Polska: wydarzenia tygodnia 11/2012

Przeczytaj także: Polska: wydarzenia tygodnia 10/2012

• Nie będzie ustawy metropolitalnej specjalnie dla Śląska, ani dla Trójmiasta. Rząd zaproponuje rozwiązanie dla wszystkich aglomeracji, ale przystąpienie do metropolii będzie dobrowolne. Wspólna ustawa metropolitalna będzie do dyspozycji największych ośrodków w kraju: Warszawy, Katowic, Gdańska, Poznania i Wrocławia. Nie będzie więc w Sejmie rozważania przygotowywanego przez śląską PO projektu ustawy metropolitalnej.
• W 2011 roku deficyt budżetu państwa wyniósł 25,1 mld zł (w ustawie budżetowej ustalono deficyt na poziomie 40,2 mld zł).
• Minister finansów zapowiedział wprowadzenie w 2012 roku podatku bankowego (tzw. opłaty bankowej). Uzyskane środki będą przeznaczone na finansowanie funduszu przeznaczonego do wspomagania i ratowania zagrożonych banków.
• Według Mennica Polska cena złota spadła poniżej ceny platyny, którą przebiła w sierpniu 2011 roku. Obecnie inwestorzy akceptują instrumenty o wyższym ryzyku.
• Według GUS w styczniu 2012 roku deficyt na rachunku obrotów bieżących Polski wyniósł 1,831 mld euro. Lutowa inflacja wyniosła 4,3 proc., a ceny rosną głównie za sprawą coraz droższej żywności i paliw, które w ciągu roku wzrosły odpowiednio o 4,5 i 17,2 proc. Największy udział w naszych wydatkach ma żywność. W 2011 roku po raz pierwszy od lat wydawaliśmy na nią większą część pieniędzy niż rok wcześniej, bo udział tych wydatków w koszyku wzrósł bowiem z 24 do 24,2 proc.
• Tydzień temu min. J. Gowin ogłosił listę 49 zawodów regulowanych (z ogólnej liczby 380), do których dostęp ma być ułatwiony, lub całkowicie dostępny. Zapowiedział też, że do końca listopada przedstawi listę kolejnych 100 zawodów, które będą podlegały deregulacji. Ten drugi etap deregulacji będzie podzielony na dwie transze po 50 zawodów każda, pierwsza do końca lipca, z drugiej zaś do końca listopada. W tej grupie będą także zawody finansowe, m.in. doradca inwestycyjny, broker, agent ubezpieczeniowy, aktuariusz, księgowy i doradca podatkowy.
• Firma Dolby Laboratories z USA otworzy we Wrocławiu siedzibę swego centrum badawczo-rozwojowego. Będzie tam adaptować nowe technologie m.in. do telefonów komórkowych, tabletów czy odtwarzaczy. Centrum rozpocznie działalność we wrześniu i będzie zatrudniać ok. 100 osób. Spółka Dolby działa od 1965 roku i oddział we Wrocławiu będzie jednym z ponad 30 oddziałów firmy na całym świecie.
• Koncern ArcelorMittal zredukuje zatrudnienie o ok. 1 tys. osób, z czego połowa odejdzie z krakowskiego kombinatu.
• W 2011 roku skonsolidowany zysk netto Jastrzębskiej Spółki Węglowej wzrósł o 44 proc. do 2,1 mld zł. Przyczyniły się do tego wyższe ceny węgla i uwolnione rezerwy na sporny podatek.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

CZY BĘDZIE ZABLOKOWANE WYDODOBYCIE GAZU ŁUPKOWEGO?

Wydobycie gazu łupkowego w Stanach Zjednoczonych zrewolucjonizowało amerykański rynek gazowy. USA zrezygnowały z importu gazu, a nawet stają się obecnie jego eksporterem. Stało się tak mimo że w kilku regionach powstały warunki do zakwestionowania pierwotnej decyzji władz lokalnych zgadzających się na wydobycie gazu łupkowego ze względu na zastrzeżenia ekologów. Pytania są następujące: czy podobny sukces możemy osiągnąć w Polsce i jak na nasze interesy wpłynie ustawodawstwo unijne...

W ostatnim okresie Ministerstwo Środowiska wydało ponad 100 koncesji na poszukiwanie gazu łupkowego na terenie naszego kraju. Te koncesje otrzymały firmy zagraniczne i polskie, w tym tacy potentaci jak np. Exxon Mobil, Chevron, Marathon, Talisman Energy, PGNiG, Lotos i Orlen Upstream.

Koncesja na poszukiwanie gazu łupkowego nie jest równoznaczne z koncesją na jego wydobycie. Oznacza to, że inwestując w poszukiwanie gazu łupkowego firma nie ma pełnych gwarancji, że ten znalezione złoża gaz będą przez nią eksploatowane. Do tego niezbędna jest koncesja wydobywcza. Te kwestie regulują przepisy zawarte w tym zakresie w Prawie górniczym i geologicznym. Firmy obecnie poszukujące gazu łupkowego liczą na to, że obecnie obowiązujące przepisy ustawowe będą obwiązywały w czasie, gdy powstaną warunki dla eksploatacji odkrytego złoża. Prawo pierwszeństwa w polskim prawie wyłącza pełny tryb przetargowy przy ubieganiu się o koncesję wydobywczą. To wydaje się logiczne, bo wiercenia poszukiwawcze są kosztowne, ale też są obarczone sporym ryzykiem. To zaś nie jest oczywiste i nie jest pewne...

Problemem są jednak obowiązujące przepisy unijne, w których określono tryb uzyskiwania koncesji wydobywczych. Wynika z nich, że mogą być one udzielane tylko w trybie przetargowym. Zgodnie z tą unijną dyrektywą koncesje na poszukiwania i wydobycie węglowodorów są oddzielnymi procesami, zatem nie może być czegoś takiego, jak pierwszeństwo wynikające z wykonania procesu poszukiwawczego, co jest gwarantowane w obecnie obowiązujących przepisach polskich.

Sprawa nie jest przesądzona, bo polska ustawa została zakwestionowana przez Komisję Europejską. Jej zdaniem Polska nieprawidłowo implementowała tzw. dyrektywę węglowodorową, a polska ustawa narusza swobodę konkurencji przy ubieganiu się o koncesje wydobywcze. Uważa ona, że tak przy koncesji poszukiwawczej, jak i wydobywczej muszą być organizowane niezależne od siebie przetargi, w których winny decydować cena i nowoczesność technologii. Jednak nie można lekceważyć tego, że i w tym przypadku może dojść do ograniczenia konkurencji, bo najwyższe ceny i najlepsze technologie mają największe koncerny paliwowe.

Nie jest wykluczone, że najwięksi inwestorzy spowolnią prace i będą czekali, aż strona prawna zostanie ostatecznie uregulowana. Obecnie jest ona rozpatrywana przed unijnym Trybunałem Sprawiedliwości UE.