Kultura w Polsce w 2011 r.

Przeczytaj także: Kultura w Polsce w 2010 r.

Spośród wszystkich rodzajów muzeów, najwięcej jest muzeów regionalnych, historycznych i artystycznych, które w sumie stanowią prawie połowę wszystkich instytucji muzealnych. Największą popularnością cieszyły się muzea artystyczne i historyczne – tylko te dwa rodzaje muzeów skupiły łącznie 44,5% wszystkich zwiedzających. Najmniejszym zainteresowaniem cieszyły się muzea literackie, geologiczne i militarne, które odwiedziło łącznie 433,5 tys. osób, co stanowiło niespełna 2,0% ogółu zwiedzających.

Według stanu na koniec 2011 r., w ramach zbiorów muzea posiadały 15,1 mln muzealiów oraz 413,5 tys. depozytów. W ciągu roku najwięcej nowych pozycji inwentarzowych (91,7 tys.) pozyskano dzięki darom od osób prywatnych i instytucji, pozostałe nowe muzealia zostały zakupione (59,0 tys.) oraz pozyskane drogą badań (44,3 tys.). W strukturze muzealiów według dyscyplin, najliczniejsze były zbiory z zakresu archeologii (17,5%), przyrody (15,4%) oraz sztuki (14,7%). W ciągu roku zostało zdigitalizowanych 396,4 tys. pozycji inwentarzowych – najwięcej w województwie małopolskim (95,3 tys.), mazowieckim (89,6 tys.) oraz zachodniopomorskim (34,1 tys.). W ramach depozytu najliczniejsze były zbiory archeologiczne (38,1% wszystkich depozytów według stanu na koniec roku), z zakresu sztuki (21,5%) oraz numizmaty (9,2%).

W ubiegłym roku wszystkie muzea i odziały muzealne zorganizowały w kraju 6,6 tys. wystaw (tj. o 0,5% więcej w porównaniu z rokiem poprzednim); 4,8 tys. wystaw czasowych (wzrost o 0,8%) oraz 1,8 tys. stałych (spadek o 0,4%). Z ogółu wystaw czasowych, 63,4% stanowiły wystawy własne. Pozostała część to wystawy obce, tj. prezentowane w danym muzeum, ale przygotowane przez inne muzea krajowe lub zagraniczne. Ponadto, w 2011 r. muzea zorganizowały 168 wystaw za granicą, które zwiedziło 3,9 mln osób.

Z ogólnej liczby zwiedzających w kraju w 2011 r., 35,0% zwiedzało muzea i wystawy w zorganizowanych grupach i były to w większości grupy młodzieży szkolnej (66,7% zwiedzających w grupach i 23,3% ogółu zwiedzających). Blisko co trzecia osoba zwiedzała wystawy muzealne bezpłatnie. Z okazji imprez okolicznościowych nieodpłatnie ze zwiedzania skorzystało 1,4 mln osób, a w Noc Muzeów - 980,6 tys. Z tej ostatniej formy zwiedzania w ubiegłym roku skorzystało o 13,9% więcej osób niż rok wcześniej. Ponadto, muzea prowadzące swoją internetową stronę odnotowały 25,7 mln wirtualnych odwiedzin.

Muzea i oddziały muzealne, oprócz działalności wystawienniczej, prowadziły szereg innych form aktywności, tj. lekcje muzealne, seanse filmowe, warsztaty, odczyty, prelekcje, spotkania, imprezy cykliczne, koncerty, imprezy plenerowe, konkursy oraz sesje i seminaria. W 2011 r. muzea zorganizowały łącznie 110,0 tys. tego typu imprez, w których udział wzięło 8,9 mln uczestników.

Lekcje muzealne stanowią ważną część działalności oświatowej instytucji muzealnych. W ubiegłym roku, w ramach 6,8 tys. tematów, instytucje muzealne zorganizowały 60,3 tys. zajęć. Przeciętnie 1 lekcja muzealna zgromadziła 24 uczestników. Najwięcej zajęć przeprowadziły muzea artystyczne, interdyscyplinarne oraz historyczne – w sumie prawie połowę wszystkich lekcji muzealnych (46,7%).

Muzea prowadziły także działalność wydawniczą, głównie w formie druku plakatów oraz informatorów i folderów, których ogólny nakład w 2011 r. wyniósł 4,0 mln egzemplarzy dla 6,3 tys. tytułów. Na pozostałe pozycje wydawnicze muzeów składały się: katalogi zbiorów i wystaw, roczniki, serie wydawnicze oraz inne wydawnictwa. W sumie muzea wydały 9,1 tys. tytułów w nakładzie 8,6 mln egzemplarzy. W porównaniu z poprzednim rokiem liczba drukowanych tytułów wzrosła o 23,5% a nakład – o 41,7%.