Europa: wydarzenia tygodnia 22/2012

Przeczytaj także: Europa: wydarzenia tygodnia 21/2012

• Nowy prezydent Francji w istotny sposób zmienił podstawy unijnego dialogu. Dziś w wypowiedziach polityków dominuje teza, że przyszłość Europy związana jest z dyscypliną finansową i wzrostem z podkreśleniem, że nie można przeciwstawiać tych dwóch wartości. To także główny wniosek na zakończenie polsko-włoskiego szczytu międzyrządowego.
• Według Eurostat-u roczna inflacja w maju w strefie euro wyniosła 2,4 proc.r/r (w kwietniu ceny konsumpcyjne wzrosły o 2,6 proc. r/r), a stopa bezrobocia w kwietniu 2012 r. (po uwzględnieniu czynników sezonowych) wyniosła 11,0 proc. (podobnie jak w marcu). To najwyższy poziom inflacji od 1995 r., gdy wprowadzono publikację danych.
• Odbył się dwudniowy szczyt Rady Krajów Nadbałtyckich w Stralsundzie (Brandenburgia-Pomorze Przednie). Uczestniczyli w nim szefowie rządów Danii, Finlandii, Islandii, Litwy, Łotwy, Estonii, Norwegii i Szwecji oraz przewodniczący Komisji Europejskiej Jose Manuel Barroso. Rosję reprezentował pierwszy wicepremier Igor Szuwałow, a gospodynią spotkania była kanclerz Niemiec Angela Merkel. Tematem rozmów były też sprawy energetyki (w tym respektowanie tzw. trzeciego pakietu energetycznego, który gwarantuje równe traktowanie przez Rosję państw europejskich).
• Nowy lewicowy rząd Słowacji kierowany przez Roberta Fico znosi podatek liniowy (dotąd 19 proc.), który dotąd był symbolem liberalnych reform prawicowego gabinetu Mikulasza Dzurindy. Jego celem jest utrzymanie deficytu budżetowego poniżej 3 proc., przy większej niż dotąd ochronie najbiedniejszych. Nowy premier zobowiązał się też do utrzymania na obecnym poziomie podatku VAT i podwyższył od przyszłego roku podatku dla firm z 19 do 23 proc. Przewiduje się też nowy podatek od banków oraz podwyższenie podatków dla osób o większych dochodach (w programie wyborczym zapisano, że ludzie zarabiający powyżej 33 tys. euro rocznie zapłacą podatek na poziomie 25 proc.)
• Kanclerz Niemiec Angela Merkel poparła plany budowy dwóch kolejnych nitek gazociągu Nord Stream (każda o przepustowości 27,5 mld m sześc. gazu rocznie), który przez Bałtyk łączy Niemcy z Rosją. Budowa pierwszej nitki Nord Stream zaczęła się w kwietniu 2010 r., a komercyjne dostawy gazu tą rurą rozpoczęto w listopadzie zeszłego roku. Budowa drugiej nitki Nord Stream zostanie zakończona latem i pod koniec roku zostanie oddana do eksploatacji. Wg opinii szefa Gazpromu Aleksieja Millera Nord Stream i South Stream ocalą Europę od ryzyka blokowania przez Ukrainę dostaw gazu z Rosji.
• Według Federalnego Urzędu Pracy stopa bezrobocia w Niemczech w maju 2012 r., wyniosła 6,7 proc. (wobec 6,8 proc. w kwietniu). Liczba osób bezrobotnych wyniosła w maju (po uwzględnieniu czynników sezonowych) 2,87 mln.
• Rosyjski Gazprom i niemiecki E.ON, były dotąd udziałowcami litewskiego koncernu gazowego Lietuvos Dujos - monopolisty na litewskim rynku. Gazprom posiadał 37 proc. akcji litewskiej firmy Lietuvos Dujos, a E.ON 38,9 proc. Litwa w oparciu na krańcową interpretację unijnej dyrektywy zażądała zmian własnościowych. Kompromisowo uzgodniono podział tego przedsiębiorstwa na trzy niezależne części. Teraz w wyniku podziału litewskiego koncernu powstaje nowa firma zajmująca się dystrybucją gazu i będzie ona kontrolowana przez litewskie państwo. Gazprom zachowa natomiast swoje udziały w sieci przesyłowej oraz w drugiej spółce dystrybucji gazu. Litwa zaakceptowała to rozwiązanie.
• Unia podejmuje wysiłki, by przełamać impas w sprawie europejskiego patentu, który pozwoliłby firmom ograniczyć koszty wynalazków, bo wg szacunków bez wspólnego patentu unijna gospodarka traci dziennie 425 tys. euro. W trakcie negocjacji unijnych trwa spór Niemiec, Francji i Wielkiej Brytanii o siedzibę sądu patentowego. Koszty uzyskania patentów w Unii są obecnie nawet dziesięciokrotnie wyższe niż w USA.
• Produkt Krajowy Brutto Szwajcarii wzrósł w I kw. 2012 r. o 0,7 proc. kw/kw i jest to najlepszy wynik od półtora roku. W IV kw. 2011 PKB Szwajcarii wzrósł o 0,5 proc. kw/kw. Według OECD PKB Szwajcarii wzrośnie w 2012 r. o 0,9 proc.r/r, a w 2013 r. gospodarka przyspieszy do 1,9 proc.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

