Świat: wydarzenia tygodnia 14/2013

Przeczytaj także: Świat: wydarzenia tygodnia 13/2013

• Kraje grupy BRICS w trakcie szczytu w Durbanie podjęły decyzję o powołaniu funduszu w wysokości 100 mld USD na wypadek kryzysu walutowego, a także o założeniu nowego banku rozwoju. Oprócz tych decyzji w świat poszedł sygnał, że Grupa BRICS systematycznie pogłębia współpracę i ma na celu nie tylko utrzymanie, ale zwiększenie swojego wpływu na światowy system finansowy i na globalną gospodarkę...
• Według raportu opublikowanego przez OECD w 2012 roku pomoc rozwojowa zmniejszyła się o 4 proc. r/r. i jest to największy spadek od 16 lat. To także skutki kryzysu. Na tle innych krajów UE, Polska zwiększa swoją składkę.
• Nowe centrum przemysłu motoryzacyjnego w Specjalnej Strefie Ekonomicznej w Chengdu (powstało w 2008 r.), w 2013 roku ma wyprodukować już ok. 600 tys. aut. Władze wskazują to jako udany przykład przenoszenia produkcji z rozwiniętej strefy wschodniej kraju do centrum Chin.
• W okresie ogólnoświatowego kryzysu zabrał głos Prezes Banku Światowego Jim Yong Kim. Podobnie jak zrobili to kilkanaście lat temu jego poprzednicy wezwał on wspólnotę międzynarodową, by zobowiązała się do wyeliminowania do roku 2030 skrajnej biedy i do poprawienia warunków bytowych najuboższych grup ludności w państwach rozwijających się, szczególnie w najuboższych regionach świata, jak Azja Południowa i Afryka na południe od Sahary. Według prezesa BŚ niezbędne jest zredukowanie do 2030 w skali globalnej do 3 proc. odsetek ludzi, znajdujących się poniżej granicy ubóstwa (mających na swoje utrzymanie równowartość mniej niż 1,25 USD dziennie) oraz podnieść dochód na głowę najbiedniejszych 40 proc. ludności we wszystkich państwach rozwijających się. Uważa on, że "nadszedł teraz czas na zobowiązanie się do wyeliminowania skrajnej biedy".
• Według ocen ekspertów OPEC Chiny mogą już w 2014 roku wyprzedzić Amerykę i zostać największym importerem ropy. To właśnie Chiny w czasie obecnego kryzysu napędzają popyt na paliwa płynne. Równocześnie spada zapotrzebowanie na paliwa w Stanach Zjednoczonych w związku ze zwiększeniem wydobycia gazu łupkowego. W ubiegłym roku Amerykanie zmniejszyli import ropy o 21 proc. r/r. Według OPEC, do końca tego roku chiński import ropy może przekroczyć 6 mln baryłek dziennie, a pokryje on 60 proc. krajowego zapotrzebowania na paliwo.
• Indeks PMI, określający koniunkturę w sektorze usług Chin wyniósł w marcu 2013 roku 55,6 pkt wobec 54,5 pkt na koniec lutego. Wartość wskaźnika PMI powyżej 50 punktów oznacza ożywienie w sektorze.
• Meksyk staje się drugim – obok Chin – światowym centrum produkcji samochodów. Różnica polega jednak na tym, że Chińczycy produkują na swój rynek, a Meksyk jest już czwartym eksporterem aut na świecie, za Niemcami, Japonią i Koreą Południową. W 2012 roku Meksyk wyeksportował 2,86 mln samochodów (w tym 1.36 mln do USA). Eksperci szacują, że w tym roku Meksyk wyeksportuje ponad 3 mln aut, a za cztery lata nawet nie mniej niż 4 miliony. Zostaną uruchomione kolejne montownie Hondy, General Motors, Forda, Fiata, Nissana i Mercedesa-Benza oraz pierwsze Audi, Mazdy i Toyoty). Volkswagen wprowadzi do produkcji
• kolejny model Golfa.
• Wzrost napięcia na Półwyspie Koreańskim spowodował zablokowanie działalności gospodarczej w specjalnej strefie na terytorium kompleksu przemysłowego Kaesong, gdzie są firmy z kapitałem z Korei Płd. i pracują robotnicy z obu koreańskich krajów. Dla 123 południowokoreańskich firm pracuje tam ponad 50 tysięcy obywateli Korei Północnej, przy czym w 2012 roku w tym kompleksie wyprodukowano towary wartości 470 mln USD.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

GRUPA BRICS PO PIĘCIU LATACH FUNKCJONOWANIA

W południowoafrykańskim mieście Durban w trzeciej dekadzie marca odbył się kolejny szczyt grupy krajów BRICS. Do niewielu szczegółów ma dostęp świat mediów, ale w świat poszedł sygnał, że Grupa BRICS systematycznie pogłębia współpracę i ma na celu nie tylko utrzymanie, ale zwiększenie swojego wpływu na światowy system finansowy i na globalną gospodarkę.

