Świat: wydarzenia tygodnia 32/2012

Przeczytaj także: Świat: wydarzenia tygodnia 31/2012

• Parlament Japonii zgodził się na rządową propozycję podwojenia podatku obrotowego. W zamian premier Yoshihiko Noda obiecał rychłe przyspieszone wybory. Zostanie podniesiona stawka podatku obrotowego (odpowiednika podatku VAT) z obecnych 5 proc. do 10 proc. Umożliwi to zahamowanie wzrostu długu publicznego Japonii, który przekracza już 200 proc.
• Liczono na to, że postępujący wzrost zarobków w Chinach odstraszy inwestorów zagranicznych, zwłaszcza producentów tanich wyrobów. jednak okazuje się, że rośnie wydajność pracy, która rekompensuje wzrost zarobków. Wzrasta także produkcja oparta na zaawansowanych technologiach. Według prognoz francuskiego Banku Inwestycyjnego Natixis i amerykańskiego Boston Consulting Group za 4 lata zarobki Chińczyków zrównają się z pracownikami w USA, za 5 lat będą takie same jak w krajach EU, a za 6 lat dorównają płacom japońskim. Będzie to miało istotny wpływ na decyzje zagranicznych inwestorów
• Szwajcarskie banki długo opierały się, jednak ostatecznie Szwajcaria zrezygnowała z obrony dotychczasowych rozwiązań prawnych dotyczących tajemnicy bankowej. Na początku 2012 roku Eveline Widmer-Schlumpf, szwajcarska minister finansów, zapowiedziała całkowite zniesienie tajemnicy bankowej. Propozycje nowych rozwiązań prawnych w tym zakresie mają być przedstawione w końcu trzeciego kwartału.
• Według chińskiego biura statystycznego produkcja przemysłowa w Chinach wzrosła w lipcu 2012 r. o 9,2 proc. r/r (w czerwcu wzrost wyniósł 9,5 proc.).
• Korea Południowa tworzy fundusz przeznaczony do finansowania zjednoczenia z Koreą Północną. Koreański rząd zatwierdził projekt ustawy dzielącej na dwie części Fundusz współpracy wewnątrzkoreańskiej; jedna ma służyć promowaniu współpracy transgranicznej, druga - finansowaniu zjednoczenia. Fundusz zjednoczeniowy będzie zasilany ze środków publicznych i dotacji prywatnych.
• Według Jima O'Neilla z banku Goldman Sachs (w 2003 r. ukuł pojęcie BRIC jako grupę krajów w składzie Brazylia, Rosja, Indie, Chiny) lansuje kolejne określenie - Next Eleven, które jego zdaniem do 2050 będą dominowały w globalnej gospodarce. Do tej grupy zaliczył Meksyk, Nigeria, Egipt, Turcja, Iran, Pakistan, Bangladesz, Indonezja, Wietnam, Korea Południowa i Filipiny. Ich główne atuty to: szybko rosnąca populacja, industrializacja i rynek wewnętrzny.
• Metale ziem rzadkich to grupa 15 pierwiastków zaliczanych do grupy lantanowców oraz skand i itr. Służą one do produkcji zaawansowanych technologicznie produktów w dziedzinie elektroniki, telekomunikacji, sprzętu rtv, energetyki (turbiny wiatrowe), motoryzacji (auta o napędzie elektrycznym i hybrydowym). Dotąd największe złoża tych metali są eksploatowane w Chinach (ponad 95 proc. produkcji światowej), które ograniczają eksport. Taka polityka sprzyja kupowaniu z Chin produktów (do WTO zaskarżyły ją unijne kraje), w których wykorzystywane sa te pierwiastki. Niedawno Japonia ogłosiła, że pod należącym do niej dnem Pacyfiku może spoczywać aż 6,8 miliona ton metali ziem rzadkich. Także poinformowano, że Korea Północna ma złoża metali ziem rzadkich warte 6 bln USD.
• Zmiany ustawodawstwa mogą spowodować, że zdecydowanie pogorszą się warunki funkcjonowania szwajcarskich banków. Mówi się nawet, że zagrożone likwidacją może być nawet ok. 100 banków. Przyczyną jest zapowiedź całkowitego zniesienia tajemnicy bankowej, co zakończy spory z zagranicznymi władzami skarbowymi. Dotąd te banki przyjmowały depozyty nie zwracając uwagi na sposób ich powstania.
• W sierpniu Chiny podpisały z Koreą Płn. umowę o uczestnictwie przedsiębiorstw chińskich w wydobywaniu koreańskich bogactw naturalnych. Chiny są głównym odbiorcą północnokoreańskich towarów (głównie surowców).
• Eksperci spodziewają się dalszych wzrostów cen żywności. Przyczyną jest największa od kilkudziesięciu lat susza w USA. Słabsze zbiory będą także w Europie Wschodniej.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

ZMIERZCH SZWAJCARSKICH BANKÓW?

