Europa: wydarzenia tygodnia 47/2012

Przeczytaj także: Europa: wydarzenia tygodnia 46/2012

• Fiasko szczytu przywódców unijnych w Brukseli. Porozumienie w sprawie budżetu unijnego na lata 2014-2020 będzie negocjowane na początku 2013 roku.
• Agencja ratingowa Standard & Poor's opublikowała prognozy dla francuskiej gospodarki. Przewiduje, że w 2013 roku wzrost PKB wyniesie tylko o 0,4 procent. Od stycznia Standard & Poor's ocenia wiarygodność Francji na poziomie AA+ i jest to druga kategoria wiarygodności.Rząd w Paryżu zamierza przeprowadzić reformy strukturalne oraz ograniczyć wydatki budżetowe. Analitycy obawiają się, że podejmowane działania nie przyniosą skutku, aby myśleć o skutecznym pobudzeniu gospodarki. Zaniepokojenie wywołują wahania poziomu konsumpcji, wzrost bezrobocia i obniżanie płac.
• Według Federalnego Urzędu Statystycznego w Wiesbaden PKB Niemiec wzrósł w III kw. 2012 r. o 0,4 proc. r/r (bez uwzględniania czynników sezonowych) po wzroście w II kw. o 0,5 proc. r/r oraz przy wzroście o 0,2 proc. kw/kw w III kwartale i o 0,3 proc. kw/kw w II kwartale.
• Mimo dużych pokładów ropy i gazu z tradycyjnych złóż Rosja zamierza przygotować się do eksploatacji złóż ropy i gazu z łupków. W pierwszej kolejności ma być uruchomione wydobycie ropy i gazu z łupków w ramach projektów pilotażowych, na wybranych poligonach.Prace te będą poprowadzić spółki państwowe: Rosnieft i Gazprom. Liderem w pozyskiwaniu gazu ze złóż niekonwencjonalnych są Stany Zjednoczone, gdzie ponad 50 proc. wydobycia gazu pochodzi właśnie z tego rodzaju złóż.
• Agencja ratingowa Moody's Investors Service obniżyła długoterminową ocenę wiarygodności zadłużeniowej Francji o jeden stopień - z dotychczasowej najwyższej AAA do AA1.
• Liderem w pozyskiwaniu gazu ze złóż niekonwencjonalnych są Stany Zjednoczone, gdzie ponad 50 proc. wydobycia gazu pochodzi właśnie z tego rodzaju złóż. Amerykanie planują budowę nowych i rozbudowę istniejących terminali LNG. Przewiduje się eksport gazu w 2020 r. może osiągnąć 190 mld m. sześć. rocznie.
• Analitycy szacują, że Cypr potrzebuje na lata 2012-2016 pomocy finansowej w wysokości 13-17 mld euro. Cypr prowadzi w tej sprawie negocjacje z trojką (UE, EBC, MFW). Obecnie trwa niezależny audyt dotyczący potrzeb cypryjskich banków (przeprowadzają go firmy PIMCO i Deloitte).
• W 2011 roku rosyjski gigant Gazprom był najbardziej dochodowym przedsięwzięciem na świecie. Jednak w opinii szwedzkiego ekonomisty Andersa Aslunda, Gazprom w perspektywie kilku lat może okazać się bankrutem. Tezę uzasadnia kosztownymi inwestycjami (Nord Streem i South Streem). Zagrożeniem staje się też rozwijające się w świecie technologii wydobywania gazu z łupków, co zmienia sytuację na globalnym rynku gazu.Dzisiejszy Gazprom to największy dostawca pieniędzy do rosyjskiego budżetu.
• Rosnieft, stał się posiadaczem większościowego udziału w innym koncernie naftowym TNK – BP. Po tej transakcji stał się największym koncernem tego typu na świecie. Ta transakcja kosztowała go 55 mld USD i silnie zadłużyła rosyjskiego giganta.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

Problemem nie jest wysokość unijnego budżetu tylko...

– Cięcia wydatków na inwestycje mogą spowodować problemy z dofinansowaniem projektów unijnych – uważa prof. Stanisław Gomułka, główny ekonomista Business Centre Club. I to według niego może być głównym problemem Polski w nowej perspektywie finansowej UE, a nie to, ile pieniędzy z UE dostaniemy. Były wiceminister finansów ostrzega, że ostrzejsza polityka fiskalna rządu, zwłaszcza w odniesieniu do inwestycji, będzie miała "przykre konsekwencje". Choć powinna przyczynić się do ograniczenia deficytu.

– Sądzę, że jeżeli chodzi o pieniądze unijne, to nie będzie ich mniej niż w poprzednich latach. Jeżeli nawet będzie mniej, to niewiele mniej – mówi Agencji Informacyjnej Newseria prof. Stanisław Gomułka. – Natomiast największym problemem może być brak własnego dofinansowania tych środków unijnych. Tu są największe cięcia.

Rząd przewiduje spadki inwestycji publicznych w skali około 2-3 punktów procentowych PKB. Oznacza to spadek z około 80-90 mld zł w zeszłym roku do około 40-50 mld zł w 2014 roku.

– Może to spowodować zmniejszenie absorbcji środków unijnych. Problemem będzie nie tyle dostępność środków unijnych, ile brak własnego dofinansowania – prognozuje prof. Gomułka.

Rządowe oszczędności mają na celu walkę z deficytem budżetowym. Zdaniem głównego ekonomisty BCC po kilku latach ekspansywnej polityki fiskalnej, kiedy deficyt rósł przez m.in. wysokie wydatki inwestycyjne na współfinansowanie projektów unijnych, rząd zrozumiał – na przykładzie państw strefy euro – że to niebezpieczne dla kraju i w ubiegłym roku zmienił politykę.

– Zmniejszenie deficytu w skali około 5 punktów procentowych PKB będzie miało przykre konsekwencje, głównie w obszarze inwestycji publicznych – mówi ekonomista BCC.

W rezultacie, jego zdaniem, zacieśnianie polityki fiskalnej w Europie Zachodniej oraz dużo ostrzejsza polityka fiskalna w Polsce może spowodować, że spowolnienie gospodarcze tym razem może być silniejsze niż cztery lata temu, a Polska będzie ocierać się o recesję. W niektórych branżach już jest ona odczuwalna.

– W budownictwie już mamy duży spadek zatrudnienia, szacowany przez niektórych na około 200 tys. osób, więc ten spadek zatrudnienia będzie kontynuowany.

W niektórych gałęziach, szczególnie tych powiązanych z eksportem, ale także z rynkiem wewnętrznym też mamy bardzo duże spadki, chociażby w przemyśle samochodowym – mówi prof. Stanisław Gomułka.

Ponadto ekspert BCC prognozuje na przyszły rok spadek popytu krajowego.

– Już z tym spadkiem mieliśmy do czynienia w drugim kwartale tego roku. Prawdopodobnie będziemy mieć dalej do czynienia ze spadkiem popytu krajowego w drugiej połowie tego roku i pierwszej połowie przyszłego. Jak głęboki to będzie spadek, tego jeszcze dokładnie nie wiemy, ale co najmniej w granicach 1 punktu procentowego – uważa prof. Gomułka.


Prof. Stanisław Gomułka
Główny ekonomista Business Centre Club