Oszczędzanie na emeryturę według Polaków

Przeczytaj także: Reforma emerytalna zmienia podejście do oszczędzania

Brak wiedzy nie oznacza, że nie mamy zdania na temat reformy emerytalnej. Aż 68 proc. badanych ocenia jej plan negatywnie, 72,5 proc. deklaruje sprzeciw wobec podniesienia wieku emerytalnego. – Taki wynik jest zgodny z wiedzą psychologiczną i wynikami badań, które wskazują na to, że ludzie nie muszą mieć informacji, żeby móc oceniać coś pozytywnie lub negatywnie. Co więcej, brak informacji zazwyczaj pogarsza ocenę – uważa dr Tomasz Zaleśkiewicz. – Można zatem oczekiwać, że dostarczenie rzetelnej i wszechstronnej informacji w sposób, który byłby zrozumiały dla konsumentów, przyczyniłoby się do formułowania bardziej pozytywnych ocen – podkreśla.

Tym bardziej cieszyć powinna deklaracja ankietowanych, że chcieliby więcej wiedzieć o systemie emerytalnym – 73,5 proc. oczekuje kampanii informacyjnej dedykowanej temu zagadnieniu. Informacji na temat emerytur będą szukać przede wszystkim w Internecie (64,5 proc.) oraz mediach (w prasie, radiu, telewizji – 61,5 proc.). Oficjalne źródła, jak urzędy czy ZUS wskazywano w dalszej kolejności.
Do samodzielnego oszczędzania na przyszłość może nas zmotywować obawa przed niedostatkiem na starość (44,5 proc.), chęć uzyskania wyższego niż gwarantowany przez emeryturę z ZUS standardu życia (33,5 proc.), a także korzystne parametry programu oszczędnościowego (31,0 proc.). Prawie 80 proc. badanych wskazuje również na bezpieczeństwo, a nie potencjalne zyski, jako najważniejszy wyróżnik produktu emerytalnego. – Taka postawa jest zgodna z psychologicznym modelem podejmowania decyzji finansowych, tzw. safety-first principle, zgodnie z którym ludzie najpierw próbują wyeliminować niepewność, a dopiero potem interesują się oczekiwanymi korzyściami – wyjaśnia dr Tomasz Zaleśkiewicz.

Według szacunków ZUS za około 50 lat liczba emerytów w Polsce może wzrosnąć nawet o 90 proc. a liczba pracujących spadnie o 40 proc. Zgodnie z wyliczeniami Komisji Europejskiej w całej Unii Europejskiej na jednego emeryta pracują obecnie około 4 osoby. Jeśli obecny trend demograficzny się utrzyma, za 30 - 40 lat liczba ta spadnie do maksymalnie 2. Publiczne systemy ubezpieczeń społecznych będą wystawione na historyczną próbę. Pesymistyczne prognozy demograficzne będą dotkliwe dla naszych portfeli – tak przyszłych emerytów, jak i osób pracujących na ich świadczenia.

– Bez samodzielnie zgromadzonego kapitału, nie możemy liczyć na dostatnią emeryturę – zastrzega Dariusz Kazalski, Dyrektor Departamentu Centrum Inwestycyjne Deutsche Bank PBC. – Trzeba pamiętać, że im wcześniej podejmiemy decyzję o odkładaniu na starość, tym bardziej skorzystamy z efektów długofalowego oszczędzania, jak choćby z procentu składanego, który zwiększa nasz zysk dzięki uzyskiwaniu odsetek od odsetek zgromadzonych wcześniej. Jego efekt jest najsilniej widoczny po 30. roku oszczędzania – podkreśla Dariusz Kazalski.
Najważniejsze wnioski z badania –podsumowanie

• Zdecydowana większość ankietowanych słyszała o planowanych zmianach systemu emerytalnego, jednak respondenci są słabo poinformowani o konkretach reformy. Faktyczna wiedza na temat np. produktów oferowanych w ramach III filaru (IKE i IKZE) jest bardzo niska.
• Prawie 70 proc. badanych negatywnie ocenia planowane przez rząd reformy systemu emerytalnego, podobny odsetek krytycznie odnosi się do zamiaru podniesienia wieku emerytalnego. Eksperci zwracają uwagę, że brak dostatecznej wiedzy na jakiś temat zazwyczaj pogarsza jego ocenę. Dostarczenie wszechstronnej informacji w sposób, który byłby dla konsumentów zrozumiały, może się przyczynić do zwiększenia liczby bardziej pozytywnych ocen.
• Ankietowani deklarują zainteresowanie szeroką kampanią informacyjną o zmianach w systemie emerytalnym. Informacje na ten temat chcieliby znaleźć w Internecie oraz innych mediach (prasa, radio, telewizja). Oficjalne jednostki, jak urzędy czy ZUS, wskazywano w dalszej kolejności.