Budżet domowy 2004

Przeczytaj także: Budżet domowy 2012

Udział dochodów z głównego źródła utrzymania w dochodzie rozporządzalnym w większości grup społeczno-ekonomicznych gospodarstw domowych był podobny, z wyjątkiem gospodarstw rolników, jak przed rokiem.

W strukturze ogółu wydatków w większości grup gospodarstw domowych wzrósł udział wydatków na żywność, zdrowie, transport, rekreację i kulturę; zmniejszył się natomiast udział kwot wydatkowanych na wyposażenie mieszkania oraz - pomimo wzrostu cen najmu mieszkania i nośników energii - wydatków związanych z jego użytkowaniem.

Obniżył się poziom ilościowego spożycia wielu podstawowych grup artykułów żywnościowych. Gospodarstwa domowe najbardziej obniżyły spożycie tłuszczów zwierzęcych, w tym masła, a ponadto mleka świeżego, cukru, mięsa surowego, mąki oraz kasz, ryżu i płatków. Więcej niż przed rokiem spożywano wysokogatunkowych wędlin i kiełbas trwałych, tłuszczów roślinnych, makaronu.

Podobnie jak w latach ubiegłych w 2004 roku zaobserwowano wysoki wzrost wyposażenia gospodarstw domowych w telefony komórkowe i sprzęt komputerowy. Ze sprzętu AGD wysoką dynamikę odnotowano w przypadku kuchenek mikrofalowych i zmywarek do naczyń.

W 2004 r., w porównaniu z rokiem 2003, nie zanotowano znaczących różnic w ocenach dotyczących zasięgu ubóstwa materialnego.

DOCHODY
(Dane z badania budżetów gospodarstw domowych dotyczą dochodów netto)

Przeciętny miesięczny nominalny dochód rozporządzalny na osobę w gospodarstwach domowych ogółem w 2004 r. wyniósł ok. 735 zł. Najwyższy poziom dochodów osiągnęły w analizowanym roku gospodarstwa pracujących na własny rachunek (o 27,2% wyższy od dochodu w gospodarstwach ogółem). Dochód wyższy od przeciętnego uzyskały ponadto gospodarstwa emerytów (o 18,2%) oraz pracowników (o 6,4%). Przeciętny miesięczny dochód rozporządzalny na osobę w pozostałych grupach gospodarstw był niższy od dochodu w gospodarstwach ogółem (u rolników – o 26,4%, pracowników użytkujących gospodarstwo rolne - o 26,3%, rencistów – o 16,7%).

Zróżnicowanie poziomu nominalnego dochodu rozporządzalnego na osobę między poszczególnymi grupami społeczno-ekonomicznymi gospodarstw jest silnie związane z wielkością i składem osobowym tych gospodarstw.

Po zastosowaniu przeliczeń na całe przeciętne gospodarstwo okazuje się, że w 2004 r. najwyższy dochód rozporządzalny osiągnęły gospodarstwa pracujących na własny rachunek (ok. 3189 zł) oraz kolejno: pracowników (ok. 2542 zł), pracowników użytkujących gospodarstwo rolne (ok. 2408 zł), rolników (ok. 2213 zł), emerytów (ok. 1721 zł), rencistów (ok. 1304 zł).

W 2004 r. w skali ogółu gospodarstw domowych realny poziom dochodów nie uległ praktycznie zmianie w porównaniu z 2003 r. Wyraźne różnice poziomu dochodu rozporządzalnego miedzy porównywanymi latami odnotowano natomiast w niektórych grupach społeczno-ekonomicznych gospodarstw. Najbardziej zmieniła się realna wartość dochodu rozporządzalnego w gospodarstwach domowych rolników – wzrost o 8,7%. Wyraźne polepszenie sytuacji dochodowej tej grupy gospodarstw wynikało bezpośrednio ze znacznego wzrostu (realnie o ponad 15%) dochodów jakie gospodarstwa te uzyskały w 2004 r. z pracy w użytkowanym gospodarstwie rolnym, czemu sprzyjały – jak można przypuszczać - zarówno bardzo dobre wyniki produkcji rolnej (głównie roślinnej), jak również fakt, iż w IV kwartale 2004 r. część rolników otrzymała już dopłaty z unijnych środków pomocowych.

Oprócz gospodarstw domowych rolników wzrost realnej wartości dochodów odnotowano także w gospodarstwach pracujących na własny rachunek (o 1,4%). Istotne zmiany poziomu dochodu rozporządzalnego wystąpiły również u rencistów (spadek o 3,1%) oraz emerytów (spadek o 1,6%).