Europa: wydarzenia tygodnia 14/2012

Przeczytaj także: Europa: wydarzenia tygodnia 13/2012

• W Niemczech w lutym 2012 r. produkcja przemysłowa spadła o 1,3 proc. m/m (w styczniu wzrosła o 1,2 proc.m/m) i spadła o 1,0 proc. licząc r/r.
• Produkcja przemysłowa w Wielkiej Brytanii spadła w lutym 2012 r. o 2,3 proc. r/r (w styczniu spadła o 4,0 proc.), a wzrosła o 0,4 proc. m/m.
• W całej UE sprzedaż detaliczna spadła o 1,1 proc.r/r, a w strefie euro o 0,9 proc. r/r. Największy spadek konsumpcji zanotowano w Portugalii (9,6 proc.), Hiszpanii (6,2 proc.) i Czechach (6,4 proc.). W Polsce sprzedaż detaliczna według badań Eurostatu spadła o 2,7 proc. r/r i wzrosła o 1,6 proc. m/m. Wzrost konsumpcji nastąpił w krajach nadbałtyckich w Estonii (14,8 proc.) i na Łotwie (10 proc).
• W 2010 Francja podniosła wiek emerytalny z 60 do 62 lat. W Niemczech kobiety i mężczyźni dotąd przechodzący na emeryturę w wieku 65 lat, teraz będą pracowali do 67 roku życia. Podobnie zrobiły lub zapowiedziały podobne zmiany rządy Wielkiej Brytanii, Irlandii, Szwecji, Holandii, Austrii, Czech. W Danii po 2040 r. obie płci będą przechodzić na emeryturę w wieku 70 lat.
• Europejskie rządy reformują systemy emerytalne i prawo pracy. Ludzie protestują przeciwko tym zmianom na ulicach. Rządy reformują dotychczasowe ustawodawstwo, aby nie załamały się gospodarka i finanse.
• Spodziewane jest wsparcie hiszpańskiego sektora bankowego przez EBC. Kraj ma poważne problemy gospodarcze. Stopa bezrobocia w kraju osiągnęła już 24 proc., a liczba bezrobotnych wynosi 4 miliony 750 tysięcy (46 mln obywateli). Rząd chce w 2012 r. ograniczyć deficyt budżetowy do 5,3 proc. PKB (z 8,5 proc. w 2011 roku).
• W Moskwie omawiano wspólną inwestycję koncernów Statoil i Total z Gazpromem, której celem jest eksploatacja arktycznych złóż gazu Sztokmana na Morzu Barentsa. Nie jest wykluczone, że obaj partnerzy Gazpromu będą uczestniczyli także w innych projektach energetycznych w Rosji.
• Unijne przepisy umożliwiają blokadę firm handlujących gazem, które jednocześnie chcą zarządzać bezpośrednio gazociągami. Chodzi to o zablokowanie możliwości utrudniania korzystania z gazociągów przez konkurencyjnych dostawców gazu. W tej sprawie Litwa postanowiła wprowadzić unijne przepisy w najbardziej radykalnej wersji i wymaga przejęcia udziałów Gazpromu w gazociągach przez firmę, nie związaną kapitałowo z firmą handlującą gazem. Jak wiadomo Gazprom, jest akcjonariuszem litewskiego monopolisty gazowego Lietuvos Dujos i skierował sprawę do arbitrażu. Podobne kroki jak Litwa zamierza wprowadzić Łotwa, gdzie monopolistą jest firma Latvijas Gaze, której akcje ma Gazprom, rosyjska prywatna firma gazowa Itera oraz niemiecki koncern E.ON.
• Litwa dążąc do uniezależnienia się od dostaw gazu z Rosji zdecydowała się na dzierżawę pływającego gazoportu. Będzie uruchomiony w 2014 roku.
• Okazało się, że łączne długi koncernu samochodowego Saab, który upadł w 2011 roku wynoszą 1,8-2 mld USD. Są już chętni do zakupu majątku upadłego koncernu. Wiele wskazuje na to, że to właśnie inwestorzy chińscy wykupią majątek na aukcji.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

JAKI BĘDZIE UNIJNY BUDŻET NA 2014-2020

Nowy unijny budżet jest dziś jeszcze wielką niewiadomą. Co prawda Komisja Europejska przedstawiła jego koncepcję na kolejny siedmioletni okres, ale nie spotkał się on z pełnym poparciem. Kryzys i recesja w gospodarkach kilku unijnych krajów tworzy specyficzny nastrój w gremium kierowniczym wspólnoty i nie było zaskoczeniem, że grupa krajów zdecydowanie zaprotestowała prezentując swoje stanowisko na piśmie. Wszyscy mają świadomość, że decyzja w sprawie budżetu będzie trudna do wypracowania, a jak wiadomo środki jakie otrzymamy z unijnego budżetu będą miały duży wpływ także na polską gospodarkę...

Niedawne spotkanie minister rozwoju regionalnego Elżbiety Bieńkowskiej z przedsiębiorcami w siedzibie Pracodawców RP rzuciło pewne światło na obecny stan negocjacji w sprawie przyszłego budżetu i możliwe warianty jego przyszłych rozwiązań. E. Bieńkowska tonowała jej zdaniem nadmierny w Polsce optymizm. Jak wiadomo w obecnym budżecie dysponujemy środkami rzędu 68 mld euro. Już teraz wstępnie podsumowując kończącą się siedmiolatkę mamy świadomość, jak ważną rolę w rozwoju gospodarczym i w tempie przemian w naszym kraju odgrywają środki otrzymywane z unijnego budżetu. Nic więc dziwnego, że rządowe plany oficjalnie prezentowane przez premiera i ministrów praktycznie nie wykraczają za przyszły, 2013 rok.

Mimo powyższych zastrzeżeń wiele wskazuje na to, że nowy budżet unijny będzie wyższy niż obecny. Jednak wydaje się, że grupa największych płatników netto nie zaakceptuje obecnej propozycji KE. Jak wiadomo kilka miesięcy temu Komisja Europejska zaproponowała, by nowy budżet na kolejne 7 lat wyniósł 972,2 mld euro wobec 925 mld euro, które przyjęto na lata 2007-2013. Oznacza to, że przyjęto zwiększenie budżetu o 5 proc. W tym wstępnym planie budżetowym mielibyśmy możliwość otrzymać ok. 80 mld euro pod warunkiem, że utrzyma się struktura wewnętrznego podziału budżetu na poszczególne fundusze.

W swoim planie KE proponuje utrzymać fundusze na politykę rolną na poziomie podobnym jak obecnie, czyli w wysokości 371,7 mld euro (z czego 281 mld na dopłaty bezpośrednie) i fundusze spójności w wysokości 376 mld euro. Według propozycji Komisji powinny wzrosnąć wydatki m.in. na badania i innowacyjność, a także na politykę sąsiedzką i imigracyjną.

Obecne negocjacje mają jeszcze jedną cechę, sytuacja naszego kraju jest po raz ostatni tak uprzywilejowana. Według prognoz po 2020 r. 6-7 polskich województw wyjdzie ponad poziomy tych wskaźników, które uprawniają do pozyskiwania największych środków.

Negocjacje związane z nowym budżetem trwają, ale głosy dochodzące z brukselskich gabinetów nie wskazują na zasadniczy postęp i nie wiadomo, kiedy się skończą. Eksperci przewidują, że szczyt rozmów i decyzje finalne zostaną podjęte w II połowie 2013 roku...