu Amerykanie zgromadzili w tym rejonie swoją flotę, na co Iran odpowiedział manewrami wojskowymi, a ostatnio przygotował ustawę wstrzymująca eksport ropy do krajów stosujących sankcje wobec niego...

Wygląda na to, że Amerykanie będą mieli trudności ze skłonieniem krajów azjatyckich do dołączenia do embarga. Indie i Turcja odpowiedziały odmownie, Chiny wzruszyły ramionami, Japonia i Korea Płd. zapowiedziały dołączenie do embarga, ale dodały, że niezbędne są do tego wielomie­sięczne przygotowania. W opinii analityków, jeśli Europa zrezygnuje z irańskiej ropy, to te nadwyżki wykupią Chiny, chociaż być może na nieco korzystniejszych dla siebie warunkach...

Stany Zjednoczone liczą na odcięcie Iranu od rynków ropy i finansów, w ten sposób zmuszając Teheran do rozmów i ustępstw w sprawie programu atomowego.

Warto tu dodać, że embargo nie dotyczy tylko irańskiej ropy, dotyczy także zakazu prowadzenia transakcji finansowych z irańskim ban­kiem centralnym i innymi irańskimi instytucjami finansowymi.

Biorąc pod uwagę zbliżające się ważne wydarzenia polityczne (np. wybory prezydenckie w USA i we Francji) małe jest prawdopodobień­stwo konfliktu zbrojnego. Nie widać też nadzwyczajnej chęci krajów OPEC, by zwiększyć wydobycie ropy. Oznacza to więc, że głównym skutkiem embarga będzie wzrost cen na światowych rynkach ropy...

Już od pewnego czasu z Teheranu dochodzą informacje o postępie w irańskim programie rakietowym i kosmicznym. Niedawno otrzyma­liśmy kolejny taki sygnał, a jest nim komunikat o wystrzeleniu na orbitę okołoziemską za pomocą rakiety nośnej Safir satelity obserwa­cyjnego Nawid. Jest to trzeci taki przypadek od 2009 roku. Będzie on funkcjonował na orbicie 1,5 roku i okrążął ziemię w 90 min.Temu faktowi Teheran nadał znaczenie polityczne, bo start rakiety odbył się w kolejną rocznicę zwycięstwa rewolucji islamskiej z 1979 r. Irański komunikat informuje, że satelity te mają funkcje obserwacyjne. Udany start ra­kiety i umieszczenie na orbicie satelity zostało uznane za kolejny dowód dla tezy o niebezpieczeństwie ze strony Iranu, bo ta balistyczna rakieta może też służyć do przenoszenia głowic jądrowych...