Świat: wydarzenia tygodnia 30/2012

Przeczytaj także: Świat: wydarzenia tygodnia 29/2012

• Według amerykańskiego Departament Handlu Produkt Krajowy Brutto USA wzrósł w II kwartale 2012 roku o 1,5 proc. W I kwartale 2011 roku PKB w Stanach Zjednoczonych wzrósł o 2,0 proc.
• Z danych chińskiego Ministerstwa Handlu wynika wzrastają koszty produkcji eksportowej (w ciągu ostatniego roku płace wzrosły o 20 proc. a proces ich wzrostu trwa już dwa lata). Ponieważ maleje tempo wzrostu tej produkcji, w konsekwencji spada rentowność.
• Meksykańskie linie lotnicze Aeromexico zamierzają kupić od Boeinga sto samolotów (90 maszyn średniego zasięgu 737 MAX oraz 10 "Dreamlinerów" 787) o wartości 10,8 mld USD.
• W dalszym ciągu trwa susza tak w USA, w Rosji, Kazachstanie oraz w innych krajach WNP. To przyczyna wzrostu cen żywności. W ostatnich miesiącach kukurydza i pszenica podrożały na chicagowskiej giełdzie o ok. 50 proc.
• Według danych rządowych tempo wzrostu chińskiego handlu zagranicznego za ostatnie pół roku wynosi 9,2 proc. dla eksportu oraz 6,7 proc dla importu. Wyniki te są niższe, niż w analogicznym okresie roku poprzedniego, ale są wyższe od wcześniejszych prognoz. Eksport wyniósł ok. 954 mld USD, a import ok. 885 mld USD. Pogorszenie tych wskaźników w stosunku do roku ubiegłego jest konsekwencją kryzysu gospodarczego w Europie. Rząd przewiduje powrót do tempa wzrostu eksportu na poziomie 10 proc. rocznie w roku przyszłym.
• Rosyjski sąd arbitrażowy obwodu tiumeńskiego na Syberii orzekł, że brytyjski gigant naftowy BP musi zapłacić odszkodowanie w wysokości 3,1 mld USD swojemu akcjonariuszowi TNK-BP w związku z niezrealizowanym układem z rosyjską spółką Rosnieft.
• Czterech największych chińskich producentów paneli fotowoltaicznych (Yingli, Suntech, Trina Solar i Canadian Solar) wspólnie zaprzeczyło oskarżeniom o stosowanie przez nich dumpingu w eksporcie do krajów EU. KE wszczęła postępowanie antydopingowe przeciwko chińskim producentom ogniw fotowoltanicznych na wniosek niemieckiej firmy Solarworld. Podobne postępowanie toczy się w USA.
• Mimo toczącej się rosyjsko-amerykańskiej rywalizacji politycznej, Rosja wysyła rekordowe ilości ropy na Zachodnie Wybrzeże Stanów Zjednoczonych.
• Po rocznej przerwie Toyota odzyskała pozycję światowego lidera w sprzedaży samochodów. W pierwszej połowie roku japoński koncern sprzedał 4,97 mln aut, amerykański General Motors sprzedał 4,67 mln aut, a niemiecki Volkswagen z 4,45 mln samochodów. Volkswagen zapowiedział, że do 2018 roku będzie światowym liderem w sprzedaży samochodów.
• Afryka Wschodnia i Gwinea Równikowa to nowe światowe zagłębie gazowe. Ophir Energy - spółka, której udziałowcem jest Jan Kulczyk - odkryła tam złoża szacowane na 22,6 mld m. sześć. To trzecie miejsce tej spółki przygotowywane do eksploatacji. Sumarycznie te złoża szacuje się na ponad 62 mld m. sześc. Całe przedsięwzięcie przewiduje budowę dwóch linii skraplania gazu dla jego eksportu.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

NOURIEL RUBINI PO RAZ KOLEJNY...

W dalszym ciągu utrzymuje się moda na opinie i prognozy amerykańskiego ekonomisty Nouriela Rubiniego. To jemu przypisuje się autorstwo pierwszej prognozy przewidującej kryzys w 2008 roku. Jego przepowiednie sprawdziły się, więc z dużą uwagą nie tylko media, ale też świat polityki i gospodarki wsłuchują się w jego wypowiedzi. Ostatnio na łamach brytyjskiego "Guardiana" przedstawił on swoje kolejne oceny i prognozy...

Głównym motywem tej wypowiedzi są obawy o stan i perspektywy amerykańskiej gospodarki. Jego zdaniem nieprawdą jest teza, że amerykańska gospodarka "jest bliska prężnego i trwałego odbicia". Z jego wypowiedzi wynika, że optymistyczne prognozy uważa on za pobożne życzenia. Uważa on, że sytuacja gospodarcza Stanów Zjednoczonych jest znacznie trudniejsza, niż na ogół się sądzi. Prognozuje on, że tempo wzrostu PKB w najbliższych latach będzie się kształtowało poniżej długookresowego trendu, natomiast wzrost PKB w I połowie br. wyniesie najwyżej 1,5 proc., a w II półroczu zwolni, a w 2013 r. wyniesie tylko ok. 1 proc.

Jego zdaniem w 2012 roku aktywność gospodarczą i wydatki konsumpcyjne dodatkowo hamuje ogólne poczucie niepewności. Te czynniki to przede wszystkim trudne do przewidzenia wyniki wyborów i związana z tym wyborem przyszła polityka gospodarcza nowej administracji (w tym polityka podatkowa, czy plan konsolidacji fiskalnej).

Jego zdaniem w 2013 problemem staną się dotychczasowe dwa główne mechanizmy wspomagania konsumpcji: obniżki podatków oraz rządowe programy socjalne.

Obydwa te czynniki mają istotny wpływ na wydatki państwa i deficyt budżetowy, a w konsekwencji na dług publiczny. Stanie się tak, bo wygasną redukcje podatkowe, zmaleje siła nabywcza ludności, a w konsekwencji zmaleje tempo wzrostu konsumpcji.

Uważa on też, że kolejna runda luzowania ilościowego (generowanie dodatkowej podaży pieniądza przez Fed - Quantitative easing - QE) nie wpłynie na spadek wartości USD, czyli w konsekwencji nie dopomoże eksportowi. Już obecnie długookresowe stopy procentowe są bliskie zera, więc praktycznie margines ich dalszej obniżki jest niewielki, a jeśli nawet to nastąpi, to nie wpłynie to na pobudzenie wydatków.

Roubini zwraca też uwagę na to, że w 2013 prawdopodobnie pogorszy się zewnętrzne otoczenie amerykańskiej gospodarki (pogorszenie koniunktury i gorsze warunki dla amerykańskiego eksportu), wzrośnie też niepewność na rynkach inwestycyjnych. Szczególnym problemem będzie sytuacja w Europie, która jest głównym partnerem handlowym Stanów Zjednoczonych, a nic nie wskazuje dziś na większą dynamikę przeciwkryzysowych działań politycznych tak w ramach całej UE, jak i w Eurolandzie. Warto w tym miejscu dodać, że problemem mogą okazać się dzisiejsze miejsca potencjalnych konfliktów politycznych i wojskowych jak Syria i Iran (oprócz Iraku i Syrii). Wielka niewiadomą może być rozwój sytuacji politycznej w Libii i w Egipcie...

Osobnym tematem jest plan oszczędności, które miałyby w ciągu najbliższej dekady zmniejszyć wydatki o 1,2 bln USD. Niewiele wskazuje na to, by prace w Kongresie zakończyły się sukcesem, będą one jednym z głównych problemów, przed którym po wyborach stanie nowa administracja Białego Domu.