Europa: wydarzenia tygodnia 12/2012

Przeczytaj także: Europa: wydarzenia tygodnia 11/2012

• W ubiegłym miesiącu Komisja Europejska prognozowała, że w całym 2012 roku spadek PKB strefy euro sięgnie 0,3 proc., a w najnowszym raporcie ekonomiści Citi przewidują, że recesja w strefie euro na poziomie 1,2 proc. (w przypadku gospodarki Włoch i Hiszpanii będzie to 2,3 i 2,7 proc.). Ekonomiści Citi przewidują, że Portugalia, a może także Irlandia mogą potrzebować kolejnej pomocy finansowej....
• Europejskie limity dopuszczalnych emisji dwutlenku węgla dla samolotów zamierzają bojkotować Chiny, USA, Brazylia, Rosja oraz Indie.Międzynarodowe Zrzeszenie Przewoźników Powietrznych oszacowało, że roczne koszty dla branży lotniczej wyniosą w br. 900 mln euro, a w 2020 r. 2,8 mld euro.Protest przeciw unijnej ogłosili: Airbus, a także Air Berlin, Air France, British Airways, Iberii, Lufthansy, Virgin Atlantic, MTU Aero Engines i firmy Safran.W Chinach zawieszono wydanie zgody na zamówienie samolotów Airbusa o wartości 12 mld USD.
• W opinii analityków prestiżowego Barclays Capital prognoza dla eurostrefy przewiduje spadek PKB za I kw. br. o minus 1,1 proc. i średnioroczny wynik na poziomie minus 0,4 wobec 0,9 proc. wzrostu za 2013 r. Dla Niemiec prognoza wynosi 0,3 proc. za I kwartał br., 0,8 proc. za cały 2012 r. oraz 1,7 proc. za 2013 r.
• Komisja Europejska ma poważne wątpliwości co do trybu gospodarowania w Czechach środkami unijnymi. Zagroziła Czechom wstrzymaniem unijnych dotacji, jeśli czeski rząd do połowy roku nie doprowadzi do porządku i nie skontroluje unijnych programów. Do czerwca Czechy nie będą otrzymywać pieniędzy z Brukseli na realizowane programy, a UE zwróci wykorzystane środki dopiero, gdy Praga spełni stawiane wymogi.
• Komisja Europejska skierowała przed Trybunał Sprawiedliwości UE sprawę przeciw Węgrom. Sprawa dotyczy zdaniem KE bezprawnego opodatkowania od października 2010 roku przychodów telekomów (w wysokości do 6,5 proc.). W unijnych regulacjach mówi się, że jakikolwiek przychód z podatków nałożonych na telekomy powinien być wykorzystany do finansowania funkcjonowania tego rynku. Oznacza to, że ten przychód nie może być kierowany do centralnego budżetu.
• Komisja Europejska prowadzi przeciw Węgrom procedury o naruszenie unijnego prawa w sprawach dotyczących kontrowersyjnych ustaw dotyczących wieku emerytalnego sędziów, ochrony danych osobowych i niezależności banku centralnego. KE zamierza też zamrozić Węgrom w 2013 r. dostęp do prawie 0,5 mld euro z unijnego Funduszu Spójności wymagając podjęcie odpowiednich środków, by trwale zredukować nadmierny deficyt budżetowy do 3 proc. PKB.
• W opinii głównego ekonomisty Citigroup Grecja, Irlandia i Portugalia będą potrzebowały kolejnych ratunkowych pożyczek. Jego zdaniem Hiszpania już na koniec I kw. wpadnie w recesję po raz pierwszy od 2009 r. Jest to wynikiem m.in. spadek eksportu (o 3,9 proc. r/r, a w grudniu - o 6,6 proc. r/r). W tym roku nastąpi też spadek konsumpcji i wydatków o 4 proc. r/r. W tym roku planowany deficyt ma wynieść 5,3 proc. PKB. (w 2011 r. wyniósł on 8,5 proc. PKB).
• Grecki parlament zatwierdził formalnie nowy pakiet pomocowy dla Grecji w wysokości 130 mld euro.
• Gazprom nie tylko rozważa zbudowanie kolejnych dwóch nitek gazociągu Nord Streem. Kolejnym elementem tego systemu będzie budowa przy granicy z Polską podziemnych magazynów na gaz dostarczany przez Nord Streem. Zbiornik ten będzie wydrążony w pokładach solnych koło Moeckow i będzie tam magazynowane do 2 mld m sześc. gazu. Planuje też podłączenie do tej magistrali odnogi dostarczającej gaz do Kaliningradu.
• Ukraiński parlament zdecydował się na podjęcie kroków dot. reorganizacji monopolisty na ukraińskim rynku gazowym – Naftohazu. Zdecydowano się na nowelizację ustawy "O transporcie rurociągami" i stworzenie warunków dla ich prywatyzacji i dla podziału tego koncernu, przez wydzielenie z sieci gazowniczej gazociągów. Obecna sytuacja Ukrainy i Naftohazu nie są łatwe. Bardzo trudna sytuacja ukraińskiego budżetu, długi Naftohazu na poziomie 5 mld USD i w dalszym ciągu wysokie ceny dostaw rosyjskiego gazu (kontrakt podpisała Tymoszenko) to elementy silnie ograniczające możliwe warianty rozwiązań. Ostatnio Naftohaz wybrał firmę która wyceni jego gazociągi. Brak takiej niezależnej wyceny był w zeszłym roku jedną z przeszkód w prywatyzacji, ale też w rozmowach Kijowa z Moskwą o utworzeniu wspólnej firmy gazociągowej...

