Małe firmy - prognozy 2013

Przeczytaj także: Małe firmy - prognozy VII 2012

Czwarty kwartał jak wyrocznia

Dzisiejszy obraz roku 2012 jest więc taki, że ponad połowa firm spodziewa się wzrostu obrotów względem roku 2011, mniej niż jedna trzecia ich utrzymania, a kilkanaście procent – spadku. Choć formułowane dziś prognozy na bieżący rok są obarczone znacznie mniejszym błędem niż te sprzed roku, to wciąż towarzyszy im pewne ryzyko. - Ostatni kwartał to dla wielu firm najgorętszy okres w roku, który automatycznie daje im podpowiedź, na co mogą liczyć w następnym roku. Jeśli okazałoby się, że w tym okresie jest problem z realizacją zamówień, popytem czy płatnościami, to nie nastroi to przedsiębiorców optymistycznie na kolejne, standardowo trudniejsze, kwartały – ocenia Dariusz Makosz, dyrektor zarządzający w Idea Banku. Dotyczy to w szczególności branży handlowej, czy szerzej – sektora usług, w którym działa większość przedsiębiorców objętych badaniem.

Podzielone opinie na temat gospodarki

Dość optymistyczne przewidywania przedsiębiorców odnośnie obrotów w 2013 r. znajdują potwierdzenie w ich uśrednionym spojrzeniu na gospodarkę. Badani w zbliżonych proporcjach dzielą się na trzy grupy: oczekujących, że gospodarka będzie rozwijać się w przyszłym roku w tempie zbliżonym do tegorocznego (najliczniejsza grupa), oczekujących, że gospodarka będzie rosła ale wolniej w tym roku oraz spodziewających się recesji, czyli spadku PKB. W porównaniu z wcześniej prowadzonymi badaniami (w których pytano o tempo rozwoju gospodarki w 2012 r.) widać jednak wyraźne zmniejszenie grupy obstawiającej utrzymanie obecnego tempa wzrostu PKB i jednocześnie wzrost odsetka wróżących recesję. Choć sama liczebność ostatniej grupy jest dość wysoka, to trzeba pamiętać, że pojęcie recesji może być traktowane jako synonim pogorszenia ogólnej koniunktury w biznesie, a nie tylko nominalnego spadku PKB. W przypadku przedsiębiorców wróżących wystąpienie takiego właśnie scenariusza, prognoza zapaści gospodarczej jest też wyrazem sprzeciwu wobec barier, z jakimi muszą się na co dzień zmagać w prowadzonym biznesie (ujęto je w innym badaniu przeprowadzonym przez Idea Bank i Tax Care).

Koniunktura nie zachęca do rozbudowy firmy

Mimo umiarkowanie optymistycznego spojrzenia przedsiębiorców na gospodarkę i sytuację własnej firmy, bardzo ostrożnie podchodzą oni do inwestowania. Chociaż czwarty kwartał jest zwyczajowo w małych firmach okresem zakupów mających na celu m.in. optymalizację podatkową, aż 65% badanych nie zamierza w tym roku inwestować w środki trwałe, czyli wydawać firmowych pieniędzy na zakup samochodów, maszyn, sprzętu biurowego czy nieruchomości. Dla porównania, w badaniu, które przeprowadzono pod koniec 2011 r. (badanie nr 1), planów inwestycyjnych nie miało tylko 37% ankietowanych. Niestety odsetek ten rośnie z kwartału na kwartał. Tylko pewnym pocieszeniem może być fakt, że jeśli grupę badanych zawężymy do firm zatrudniających pracowników (czyli odrzucimy m.in. samozatrudnionych), to odsetek podmiotów niemających planów inwestycyjnych będzie niższy.


Pewien rozdźwięk, jaki pojawia się między ocenami dotyczącymi obrotów firmy a skłonnością do inwestowania jest wyrazem obaw o to, co może przynieść następny rok. – Nawet jeśli przedsiębiorcy dziś nie odczuwają spadku popytu na swoje produkty czy usługi i zgodnie z planem realizują kontrakty, to coraz częściej mówią o problemach związanych z uzyskaniem zapłaty w terminie ujętym na fakturze. A to utrudnia im decyzje o inwestowaniu, które wiążą się z poniesieniem dodatkowych kosztów – ocenia Dariusz Makosz.

Informacje o badaniu
Grupa Idea Banku już po raz czwarty zapytała drobnych przedsiębiorców o to, jakie mają przewidywania dotyczące sytuacji własnej firmy, a także, jak oceniają perspektywy całej gospodarki. Pytania dotyczyły ostatniego kwartału 2012 r. oraz roku 2013. W badaniu wzięło udział 1000 osób prowadzących własną działalność gospodarczą. Zostało ono przeprowadzone w formie wywiadu telefonicznego w dniach 22-25 października br.

Katarzyna Siwek