Sposób funkcjonowania szwajcarskiego systemu bankowego umożliwił mu uzyskanie specyficznej, wyróżnionej pozycji na światowych rynkach finansowych. Od dziesiątków lat szwajcarska bankowość była synonimem rzetelności, a szwajcarska waluta uważana była za stabilną i posiadanie swoich rezerw we franku szwajcarskim było uważane za pewny sposób ich przechowywania. Czy tak będzie dalej?

Od dziesiątków lat szczególnym atutem szwajcarskiego systemu bankowego jest solidność oparta na rygorystycznym przestrzeganiu tajemnicy bankowej. Została ona wzmocniona odpowiednimi rozwiązaniami ustawodawczymi (prawo z 1934 r) i żelazną dyscypliną w praktyce ich stosowania. W rezultacie Szwajcaria była i jest uważana za kraj rzetelnych banków i bankowców, którym można było powierzyć swoje depozyty.

Szwajcarska bankowość ma jednak też drugą, ciemniejsza stronę. Praktyka bankowa i prawna ochrona tajemnicy bankowej spowodowała, że kraj ten przez wiele lat był uważany także za raj podatkowy. W szwajcarskich bankach można było zdeponować praktycznie każdą sumę pieniędzy nie słysząc pytania, skąd się je ma. Korzystali z tej możliwości także ci, którzy mieli chęć ukrywania swoich dochodów i tym samym oszukiwania fiskusa w swoim kraju.

Wszystko wskazuje na to, że ta sytuacja wkrótce zmieni się i uzasadnione jest więc pytanie, jaka przyszłość czeka szwajcarski system bankowy i szwajcarskie banki...

Od kilku lat narastała presja na Szwajcarię i szwajcarskie banki, by ujawniły listy tych klientów, którzy unikają rozliczania się ze swoich dochodów z krajowymi urzędami podatkowymi. Kluczowym momentem w przełamaniu szwajcarskich reguł bankowych był amerykański pozew sądowy przeciw bankowi UBS. Urząd podatkowy Stanów Zjednoczonych zażądał ujawnienia listy ponad 50 tys. klientów z USA posiadających depozyty tym w banku, a którzy nie zadeklarowali ich istnienia amerykańskiemu fiskusowi. Z podobnymi żądaniami wystąpiły także kraje europejskie.

Szwajcarskie banki długo opierały się, jednak ostatecznie Szwajcaria zrezygnowała z obrony dotychczasowych rozwiązań prawnych dotyczących tajemnicy bankowej. Na początku 2012 roku Eveline Widmer-Schlumpf, szwajcarska minister finansów, zapowiedziała całkowite zniesienie tajemnicy bankowej. Propozycje nowych rozwiązań prawnych w tym zakresie mają być przedstawione w końcu trzeciego kwartału.

Powyższa zapowiedź już spowodowała wypływ sporych sum ze Szwajcarii. Analitycy szacują, że w najbliższym czasie tylko europejscy (unijni) klienci mogą wycofać ze szwajcarskich banków depozyty rzędu 135 mld franków (ok. 139 mld USD), co stanowi ok. 15 proc. wszystkich aktywów zgromadzonych w szwajcarskich bankach. Uważają oni, że w istotny sposób zmieni się też struktura systemu bankowego w Szwajcarii, w tym przewidują oni likwidację nawet 100 banków.

Zatem jak zmieni się szwajcarski system bankowy, co nowego zaoferuje nam rezygnując z rygorystycznie rozumianej tajemnicy bankowej? warto obserwować ten proces w najbliższych miesiącach...

Jest też drugie pytanie: czy problem tajnych kont zniknie? Można mieć wątpliwości, bo już teraz obserwuje się, że coraz większą aktywność w tym zakresie wykazują banki Dalekiego Wschodu. Czy może to być jakaś alternatywa? Nie sądzę, bo duże depozyty wymagają od banków wysokiego poziomu zaufania, a to buduje się latami...