Polska: wydarzenia tygodnia 26/2012

Przeczytaj także: Polska: wydarzenia tygodnia 25/2012

• W czasie szczytu omawiano plan unii fiskalnej i bankowej opracowany pod kierunkiem Hermana Van Rompuya we współpracy z szefami KE, EBC i eurogrupy. O ile unia fiskalna dotyczy strefy euro, to podatek od transakcji finansowych (FTT) oraz unia bankowa są otwarte dla krajów spoza strefy. Nie wiadomo jak Polska ustosunkuje się do tych inicjatyw.
• Według Krajowego Rejestru Długów firmy coraz dłużej czekają na zapłatę od kontrahentów, a średni czas oczekiwania wynosi ponad 4 miesiące. KRD informuje, że ponad 25 proc. wszystkich zobowiązań reguluje się po terminie.
• Rząd przyjął nowe rozwiązania (na 2013 rok) dotyczące podatków. Likwiduje się ulgę na internet, więcej zapłacą twórcy, artyści i dziennikarze (z wysokimi dochodami), ale zyskają rodziny w postaci zmian w ulgach na dzieci.
• Według prognoz Banku Pekao, w tym roku polska gospodarka wzrośnie o 3 proc., a w 2012 r. - o 2,6 proc. Spowolnienie będzie skutkiem m.in. niższej konsumpcji wewnętrznej (zła sytuacja na rynku pracy) oraz spadkiem inwestycji. Na ten spadek może wpłynąć też osłabienie eksportu.
• Walne zgromadzenie akcjonariuszy KGHM zdecydowało o przeznaczeniu ok. 5,7 mld zł, na dywidendy. Zainteresowany był w tym skarb państwa (ma 32 proc. akcji spółki), bo do budżetu wpłynie 1,8 mld zł.
• Decyzją Sejmu Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad zapłaci podwykonawcom dróg, którzy nie dostali zapłaty od wykonawców inwestycji. Są jednak wątpliwości, czy taka decyzja może być realizowana bez zgody KE.
• W opinii analityków unijna polityka klimatyczna zagraża polskiemu przemysłowi, a według KIG pracę może stracić nawet 800 tys. osób. Jak wiadomo unijny pakiet klimatyczno-energetyczny przewiduje, że do 2020 roku: o 20 proc. ma mniejsza emisja gazów cieplarnianych, o 20 proc. więcej energii będzie pozyskiwanych ze źródeł odnawialnych i o 20 proc. zwiększą się oszczędności zużycia energii. Ten program przyjęła też Polska. KE przygotowała roboczy dokument, w którym zaleca się redukcję emisji CO2 do 2020 roku o 30 proc.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

WIEŚCI Z POLSKIEGO BUDOWNICTWA

Zakończone "rzutem na taśmę" inwestycje związane z Euro 2012 i zadowolenie z zagranicznych opinii o sukcesie organizacyjnym tylko na chwilę przysłoniły problemy polskiego budownictwa. Trudności, przed jakimi staje teraz ta branża są znacznie poważniejsze, niż te, jakie wynikają z ogłoszenia upadłości grupy firm związanych z PBG.

Pierwszy alarmowy sygnał otrzymaliśmy już po zerwaniu kontraktu z chińskim Cevec-em, kiedy to za realizację autostrady A2 wzięła się spółka DSS. Jak wiadomo ta spółka wkrótce upadła, a następnie z wnioskiem o upadłość wystąpiła firma Poldim (A1). Na tym nie koniec, bo w krytycznej sytuacji znalazła się firma PBG, a wraz z nią należące do tej grupy tak znane przedsiębiorstwa jak Hydrobudowa Polska i Aprivia. Jednak niewypłacalność tych dużych firm oraz ich upadłość skutkuje kolejnymi wnioskami o ogłoszenie upadłości ich kooperantów (efekt domina)...

Nie należy mieć nadziei, że na tym się skończy. Wydaje się, że kłopoty będą miały ciąg dalszy i sytuacja będzie się pogarszała, bo czas gra przeciw tym firmom i całej branży. Słabe są perspektywy branży, bo za nami jest szczyt prac inwestycyjnych w infrastrukturze, których wykonawstwo związano terminami z przygotowaniami do święta europejskiego piłkarstwa. Spadać więc będą zamówienia, pojawią się też redukcje zatrudnienia, wzrośnie bezrobocie w grupie pracowników budownictwa.

Rząd ma świadomość, że upadłość dużych firm budowlanych to w pierwszej kolejności problem biznesowy, jednak skutki tych upadłości mogą znacznie wykroczyć poza omawiany dotąd obszar. Mogą bowiem zostać sparaliżowane inwestycje warte miliardy złotych, o strategicznym znaczeniu. Powstała sytuacja grozi nieterminową realizacją innych, strategicznych inwestycji jak:

• gazoport (w połowie 2014 roku ma przyjąć pierwszy statek z gazem płynny z Kataru),
• magazyn gazu (miał być oddany do użytku w IV kw. 2011 roku),
• dalsze odcinki autostrad oraz dróg ekspresowych oraz
• budowa największej w Polsce kopalni ropy i gazu (ma być oddana do eksploatacji w przyszłym roku).

Nie ulega wątpliwości, że te sprawy muszą być teraz w centrum zainteresowania polskiego rządu, chociaż wydaje się, że powinny być już od początku, gdy wybierano wykonawców...

Powstają różne koncepcje zaradzenia krachowi w branży budowlanej. Mówi się o nacjonalizacji upadłego PBG lub jakiejś innej formie pomocy firmie przez państwo. Sądy ogłosiły upadłość głównych graczy na tym rynku z możliwością zawarcia układu z wierzycielami. jednak nie wiadomo, jaki będzie tego skutek, bo po ogłoszeniu upadłości firm, banki(które udzieliły im kredytów) w trosce o swoje interesy z pewnością żądają natychmiastowej spłaty zobowiązań.

Skutki tej trudnej sytuacji w budownictwie będą widoczne także w systemie bankowym. Tylko grupa PBG pożyczyła kwotę 1,7 mld zł (głównie w Pekao SA, ING, BZ WBK i Nordei). Na pewno wpłynie to na pogorszenie warunków kredytowych dla firm tej branży (myślę tu o kosztach kredytu i gwarancjach) i spowoduje ograniczenie przez banki zaangażowania w budownictwo.

Jak wiadomo doraźną decyzją Sejmu Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad zapłaci podwykonawcom dróg, którzy nie dostali zapłaty od wykonawców inwestycji. Są jednak wątpliwości, czy taka decyzja może być realizowana bez zgody KE. Jednak czy to rozwiąże problem? Na pewno nie.

Za szybkim zaangażowaniem się państwa wypowiada się Waldemar Pawlak. Sugeruje, aby rząd zadziałał poprzez ARP, który jest państwowym funduszem, pomagającym firmom wychodzić z kłopotów. PBG mogłaby wyemitować nowe akcje, które objęłaby ARP. Oznaczałoby to jednak nacjonalizację przedsiębiorstwa. Są też możliwe inne formy zaangażowania się państwa przez pożyczki lub gwarancje, mające na celu podtrzymania płynności finansowej. Przykładem takiej operacji (chociaż na znacznie szersza skalę) było ratowanie amerykańskiego koncernu samochodowego General Motors.

Bez odpowiedzi pozostaje pytanie, jak do takich rozwiązań ustosunkują się banki, bo potrzebne, a nawet niezbędne byłyby tu działania skoordynowane...