Tydzień 20/2005 (16-22.05.2005)

Przeczytaj także: Tydzień 18/2005 (02-08.05.2005)

• W kwietniu ceny na amerykańskim rynku wzrosły o 0,6% m/m, a inflacja bazowa o 0,3% m/m. W skali roku ceny produkcji wzrosły o 4,8%! Produkcja przemysłowa spadła o 0,2%, chociaż w skali roku wzrosła o 3,1%
  
• W pierwszym kwartale 2005 roku Japonia uzyskała wzrost gospodarczy na poziomie 1,3% kw/kw i 5,3% r/r. Gospodarkę japońską napędza dziś spożycie indywidualne.
  
• Gospodarka USA traci swoje wysokie tempo rozwojowe, główny wskaźnik dotyczący koniunktury zmalał w kwietniu. To kolejny, już czwarty miesiąc spadkowy tego wskaźnika.
  
• W USA planowano wprowadzenie limitów importowych na chińskie tekstylia, jednak wcześniej Biały Dom zaproponował rozmowy o ograniczeniu importu. Mówiło się, że jeśli nie uda się wynegocjować skutecznych rozwiązań, kwoty importowe wejdą w życie w końcu roku. Jednak ostatnio sprawy uległy przyspieszeniu. USA wprowadziły ograniczenia w 4 kategoriach wyrobów włókienniczych (do 7,5% wzrostu importu). Chiny zaprotestowały.
  
• By ograniczyć tempo wzrostu eksportu tekstyliów, Chiny od 1 czerwca wprowadzają wyższe cła w 74 kategoriach artykułów tekstylnych (w kilku przypadkach nawet 5-krotnie).
  
• Rozwija się energetyka wiatrowa. General Electric ma zamówienia o wartości ponad 2 mld USD na wykonanie 1600 takich obiektów (1100 z USA), o mocy całkowitej 2400MW.
  
• Były unijny komisarz Pascal Lamy został szefem WTO. Za główny swój cel uznał dokończenie negocjacji w ramach rundy katarskiej w sprawie liberalizacji światowego handlu.
  
• Japonia i Chiny będą wspólnie poszukiwać gazu pod dnem Morza Wschodniochińskiego.
  
• Po pierwszych czterech miesiącach roku nadwyżka Chin w wymianie handlowej z zagranicą wyniosła 21,2 mld USD (w 2004 roku wyniosła ona ok. 11 mld USD). Chiński eksport wzrósł o 34% do 218,1 mld USD a import wzrósł do 196,9 mld USD (o 13%).
  
• PKB w USA jest wyższe od tego w Europie o 30%. Wskaźnik bezrobocia w USA jest jest też dwa razy niższy w Europie.
  
• W marcu deficyt handlowy USA wyniósł 55 mld USA i był o 9,2% niższy niż deficyt lutowy (60,6 mld USD).
  
• Ceny ropy spadły do poniżej 50 USD/baryłkę.
  
• Ukraina liczy na przyjęcie do WTO w końcu 2004 roku.
  
• OPEC zmniejszyła prognozę wzrostu popytu na ropę. To rezultat wolniejszego wzrostu zapotrzebowania w USA i w Chinach.
  
• Toyota i GM rozmawiają o możliwości wspólnej produkcji samochodu ekologicznego napędzanego ogniwami paliwowymi.
  
• Złoża firmy Jugansknieftgaz (dawniej należały do Jukosa) teraz są w rękach Rosnieftu. Ten koncern naftowy może wkrótce znaleźć się w rękach chińskiegi kolosa CNPC. Chińczycy są gotowi za 49% akcji rosyjskiej firmy zapłacić 7,5-8,0 mld USD.
  
• Kartel OPEC ustalił limity produkcyjne na poziomie 27,5 mln b/d, a dziś produkuje ok. 30 mln b/d. To najwyższy poziom produkcji od ćwierćwiecza. Do końca roku możliwości produkcyjne kartelu wzrosną do 33 mln b/d. Ocenia się, że jeśli spadnie popyt Chin i USA na ropę, to jej ceny spadną do 30-40 USD/baryłkę.
  
• Jeszcze niedawno ważnym elementem koncernu GM-amerykańskiego kolosa samochodowego, była współpraca z włoskim Fiatem. Teraz GM uwolnił się z umowy z europejską firmą. Czteroletni okres współpracy był oparty na 20% pakiecie akcji Fiata w rękach GM i opcji na zakup kolejnych akcji. Rozstanie kosztowało GM aż 1,55 mld zł. Musieli zapłacić, bo nie chcieli kontynuować tej koncepcji.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

ZAUROCZENIE CHINAMI, CZYLI CYFRY, CYFRY, CYFRY...

W kraju za Wielkim Chińskim Murem żyje dziś 1,3 mld ludzi, z czego aż 800 mln żyje na wsi. Chiny to obecnie największy producent stali, węgla i cementu. To także drugi co do wielkości konsument energii i trzeci importer ropy. W ciągu 15 lat eksport do USA wzrósł o 1600%. Dziś chińskie PKB przekracza 1,6 biliona USD, a w ciągu najbliższych 15 lat potroi się i jeśli tak bedzie dalej, to w 2015 roku Chiny wyprzedzą Japonię, a w 2039 także USA. Dziś jeszcze PKB na jednego obywatela jest w Chinach na poziomie 1 tys. USD, podczas gdy w Polsce wynosi ok. 11 tys. USD.

Wpływ Chin na światową gospodarkę jest duży, a będzie jeszcze wiekszy. Reformy polityczno-gospodarcze zaczęły się w 1980 roku. Od dłuższego czasu Chiny rozwijają się w tempie ok. 9% rocznie. Jednak nie można zapominać, że to właśnie dzięki Chinom świat uniknął w latach 2001-2002 recesji. Jest też prawdą, że dzięki chińskiej produkcji Amerykanie zaoszczędzili na osobistych wydatkach w ciagu 10 lat ponad 600 mld USD. Na chińskim rozwoju skorzystała też Unia Europejska, która w ciągu 15 lat zwiększyła eksport do Chin o 600%.

Ale nie mozna też zapominać o chińskich zagrożeniach. Jako pierwsze chińską ekspansję odczuły światowe firmy tekstylne. W USA w ciągu ostatnich 4 lat z produkcji tekstylnej odszedł co trzeci pracownik. Podobne skutki zaczyna odczuwać tekstylna branża w Unii. Jeśli nic się nie zmieni, to w ciągu najbliższych 3 lat z branży odejdzie ok. 650 tys. osób. Tak USA jak i Unia Europejska przygotowują się dziś do ochrony swoich rynków przez zalewem towarów chińskich.

Chińska gospodarka coraz lepiej czuje się w ramach coraz bardziej rozwijającej sie gospodarki opartej na wiedzy. Chiny oraz Indie kształcą najwięcej inżynierów. Nic dziwnego, że w tych krajach, a szczególnie w Chinach swoje centra badawcze tworzą dziś czołowe firmy świata.

Nie ma wątpliwości, że rozpędzona chińska gospodarka w coraz większym stopniu wpływa dziś na stan światowej gospodarki. Trudno będzie ją zatrzymać, a nawet ograniczyć jej tempo rozwoju. Większość obserwatorów zastanawia się, jak długo jeszcze bedzie trwał ten gospodarczy chiński sprint...