Świat: wydarzenia tygodnia 11/2013

Przeczytaj także: Świat: wydarzenia tygodnia 10/2013

• Według oenzetowskiej Międzynarodowej Strategii ds. Redukcji Zagrożeń Naturalnych (UNISDR) Koszty (dla gospodarki) zeszłorocznych katastrof naturalnych wyniosły 138 mld USD, jednak połowa tej sumy to straty wywołane huraganem Sandy. Trzeci rok z rzędu koszt katastrof na świecie przekroczył 100 mld USD. Dotąd rokiem największych strat wywołanych kataklizmami naturalnymi pozostaje rok 2011; wyniosły one 371 mld dolarów, z czego 214 mld USD stanowiły straty spowodowane tsunami i trzęsieniem ziemi w Japonii. W ostatnich latach najtragiczniejszy pod tym względem był rok 2010, gdy doszło do trzęsienia ziemi na Haiti, w którym zginęło ponad 300 tysięcy ludzi.
• Karel De Gucht, Unijny komisarz ds. handlu oczekuje zgody krajów członkowskich na prawo do negocjowania umowy o wolnym handlu ze Stanami Zjednoczonymi, co może przyczynić się do wzrostu gospodarki w regionie o 86 mld euro (112 miliardów dolarów). Umowa o wolnym handlu umożliwi zniesienie ceł, zmniejszy bariery regulacyjne i rozszerzy dostęp do inwestycji, usług i zamówień publicznych, uważają władze UE, których zdaniem porozumienie zwiększy transatlantycki produkt krajowy brutto od 0,5 do jednego procenta. Inwestycje, a także towarowa i usługowa wymiana handlowa między Stanami Zjednoczonymi a Europą wyniosła w 2011 roku 4,9 bln USD, jak wynika zdanych UE.
• Kolejne dobre dane o sprzedaży, więc dolar zyskuje. Sprzedaż detaliczna w USA w cenach bieżących wzrosła o 1,1% w skali miesiąca i był to najsilniejszy wzrost od pięciu miesięcy (wzrost ten następuje po czterech bardzo słabych miesiącach) Poprawa popytu wraz z poprawą aktywności i szczególnie wzrostem zatrudnienia świadczą o stabilności ożywienia w USA. Prognozuje się, że to ożywienie nieco spowolni w drugim kwartale.
• W dwa lata po katastrofie w Fukushimie w Japonii wzrasta świadomość, że gospodarka tego kraju nie może sprawnie funkcjonować bez energetyki jądrowej. Mówi się o jej rozwoju i modernizacji już funkcjonujących siłowni.
• Według Deparnamentu Pracy bezrobocie w USA spadło w lutym do 7,7 proc. To najniższy wskaźnik bezrobocia od grudnia 2008 roku, a także od kiedy urząd prezydenta objął Barack Obama. W styczniu było ono na poziomie 7,9 proc.
• Eksport Chin wzrósł w lutym 2013 r. wzrósł o 21,8 proc. r/r (w styczniu wzrósł o 25,0 proc. r/r). Import spadł w lutym r/r o 15,2 proc., podczas gdy w styczniu wzrósł o 28,8 proc. Nadwyżka w chińskim handlu w lutym licząc r/r wyniosła 15,25 mld USD wobec nadwyżki 29,15 mld USD w styczniu. To korzystne informacje. Warto przypomnieć, że najgorszym rokiem w handlu Chin w ciągu ostatniej dekady był 2009, gdy eksport spadł o 16 proc., a import zniżkował o 11,2 proc.
• Został opublikowany raport amerykańskiej firmy Mandiant na temat cyberataków na internetowe strony amerykańskie, o co ta firma skierowała podejrzenia na tajną komórkę chińskiej armii. W tej sytuacji doradca prezydenta Baracka Obamy ds. bezpieczeństwa Tom Donilon przyjmując jako pewnik to, że ataki na amerykańskie witryny są autorstwa chińskiego, wezwał Pekin, by podjął "poważne kroki" w celu zbadania przypadków piractwa internetowego i cyberszpiegostwa oraz podjął działania w celu ich powstrzymania. Chińczycy odrzucili te podejrzenia informując równocześnie, że same są ofiarami takich ataków. Poinformowali, że internetowe strony chińskiej armii, były atakowane z zagranicy średnio 144 tys. razy w miesiącu, a prawie 63 proc. tych cyberataków pochodziło z USA...
• W dwa lata po obaleniu H. Mubaraka Egipt zmaga się z głębokim kryzysem gospodarczym i finansowym, a rezerwy dewizowe kraju wynoszą obecnie zaledwie nieco ponad jedną trzecią ich kwoty sprzed zmian. W tej sytuacji Egipt stara się o uzyskanie od MFW kredytu 4,8 mld USD dla przezwyciężenia kryzysowej sytuacji bilansu płatniczego. Jednak związane to jest z koniecznością wprowadzenia ostrych cięć oszczędnościowych w wydatkach, które grożą niepokojami społecznymi. W tej sytuacji Egipt odrzucił ofertę kredytu pomostowego zaproponowanego przez MFW.
• Według raportu MAE kołem napędowym wzrostu zapotrzebowania na węgiel są nie tylko Chiny i Indie, ale także Stary Kontynent. Jedynym krajem, gdzie spada zużycie węgla są obecnie Stany Zjednoczone, w których realizowana jest prawdziwa rewolucja energetyczna. Wynika ona z wzrastającego wydobycia gazu łupkowego, pełnego zaspokojenia nim potrzeb amerykańskiego rynku, niskich jego cen i szybko rozwijającej się energetyki gazowej. Równocześnie z danych MAE wynika, że głównym zagłębiem, gdzie obecnie wydobywa się węgiel jest rejon Pacyfiku, a liderują Australia i Indonezja. Natomiast największymi importerami są Chiny, Indie, Japonia i Tajwan. To powoduje, że ceny węgla wahając się od 80-13 USD za tonę są praktyczne ustalane na Dalekim Wschodzie, bo transport węgla do Europy okazuje się być stosunkowo tanim.
• Plan naprawy wadliwego układu zasilania Dreamlinerów przedstawiony przez koncern Boeing został zaakceptowany przez Federalny Urząd Lotnictwa. Dreamlinery zostały uziemione na początku stycznia z powodu problemów technicznych. Stwierdzono nieprawidłową pracę systemu akumulatorowego Nie wiadomo kiedy znów zostaną dopuszczone do pracy.
• Sprzedaż detaliczna w USA w lutym 2013 r. wzrosła o 1,1 proc. m/m (w styczniu wzrosła o 0,2 proc.).

