Ubóstwo w Polsce 2011

Przeczytaj także: Ubóstwo w Polsce 2010

Jakie główne wnioski płyną z analizy danych dotyczących gospodarstw z osobami niepełnosprawnymi?

Do czynników zwiększających zagrożenie ubóstwem należy zaliczyć również obecność w rodzinie osób niepełnosprawnych. W najtrudniejszej sytuacji znajdują się rodzinny z dwiema i więcej osobami niepełnosprawnymi oraz te, w których jest przynajmniej jedno niepełnosprawne dziecko. Ubóstwem ustawowym i skrajnym w 2011 r. zagrożony był około co ósmy mieszkaniec gospodarstw domowych z co najmniej dwiema osobami niepełnosprawnymi; natomiast wśród osób w gospodarstw domowych, w których znajdowało się przynajmniej jedno dziecko do lat 16 posiadające orzeczenie o niepełnosprawności, wartość wskaźnika ubóstwa ustawowego kształtowała się na podobnym poziomie, zaś ubóstwo skrajne dotyczyło nieco mniejszego odsetka osób – ok. 9,5 % (por. tabl. 3).

TERYTORIALNE ZRÓŻNICOWANIE ZASIĘGU UBÓSTWA

Różnice w zasięgu ubóstwa skrajnego, relatywnego i ustawowego można zaobserwować w wymiarze terytorialnym, w tym lokalnym, jak również w zależności od wielkości miejscowości.
Czy na wsi mieszkało więcej ubogich niż w miastach?

Podobnie jak w poprzednich latach zasięg ubóstwa był zdecydowanie większy na wsi niż w miastach (por. tabl. 4). W konsekwencji mieszkańcy wsi stanowili ponad 60% osób żyjących poniżej granicy ubóstwa skrajnego i ustawowego, podczas gdy udział ludności wiejskiej wśród ogółu ludności Polski stanowił mniej niż 40%.

Należy zauważyć, że wskaźniki zagrożenia ubóstwem ekonomicznym dla najmniejszych miast przybierały wyraźnie wyższe wartości niż w przypadku miast liczących ponad 20 tysięcy mieszkańców; w najmniejszych miastach skrajne ubóstwo dotyczyło ok. 7,5% mieszkańców, zaś w pozostałych wahało się od nieco ponad 1% (miasta powyżej 500 tys. mieszk.) do ok. 4,5% (miasta liczące od 20 do 100 tys. mieszk.).

Czy różnice między wsią a miastem pogłębiały się?

W 2011 roku, w porównaniu z rokiem poprzednim, odnotowano wzrost zasięgu skrajnego ubóstwa w najmniejszych miastach (o ok. 2 pkt. proc.), na wsi (o ok. 1,5 pkt. proc.), a także w miastach liczących od 20 do 100 tysięcy mieszkańców (o ok. 1,3 pkt. proc.); natomiast w pozostałych klasach miejscowości odsetek osób żyjących w gospodarstwach domowych uznanych za skrajnie ubogie kształtował się na poziomie zbliżonym do odnotowanego w roku 2010.

W których województwach odsetek ubogich był najwyższy?

W 2011 roku ubóstwo ekonomiczne nadal w największym stopniu dotyczyło mieszkańców czterech województw północno-wschodnich i wschodnich: warmińsko-mazurskiego, podlaskiego, lubelskiego i świętokrzyskiego (por. mapa 1). Wskaźnik zagrożenia ubóstwem skrajnym osiągał tam wartość od 10 do ponad 11%, ubóstwem relatywnym – od ok. 23 do niemal 26%, zaś w sferze ubóstwa ustawowego znajdowało się ok. 9% osób w gospodarstwach domowych mieszkających w województwie świętokrzyskim i ok. 10% w pozostałych z wymienionych województw.

W ujęciu regionalnym (por. mapy 2 i 3) najuboższe były regiony wschodni oraz północny.

W których województwach zasięg ubóstwa jest najmniejszy?

Najniższe odsetki osób w gospodarstwach domowych zagrożonych ubóstwem skrajnym odnotowano w województwach południowych: dolnośląskim, opolskim, śląskim i małopolskim, a także w województwie mazowieckim i w lubuskim. W ostatnim z wymienionych województw wartość tego wskaźnika była najniższa w całym kraju i wynosiła niewiele ponad 3%, zaś w pozostałych odsetek osób mieszkających w gospodarstwach o wydatkach poniżej minimum egzystencji był bardzo zbliżony i wynosił niespełna 5%. Natomiast ubóstwo relatywne dotyczyło od nieco ponad 10% osób w gospodarstwach domowych w woj. opolskim do niespełna 15% w woj. małopolskim.

W ujęciu regionalnym najmniejsze odsetki osób żyjących w gospodarstwach zagrożonych ubóstwem ekonomicznym odnotowano w regionach południowo-zachodnim, południowym oraz centralnym.