Indeks biznesu PKPP Lewiatan XI 2012

Przeczytaj także: Indeks biznesu PKPP Lewiatan X 2012

Jednak tym razem źródłem hamowania jest w mniejszym stopniu kryzys gospodarki na świecie, który przebiega łagodniej niż trzy lata temu, ile załamanie popytu wewnętrznego. Dane za trzy kwartały pokazują dramatyczny spadek dynamiki spożycia ogółem, którego stagnacja spowodowana restrykcyjną polityką makroekonomiczną w warunkach osłabienia koniunktury światowej, prawdopodobnie utrzyma się do końca roku.

Indeks kwartalny, półroczny i roczny

Indeks Biznesu PKPP Lewiatan w notowaniu kwartalnym pozostał w listopadzie na poziomie z poprzedniego miesiąca 27 pkt., natomiast indeks roczny uległ niewielkiej korekcie o jeden punkt w górę do 32 pkt. Oba indeksy sięgnęły najniższego poziomu od dziesięciu lat. Jednocześnie indeks kwartalny od początku trzeciego kwartału pozostaje poniżej indeksu rocznego, co sugeruje utrzymanie spadkowego trendu rocznego tempa wzrostu przynajmniej do końca roku. Ponieważ oba indeksy osiągnęły dno notowań sprzed trzech lat, można się spodziewać, że obecne spowolnienie będzie równie dotkliwe jak poprzednie. Jednak tym razem źródłem hamowania jest w mniejszym stopniu kryzys gospodarki na świecie, ile załamanie popytu wewnętrznego, związane bardzo silnie z osłabieniem konsumpcji na skutek rosnącego bezrobocia i spadku płac realnych, przy jednoczesnym wyhamowaniu inwestycji. Dane za trzy kwartały pokazują dramatyczny spadek dynamiki spożycia ogółem, którego stagnacja prawdopodobnie utrzyma się do końca roku. Łagodniejszy niż oczekiwano jest spadek dynamiki akumulacji, w tym inwestycji, a głównym motorem wzrostu okazuje się eksport netto. Wszystko wskazuje na to, że nagłe hamowanie dynamiki PKB jest przede wszystkim efektem restrykcyjnej, procyklicznej, polityki fiskalnej i monetarnej, zaaplikowanej w warunkach ogólnego spowolnienia gospodarki światowej. W warunkach znacznie łagodniejszego spowolnienia gospodarki światowej niż trzy lata temu możemy mieć równie silne hamowanie gospodarki krajowej na skutek restrykcyjnej polityki makroekonomicznej, której istotnym elementem jest realizowany program konsolidacji fiskalnej.

Indeks popytu globalnego (ocenia konsumpcję krajową, eksport, inwestycje krajowe i zagraniczne)

Indeksy popytu nadal wykazują najniższe dotąd zarejestrowane notowania; indeks kwartalny stracił jeszcze jeden punkt schodząc do rekordowo niskiego notowania 11 pkt., a indeks roczny pozostał na poprzednim poziomie 13 pkt, co jest też rekordowo niskim notowaniem w skali rocznej. Indeksy popytu pozostają nawet poniżej notowań dołka spowolnienia sprzed trzech lat. Wyraźne załamanie tempa wzrostu popytu krajowego nastąpiło już w drugim kwartale, na co złożyło się silne ograniczenie wydatków publicznych, postępujący spadek dynamiki konsumpcji indywidualnej, spowodowany stagnacją zatrudnienia i wysokim bezrobociem oraz spadkiem wynagrodzeń realnych, również dzięki wysokiej inflacji. Jednocześnie nastąpiło zahamowanie inwestycji przedsiębiorstw wobec pogarszającej się koniunktury i niewykorzystanych mocy produkcyjnych. Towarzyszyły temu załamanie w budownictwie, redukcja zapasów, a dalej wyhamowanie dynamiki produkcji sprzedanej przemysłu. Ograniczanie wydatków konsumpcyjnych ludności owocowało prawie zupełnym wygaszeniem dynamiki sprzedaży detalicznej. Jedynym komponentem popytu podtrzymującym dynamikę gospodarki pozostaje eksport netto, któremu pewnie należy zawdzięczać niewielki ożywienie produkcji sprzedanej przemysłu w ostatnim miesiącu.