TURCJA W UNII? CORAZ BLIŻEJ...

Turcja posiada już od 1999 r. status oficjalnego kandydata. Otrzymuje także od Wspólnoty środki przedakcesyjne (jak niegdyś Polska). Jest najdłużej oczekującym na otwarcie unijnych drzwi kandydatem (od 1963 r., kiedy to ówczesna Europejska Wspólnota Gospodarcza przyznała Turcji status członka stowarzyszonego) i wykazującym też z tego powodu coraz mniej entuzjazmu. Oficjalnie negocjacje Unii Europejskiej z Turcją w sprawie akcesji rozpoczęły się w 2005 r. Po siedmiu latach rozmów w specjalnym raporcie Parlament stwierdził, że "relacje pomiędzy UE a Turcją potrzebują nowego rozmachu".

Na poprzedniej sesji plenarnej (29.03.2012) przegłosowaliśmy raport w sprawie postępów Turcji w drodze do przystąpienia do Unii Europejskiej. Turcja powinna zdaniem posłów wykazać więcej zaangażowania: w reformowaniu swojego wymiaru sprawiedliwości, ochronie wolności obywatelskich i wolności mediów.

Są to unijne warunki konieczne do otwarcia kolejnych rozdziałów negocjacyjnych.Reforma w obszarze wolności i równego traktowania powinna zapewniać równouprawnienie kobiet i mężczyzn, zwalczać przemoc wobec kobiet i dzieci, zapewnić jak najszerszy dostęp wszystkim tureckim obywatelom do edukacji, jednakowo traktować wspólnoty religijne.

Na nowy program Komisji Europejskiej zmierzający do ożywienia dynamiki w relacjach UE-Turcja cieniem kładzie się zapowiedź Ankary, iż zamierza zbojkotować nadchodzącą cypryjską prezydencją w Radzie UE, jeżeli tzw. kwestia północnego Cypru nie zostanie rozwiązana do tego czasu. Problem nabrzmiewa od prawie 40 lat i mimo prowadzonych pod auspicjami ONZ negocjacji na temat zjednoczenia Cypru – tkwi w martwym punkcie, gdyż Turcja nie chce stamtąd wycofać swoich wojsk. Sytuacja jest patowa i dziwaczna, ponieważ kraj członkowski Unii jest okupowany przez kraj kandydacki. Są oczywiście i inne kontrowersje wobec krnąbrnego kandydata...

Unia pozostawiając rozwiązywanie konfliktu ONZ, prowadzi dalej negocjacje akcesyjne z uwagi na strategiczną rolę Turcji w regionie, a także profity wynikające z zacieśnionej współpracy w zakresie wspólnej polityki zagranicznej i priorytetów polityki sąsiedztwa, także w obszarze polityki energetycznej.

Turcja jednak powoli traci cierpliwość do Unii. Przez ostatnie lata jej siła znacznie wzrosła i stała się liderem w świecie muzułmańskim. Europa mięknie, woli mieć w Turcji sprzymierzeńca, więc zastanawia się nad kolejnymi krokami do realizacji danej przed laty obietnicy. Myślę, że mogą to być w niedalekiej przyszłości ułatwienia wizowe skądinąd należne dla oficjalnych kandydatów do Unii Europejskiej. Daty wstąpienia Turcji do Unii dalej nikt nie jest w stanie przewidzieć...

W kolejce (do poza Turcją) do Unii czekają ponadto: Serbia, Kosowo, Czarnogóra, FYROM (Republika Macedonii), Bośnia i Hercegowina, Islandia i nieco dalej Mołdawia.

Poseł do Parlamentu Europejskiego
Lidia Geringer de Oedenberg
(Red. EURO 25)