Gaz łupkowy nie wpłynie na ceny gazu w Polsce

Przeczytaj także: Gaz łupkowy przyszłością energetyki?

Wydobycie gazu z łupków w Polsce, kraju posiadającym jeden z największych potencjałów w zakresie gazu łupkowego w Europie, obniżyłoby uzależnienie od importu gazu. Import, głównie z Rosji, pokrywa obecnie około 70% krajowego popytu na gaz.

Agencja uważa, że jest mało prawdopodobne, aby nawet znaczącej wielkości wydobycie gazu łupkowego do 2020 roku doprowadziło do dużego spadku krajowych cen gazu. W najbardziej prawdopodobnym scenariuszu wydobycie gazu z łupków, które może rozpocząć się około 2015 roku, nie spowoduje nadpodaży gazu w kilku pierwszych latach od rozpoczęcia wydobycia, tym bardziej, że krajowy popyt na gaz może wzrosnąć do 2020 roku w związku z planami budowy kilku elektrowni opalanych gazem. Jeżeli w Polsce pojawi się nadpodaż gazu w wyniku wysokiego poziomu wydobycia gazu z łupków do 2020 roku, wtedy prawdopodobny jest eksport gazu z Polski.

Dostawy gazu do Polski nadal będą uwzględniać import gazu w ramach długoterminowego kontraktu z OOO Gazprom Export (wolumen „take-or-pay” na poziomie 8,7 mld m3 rocznie do 2022 roku) i długoterminowego kontraktu z formułą „take-or-pay” na dostawy LNG z Qatargas (1 milion ton LNG rocznie, tj. około 1,5 mld m3 począwszy od 2014 roku). Formuła cenowa w kontrakcie z Gazpromem jest obecnie częściowo oparta na notowaniach produktów ropopochodnych, natomiast formuła w kontrakcie na dostawy LNG oparta jest na cenach ropy. Wydobycie gazu z łupków w pierwszych kilku latach nie doprowadzi do dużego spadku cen gazu w związku z wysokimi kosztami produkcji dopóki nie zostaną osiągnięte efekty skali.

Jeżeli w najbliższych kilku latach nastąpi planowana liberalizacja polskiego rynku gazu, europejskie ceny spotowe gazu mogą mieć większy wpływ na ceny gazu w Polsce niż potencjalne wolumeny gazu łupkowego. Ceny gazu dla odbiorców przemysłowych w Polsce są obecnie regulowane, ale to może ulec zmianie, jeżeli wejdzie w życie nowe prawo gazowe. Projekt ustawy opublikowany przez Ministerstwo Gospodarki w październiku 2012 zakłada, że sprzedawcy gazu, w tym największy podmiot na rynku, Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo SA, będą sprzedawać na giełdach towarowych co najmniej 70% gazu wprowadzonego przez nich do sieci przesyłowej. To umożliwi konkurencję na polskim rynku gazu.

Niskie ryzyko dużej nadpodaży gazu prowadzącej do znacznego spadku cen gazu to dobra informacja dla potencjalnych producentów gazu łupkowego. Szybki wzrost wydobycia gazu łupkowego w Stanach Zjednoczonych spowodował spadek cen gazu o około 70% w latach 2008-2012, co zmniejszyło przepływy pieniężne i pogorszyło wskaźniki kredytowe części producentów gazu. Taki scenariusz jest w Polsce mało prawdopodobny.

Fitch uważa, że ceny gazu w Polsce po liberalizacji rynku w najbliższych kilku latach będą bardziej uzależnione od czynników zewnętrznych niż wewnętrznych. Do takich czynników należą: spotowe ceny gazu w Europie, bilans popytu i podaży gazu w Europie (który najprawdopodobniej nie zmieni się znacząco przez polski gaz łupkowy przed 2020 rokiem), dalszy wzrost wydobycia gazu łupkowego w Stanach Zjednoczonych, potencjalny eksport gazu z USA do Europy i możliwe dalsze renegocjacje cen w ramach kontraktów długoterminowych pomiędzy europejskimi firmami energetycznymi i OAO Gazprom („BBB”/perspektywa stabilna).

Z punktu widzenia ratingów, Fitch postrzega poszukiwania gazu łupkowego jako działalność ryzykowną i kapitałochłonną. Obecna skala prac poszukiwawczych w Polsce jest neutralna dla ratingów dużych krajowych firm energetycznych, biorąc pod uwagę umiarkowany poziom inwestycji w łupki do całości planów inwestycyjnych. Jednak, znaczący wzrost inwestycji w poszukiwania gazu z łupków mógłby zwiększyć już i tak napięte programy inwestycyjne, zwłaszcza w przypadku firm działających na rynku energii elektrycznej. Mogłoby to zmniejszyć wolne przepływy pieniężne i spowodować presję na ratingi. Z tego względu, partnerstwa pomiędzy krajowymi firmami mające na celu podzielenie się ryzykiem i kosztami poszukiwań gazu łupkowego są oceniane pozytywnie.