Polska gospodarka wodna - problemy

Przeczytaj także: Gospodarka wodna: nowe wyzwania na horyzoncie

Projekt stanowi pierwsze tego typu przedsięwzięcie badawcze na tak szeroką skalę w Polsce. Zarówno badania, jak i tegoroczne Forum realizowano w ramach konsultacji społecznych prowadzonych w związku z wdrożeniem przez Polskę Ramowej Dyrektywy Wodnej.

Do udziału w badaniach, trwających od grudnia 2011 do lutego br. zaproszono blisko 800 przedstawicieli przemysłu, rolnictwa, samorządów, środowiska akademickiego i organizacji ekologicznych. Podczas wywiadów indywidualnych i grupowych eksperci zostali poproszeni o określenie istotnych problemów gospodarki wodnej, oraz ich przyczyn.

Głównym problemem wskazanym przez wszystkie grupy badanych jest zanieczyszczenie wód powierzchniowych. Eksperci uznali go za najistotniejszy problem polskiej gospodarki wodnej, przy czym najczęściej dostrzegany był przez przedstawicieli uczelni wyższych oraz organizacji ekologicznych, a najrzadziej przez przedsiębiorców. 72% ekspertów zaobserwowało w swoim regionie zaśmiecanie rzek i potoków, a 28% respondentów oceniło jakość wód powierzchniowych jako złą lub bardzo złą. Przyczyną tego stanu rzeczy jest według ekspertów zaśmiecanie, odprowadzanie nieoczyszczonych ścieków z gospodarstw domowych, niewystarczające oczyszczanie wód przez oczyszczalnie ścieków oraz zbyt niska sanitacja wsi i obszarów wiejskich.

Drugim kluczowym problemem jest brak wody, szczególnie w opinii przedstawicieli instytutów naukowych, rolnictwa oraz rybołówstwa. Dla biznesu jest to zagadnienie równie istotne co zanieczyszczenie wód. Respondenci wskazywali na występowanie w swoim regionie dużych wahań poziomu wody w rzekach i potokach (56%), zwiększone zagrożenie pożarami w okresach letnich (51%), częste okresy suszy (51%) oraz zarastanie i starzenie się zbiorników wodnych (54%).

Stany powodziowe uplasowały się na trzeciej pozycji - aż 50% badanych stwierdziło występowanie zagrożenia powodziowego w swoim regionie, jak również zwiększony spływ powierzchniowy - czyli duże ilości wody nie mieszczącej się w rowach, płynącej po ulicach czy terenie po opadach deszczu.

Czwartym najczęściej zgłaszanym problemem była zła jakość wody na cele użytkowe. Mimo to, eksperci pytani o jakość wody w swoim regionie aż w 89% przypadków oceniali ją dobrze lub bardzo dobrze.

Eksperci podnosili również jako istotny problem rozproszenie odpowiedzialności za kwestie zarządzania wodą pomiędzy różne jednostki administracyjne, brak spójnej i skutecznej polityki wodnej państwa oraz niedoskonałe regulacje prawne. 69% jest zaniepokojonych wzrostem ceny za wodę w wyniku stosowania bardziej skomplikowanej technologii uzdatniania wody. Eksperci są jednoznacznie przeciwni wprowadzeniu nawet niewielkiego opodatkowania na rzecz ochrony środowiska. Aż 58% respondentów odpowiedziało, że nie zgodziliby się na takie rozwiązanie.