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

GAZPROM I NORD STREEM - KOLEJNY ETAP EKSPANSJI

Dwa lata temu rozpoczęto realizację magistrali gazowej pomiędzy Rosją a Niemcami po dnie Bałtyku. W roku ubiegłym oddano do eksploatacji pierwszą nitkę gazociągu. Na początku kwietnia zostanie zakończona budowa jego drugiej nitki. W sumie Nord Streem już w tym roku będzie mógł transportować 55 mld m³ gazu rocznie. Gazociąg już na niemieckim wybrzeżu rozgałęzia się i jedna nitka prowadzi na południe, wzdłuż granicy z Polską, aż do Czech. Północna nitka pozwala na zasilanie niemieckiej sieci gazociągowej i zapewnia dostawę gazu do Holandii i Wielkiej Brytanii. Uzasadnione jest pytanie: jaki będzie kolejny etap tego europejskiego przedsięwzięcia...

W fazie zaawansowanych dyskusji (może nawet negocjacji) jest projekt położenia jeszcze dwóch kolejnych nitek tego gazociągu. Realizacja takiego zamiaru z całą pewnością postawi pod znakiem zapytania przydatność tak ukraińskiej części gazociągu jamalskiego (prowadzącej przez Słowację i Czech do Niemiec), jak i części białorusko-polskiej (także prowadzącej do Niemiec).

Kolejnym elementem tego systemu będzie budowa przy granicy z Polską podziemnych magazynów na gaz dostarczany przez Nord Streem. Zbiornik ten będzie wydrążony w pokładach solnych koło Moeckow i będzie tam magazynowane do 2 mld m sześc. gazu. Zdolności tego zbiornika będą więc większe, niż dziś wynosi pojemność wszystkich podziemnych magazynów gazu w Polsce.

Kolejnym elementem tego projektu może być zbudowanie odnogi do obwodu kaliningradzkiego. Stosowny zawór został już zainstalowany, chociaż jak podkreślają to eksperci, ten zawór nie był w dokumentacji przedstawionej krajom bałtyckim... Sprawa ta nie byłaby warta zasygnalizowania gdyby nie to, że wykonanie tego podłączenia uniezależniłoby Kaliningrad od tranzytu gazu przez Litwę. Jak wiadomo Gazprom jest w sporze z Wilnem i stosując unijne przepisy tzw. trzeciego pakietu energetycznego Litwa zdecydowała do 2014 roku usunąć Gazprom ze swoich gazociągów. Unijne prawo mówi, że firmy handlujące gazem nie mogą jednocześnie bezpośrednio zarządzać gazociągami. Korzystając z niego Litwa chce pozbyć się Gazpromu jako udziałowca litewskiej firmy gazowniczej Lietuvos Dujos. Uruchomienie odnogi z Nord Streemu do Kaliningradu osłabiłoby pozycję Litwy w tym sporze...