Finansowanie działalności - Aniołowie Biznesu

Przeczytaj także: Polski fundusz kapitału zalążkowego

Aniołowie Biznesu (Business Angels) to nieformalni inwestorzy, intensywnie poszukujący przedsięwzięć, w które warto zainwestować. Lokują oni swój własny kapitał w innowacyjne, perspektywiczne, o wysokim potencjale rynkowym projekty znajdujące się głównie w zalążkowej lub początkowej fazie rozwoju. Szczególnym zainteresowaniem Anioła cieszą się inwestycje mogące przynieść dużą stopę zwrotu, co jest racjonalnym podejściem, jako że przedsięwzięcia te są obarczone wysokim ryzykiem niepowodzenia. Poza wyżej wspomnianym wsparciem kapitałowym pomysłodawca otrzymuje „smart money”, czyli wsparcie merytoryczne i mentoring Anioła Biznesu, którego kompetencje, doświadczenie menedżerskie, know-how oraz rozległe kontakty biznesowe są nieocenione w budowaniu trwałych perspektyw rozwoju oraz umacniania pozycji przedsiębiorstwa w branży. Ważnym podkreślenia jest fakt, iż Aniołowie wspierają również wiarygodność nowego przedsięwzięcia firmując go swoją reputacją.

Polscy Aniołowie Biznesu najchętniej angażują się w firmy, których zapotrzebowanie kapitałowe mieści się w przedziale 150 tys. - 3 mln zł, jednak inwestorzy indywidualni są zainteresowani również mniejszymi transakcjami (nawet od 50 tys.) oraz dużo większymi (do 10 mln zł). Standardowo wartość „anielskich inwestycji” stanowi 3-1 proc. ich majątku netto. Decyzję o wejściu kapitałowym Anioł Biznesu podejmuje samodzielnie i subiektywnie, często po konsultacji z doradcami. W zamian za kapitał przejmuje najczęściej mniejszościowy pakiet udziałów. Po 3-7 latach współpracy wycofuje się z inwestycji, sprzedając swoje udziały inwestorowi branżowemu, funduszowi Venture Capital, pomysłodawcy lub też wprowadza akcje przedsiębiorstwa na giełdę (np. New Connect). Przez ten czas aktywnie wspiera przedsiębiorcę w budowaniu wartości spółki, licząc na wysoki zwrot z inwestycji, także w okresie spowolnienia gospodarczego.
Aniołowie zazwyczaj działają w branżach, na których się znają i w których wcześniej odnosili już sukcesy. Branże cieszące się największym ich zainteresowaniem to przede wszystkim branże innowacyjne i rozwojowe. Wśród najpopularniejszych można wymienić: IT, Internet, inżynierię medyczną, inżynierię farmaceutyczną, nowatorskie technologie, energetykę, czy ochronę środowiska. Również biotechnologia znajduje się w czołówce sektorów, którymi zainteresowani są inwestorzy. Zdarzają się również sytuacje, w których Aniołowie Biznesu są skłonni inwestować w samego przedsiębiorcę, jego wizję oraz potencjalną, wysoką stopę zwrotu. Wówczas branża nie ma tu większego znaczenia.

Inwestorzy giełdowi a Aniołowie Biznesu

Inwestorów giełdowych z Aniołami Biznesu łączy tolerowanie ryzyka związania z realizowanymi inwestycjami oraz dążenie do osiągnięcia wysokich stóp zwrotu. Główne różnice natomiast tkwią w obszarach rynku na jakim działają te dwie grupy oraz poziom zaangażowania w działalność wspieranych firm. Inwestorzy giełdowi są inwestorami pasywnymi, alokującymi wolne środki w raczej dojrzałe spółki notowane na giełdzie. Z kolei Aniołowie Biznesu inwestują przede wszystkim w młode firmy, rozpoczynające swoją działalność i w znacznej większości przypadków pełnią aktywną rolę w ich działalności.

Formy finansowania wymagają od inwestorów odmiennych kompetencji: od inwestora giełdowego – znajomości analizy fundamentalnej i technicznej, umiejętności analizowania sprawozdań finansowych, od Anioła Biznesu - praktyki przedsiębiorczej. Pomimo różnic między tymi profilami inwestora nie ma przeszkód, aby być jednocześnie inwestorem giełdowym i Aniołem Biznesu. Wręcz przeciwnie – sprzyja to dywersyfikacji ryzyka. Ponadto inwestorzy giełdowi coraz częściej wyrażają zainteresowanie aktywnym wspieraniem młodych spółek, możliwością wykorzystania swoich kontaktów i doświadczeń, posiadania realnego wpływu na rozwój firmy. „Anielska ścieżka” jest idealnym rozwiązaniem dla osiągnięcia tego celu.

Sieci Aniołów Biznesu

Rynek indywidualnych inwestorów kapitałowych w Polsce dynamicznie się rozwija, a istniejące silne zapotrzebowanie na usługi w zakresie prywatnego finansowania zewnętrznego, promocji innowacyjności oraz tworzenia podstaw do silnej kooperacji pomiędzy podmiotami operującymi na wspólnym rynku finansowym stwarzają miejsce dla powstania wielu inicjatyw o charakterze sprawnie działających sieci Aniołów Biznesu. Od kilku lat w Polsce sukcesywnie powstają sieci, wśród których warto wymienić choćby Lewiatan Business Angels (LBA), Sieć Aniołów Biznesu Amber, Sieć Inwestorów Prywatnych SATUS czy Ponadregionalną Sieć Aniołów Biznesu – Innowacja (PSAB-I). Organizacje te powstały w momencie, gdy pojawiła się możliwość pozyskania dofinansowania z programów unijnych (SPO WKP, PO IG).

Sieci Aniołów Biznesu to wyspecjalizowane, profesjonalne podmioty, których głównym celem jest odpowiednie przygotowanie obu stron oraz doprowadzenie do spotkania pomysłodawcy posiadającego perspektywiczny projekt oraz Anioła Biznesu. Poszukują zazwyczaj pomysłów będących w początkowych etapach rozwoju: seed, start-up i wczesnej ekspansji. Sieci mają na celu przede wszystkim kształtowanie gotowości inwestycyjnej przedsiębiorców, oraz inicjowanie działalności innowacyjnej mikro, małych i średnich przedsiębiorstw. Oferta Sieci to profesjonalne wsparcie w zakresie pozyskania środków finansowych od prywatnego inwestora, pomoc przy pisaniu biznesplanu czy opieka prawna projektu.

Proces inwestycyjny składa się z kilku kroków. Rozpoczyna się on identyfikacją projektu dzięki przesłaniu przez projektodawcę opisu projektu w formie specjalnej karty do biura Sieci. Po wstępnej analizie projektu projektodawca prezentuje projekt inwestorom podczas pitchingu, czyli spotkania pomysłodawców z Aniołami Biznesu. Po pogłębionej analizie projektu oraz decyzji inwestora następuje podpisanie term-sheetu (listu intencyjnego) pomiędzy projektodawcą a inwestorem. Ostatnim etapem są negocjacje i podpisanie umowy inwestycyjnej będącej pisemną formą zawarcia transakcji. Szanse na zgłoszenie do Sieci mają wszystkie projekty - począwszy od fazy zasiewu (seed), po firmy już rozwinięte potrzebujące środków na wdrożenie innowacji. Minimum niezbędnym do przyjęcia zgłoszenia jest opracowana koncepcja przedsięwzięcia.