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

CICHA WOJNA POMIĘDZY USA I CHINAMI W CYBERPRZESTRZENI

Tak gospodarka, jak i polityka mają obecnie charakter globalny. Z całą pewnością nie znajdzie się dziś ważnego polityka w świecie, który nie podpisze się pod stwierdzeniem, że cyberprzestrzeń powinna być wolna od wojny, że potrzebuje współpracy tak w ustaleniu zasad funkcjonowania w niej, jak i pilnowaniu przestrzegania wspólnie ustalonych reguł. Dziś jest wiele dowodów na to, że nawet kraje dominujące w światowej polityce (a może przede wszystkim one) toczą w cyberprzestrzeni liczne starcia, jednak zdają sobie sprawę, że trzeba uniknąć wojny ...

W ubiegłym miesiącu został opublikowany raport amerykańskiej firmy Mandiant na temat cyberataków na internetowe strony amerykańskie, o co ta firma skierowała podejrzenia na tajną komórkę chińskiej armii. Doradca prezydenta Baracka Obamy ds. bezpieczeństwa Tom Donilon przyjmując jako pewnik to, że ataki na amerykańskie witryny są autorstwa chińskiego, wezwał Pekin, by podjął "poważne kroki" w celu zbadania przypadków piractwa internetowego i cyberszpiegostwa oraz podjął działania w celu ich powstrzymania. Zarzucił Chińczykom ataki na strony rządowe i wojskowe Stanów Zjednoczonych.

Oczywiście Chińczycy odrzucili te podejrzenia informując równocześnie, że same są ofiarami takich ataków. Poinformowali, że internetowe strony chińskiej armii, były atakowane z zagranicy średnio 144 tys. razy w miesiącu, a prawie 63 proc. tych cyberataków pochodziło z USA...

W atmosferze wzajemnych podejrzeń, a nawet oskarżeń Tom Donilon w imieniu swojego rządu Wezwał Pekin do dialogu w tym coraz bardziej aktualnym i ważnym temacie. Na odpowiedź nie trzeba było długo czekać. Chińczycy zgodziły się na podjęcie dialogu z USA na temat cyberbezpieczeństwa. Odpowiedź Pekinu wyraża gotowość podjęcia konstruktywnego dialogu i współpracy ze społecznością międzynarodową.

Nie ulega jednak wątpliwości, że ten temat dołączy teraz do tych, które są uznawane za drażliwe w dwustronnych stosunkach amerykańsko-chińskich Poznaliśmy pokojowe deklaracje obu przeciwników i gotowość do rozmów. Jednak przysłowiowy "diabeł" tkwi w szczegółach, więc zobaczymy czym się to skończy...

Jacek Okularczyk - NEW GENERATION TEAM-KONSORCJUM