W opinii niektórych analityków skrót BRIC określający cztery rosnące potęgi (Brazylia, Rosja, Indie i Chiny) stworzył w 2001 roku szef Goldman Sachs Asset Management, który przedstawił prognozę, że do 2020 roku uzyskają one wspólnie poziom wielkości produkcji równy Stanom Zjednoczonym. Teraz ta prognoza jest już nieaktualna i jest korzystniejsza dla krajów BRIC, a mówiąc precyzyjniej, już dla grupy BRICS, bo w grudniu 2010 roku do tej grupy została zaproszona Republika Południowej Afryki.

Dziś w tych krajach mieszka 43 procent ludności świata, a ich możliwości wynikające z posiadanych rezerw walutowych wynoszą 4,4 bln USD. W zeszłym roku wymiana handlowa wewnątrz grupy osiągnęła kwotę 282 mld USD (w 2002 roku było to 27 mld USD) i do 2015 roku może wynieść 500 mld USD.

Podczas ostatniego szczytu (26 marca) w południowoafrykańskim Durbanie kraje BRICS ustaliły kolejne kroki prowadzące do ściślejszej współpracy. Brazylia i Chiny utworzyły linię swapową w kwocie około 30 mld USD we własnych walutach, a RPA i Rosja, dysponujące 80 procentami rezerw platyny w całej grupie, zobowiązały się do wzięcia na siebie koordynowanie działań zwiększających ich wpływ na ceny rynkowe.

To, co szczególnie wyróżniło ostatni szczyt BRICS to koleje działania mające zapewnić Grupie uzyskanie większego wpływu na globalny system finansowy.

Podjęły decyzję o powołaniu funduszu w wysokości 100 mld USD na wypadek kryzysu walutowego, a także założenie nowego banku rozwoju. Fundusz ma pomagać krajom BRICS w zapewnieniu bilansu płatniczego i zapobieganiu skutkom kryzysu walutowego. Jednak po szczycie nie opublikowano szczegółów na temat sposobu funkcjonowania systemu działania funduszu powołanego na wypadek takiego kryzysu... Wiadomo tylko, że fundusz zostanie stworzony na wzór Chiang Mai Initiative, który zapewnia Japonii, Chinom, Korei Południowej i innymi 10 krajom Azji Południowo-Wschodniej dostęp do 240 mld USD płynności awaryjnej, co ma chronić region przed globalnymi wstrząsami finansowymi.

Grupa podjęła decyzję o powołaniu nowego banku (konkurującego z Bankiem Światowym), do finansowania projektów infrastrukturalnych. Jednak wbrew prognozom nie udało im się dojść do porozumienia w kwestii sposobu jego sfinansowania. Wydaje się, że przygotowanie koncepcji finansowania banku nie będzie proste i potrwa jakiś czas, ale Grupa jest zgodna co do tego, że Bank Światowy i Międzynarodowy Fundusz Walutowy nie działają wystarczająco na rzecz krajów nieuprzemysłowionych i uważają, że rządy krajów zachodnich mają zbyt duży wpływ na funkcjonowanie tych światowych instytucji. A więc bank powstanie.

Odezwały się też nieoficjalne komentarze, że utworzenie banku jeszcze bardziej wzmocni pozycję Chin w Grupie, ale też Chiny wykorzystają tę koncepcję podobnie jak USA wykorzystały swoją szansę wyrobienia sobie przewagi już na początku, przy kształtowaniu podstaw MFW i BŚ, przy wyznaczaniu udziałów poszczególnych krajów w tych instytucjach...

Komentatorzy zwracają też uwagę na to, że wejście na rynek pożyczkodawcy z kapitałem Grupy Brics na pewno wpłynie korzystnie na realizację ich światowych zamiarów i inwestycji. Jednak wydaje się, że moment rozpoczęcia działania jest jeszcze odległy, bo jest to przedsięwzięcie złożone i jak dotąd nie udało się pokonać istniejących różnic poglądów w gronie założycielskim...

Mimo, że nie podano zbyt wielu szczegółów dotyczących wszystkich decyzji ostatniego szczytu krajów BRICS, to jednak w świat poszedł sygnał, że Grupa BRICS systematycznie pogłębia współpracę i ma na celu nie tylko utrzymanie, ale zwiększenie swojego wpływu na światowy system finansowy i na globalną gospodarkę.